Бөлім 8.1А Атомдағы электрондардың қозғалысы

• Алғашқы 20 химиялық элементтің электрондық

Кестедегі бос орындарды толықтырыңыз.

• 
  химиялық элемент таңбасы бойынша электрондық формуласын жазады;
  

• 
  химиялық элемент таңбасы бойынша электронды – графикалық формуласын жазады;
  

• 
  электрондық формуласы бойынша элементті анықтайды;
  

• 
  электронды – графикалық формула негізінде элементті анықтап,
  

• Атом және иондарды электрон құрылысы

1. 
   Суретте Cl, Na, Ca, F, O, Mg атомдары және олардан түзілетін иондар сызбалары берілген.
   

1. _2.









9.
10.





• 
  элементке сәйкес атом құрылысы сызбаларын анықтайды;
  

• 
  атомнан түзілетін ион сызбаларын анықтайды.
  

2. 
   X элементінің атомында 16 нейтрон және 15 протон бар.
   

• 
  элементінің ионында неше электрон бар?
  

• 
  протон, нейтрон саны бойынша белгісіз элементті анықтайды;
  
• 
  атомнан түзілетін ионды анықтайды;
  

• 
  ионның электрон санын анықтайды.
  

• Күрделі заттар құрамындағы элементтердің

• Массалық үлесі бойынша заттардың формуласын

1. 
   Азот — тіршілік үшін маңызы өте зор элемент, ол жетіспеген жағдайда өсімдіктің жапырағы бозғылт жасыл болып, бойы өспей, жапырағы жұқа және шырыны аз, гүлі майда болады. Өсімдіктегі азот жетіспеушілігін жою үшін: карбамид (CO(NH2)2), чили селитрасы (NaNО3) т.с.с тыңайтқыштар қолданылады.
   

(а) CO(NH2)2

• 
  карбамид құрамындағы азоттың массалық үлесін есептейді;
  

• 
  натрий селитрасы құрамындағы азоттың массалық үлесін;
  

• 
  қандай тыңайтқыш құрамында азоттың үлесі көп екенін салыстырып, қорытындылайды.
  

2. 
   Азот оксиді үлгісін анализдеу төмендегідей мәліметтер берді:
   

• 
  азоттың пайыздық үлесі 47%
  
• 
  оттегінің пайыздық үлесі 53%
  

Осы оксидтің эмпирикалық формуласын есептеңіз.

• 
  элементтің пайыздық құрамы бойынша формуланы есептейді.
  

• Реагенттердің және өнімдердің формуласын жаза

Сурет бойынша химиялық реакциялар теңдеулерін құрастырыңыз және теңестіріңіз. (а)

(b)

(с)

• 
  регенттердің және өнімдердің формуласын жазады;
  

• 
  валенттілікке сәйкес формуланың индекстерін қояды;
  

• 
  реакцияға қатысатын және түзілетін заттардың формуладағы атом сандарына сәйкес реакцияны теңестіреді.
  

• Бастапқы және түзілген заттардың саны мен құрамы

1. 
   Суретке қарап реакция типтерін анықтаңыз.
   

С)

D)

2. 
   Төменде берілген реакциялардың тұсына реакцияның қай типіне жататынын жазыңыз.
   

1) натрий гидроксиді + фосфор қышқылы → натрий фосфаты + су

2) кальций + тұз қышқылы → кальций хлориді + сутек

4) аммиак →азот +сутек

6) мыс (ІІ) оксиді + күкірт қышқылы→мыс сульфаты + су

9) алюминий гидроксиді →алюминий оксиді + су

• 
  реакция типтерін ажыратады;
  
• 
  бастапқы және түзілген заттардың саны мен құрамы бойынша химиялық реакцияларды жіктейді.
  

• Металдар коррозиясын туындауға әсер ететін

Төрт пробирка алынды. Оларға темір шеге салынды.

4-ші пробиркаға тұзды су құйылды және аузы ашық қалдырылды.

(а) Осы сурет негізінде металдар коррозиясын туындатуға әсер ететін жағдайларды анықтаңыз.

2. 
   Металдар коррозиясына әсер ететін факторлар туралы қандай қорытынды жасар едіңіз? (с) Коррозияның қандай зияны бар екенін атап жазыңыз.
   

4. 
   Коррозияны болдырмаудың екі әдісін ұсыныңыз.
   

• 
  коррозияға әсер етуші факторларды ажыратады;
  

• 
  металдар коррозиясын туындатуға әсер ететін жағдайларды салыстырады;
  

• 
  коррозияның зиянды әсерін атайды;
  
• 
  коррозияны болдырмау әдісіне мысал келтіреді.