Электрондық микроскоптың оптикалық схемасы Электрондық микроскопта міндетті түрде вакуум болуы кажет, себебі ауада электрондар алыска кете алмайды, оттегі, азот немесе көмірқышқыл газы молекулалармен кездессе, олар бөгеліп өз жолын өзгертіп шашырап кетеді. Электрондардың жылдамдығын
үдетсе электрон- дық микроскоптың шешуші кабілеті артады. Техникалық тұрғыдан казіргі кезде бұл киьн мәселе емес. Токтың кернеуі 40000-100 000 вольт болса, электрондар жылдамдығы секундына 200 000 км-ге дейін жетеді.
Электрондық микроскоп
трансмиссиялық растрлық жоғарғы вольттік Растрлық микроскоп. Трансмиссиялық элетронды микроскоп. Жоғарғы вольттік электронды микроскоп. Кез келген оптикалық құралдың, оның ажыратқыш қабілеті бар.
Электрондық микроскоптардың ажыратқыштық
қабілеті 4,5 - 5 A° аралығында жатады.
ЭМ –та электрон тек бөлшек қана емес толқындық қасиеттерге де ие болады,
бұл микроскопияда электрондық сәуле шығарудың негізі болып табылады.
Электрондық сәуле шығарудың толқын ұзындығы оның энергиясына тәуелді,
ал энергия мынаған тең:
E= e * U U – потенциалдар айырымы, е - электрон заряды
ОПЭМ оптикалық микроскопқа ұқсас, оның ерекшелігі жарықтандыру үшін жарық емес электрондар ағыны алынады. Электрондар электр өрісі арқылы үдейді де, өріс жіңішке шоқ болып, электрондар фокусталады.Қазіргі кезде ОПЭМ үлкейтілу 1000 –нан 1000000 аралығында болады. ОПЭМ құрылысы
Электронды прожектор
Конденсорлы линзалар
Объективті линза
Окуляр
ҚОРЫТЫНДЫ:
Электронды микроскопия арқылы микроқұрылымдардың атомды – молекулалық деңгейде зерттеуге болады. Электронды микроскопияда объектілердің үлкейтулері жоғары болады, оптикалық микроскоп алынбаған мәліметтерді алуға мүмкіндік береді. ЭМ – тың биологияда және медицинада пайдаланылуы ұлпаның жасуша сыртындағы компоненттері арқылы жасушаның құрылымын оқып үйретеді.