Ғимараттар мен сыртқы қондырғыларды өрт қауіпсіздігі санаттары бойынша жіктеу.
Өрт қауіптілігінің санаты-технологиялық процестер мен орналастырылған өндірістерді ескере отырып, олардағы заттар мен материалдардың саны мен өрт қауіпті қасиеттерімен айқындалатын объектілердің өрт қауіптілігінің сыныптамалық сипаттамасы.
Материалдың (конструкцияның) өрт қауіптілігі – материалдың немесе конструкцияның қауіпті факторлардың туындауына және өрттің дамуына ықпал ететін қасиеті.
Жарылыс және өрт қауіптілігі бойынша үй–жайлар А, Б, В1–В4, Г және Д санаттарына бөлінеді, ал ғимараттар А, Б, В, Г және Д санаттарына бөлінеді, өрт қауіптілігі бойынша сыртқы қондырғылар Ан, Бн, Вн, Гн және Дн (НПБ105-03) санаттарына бөлінеді.
Кесте 11.1 Ғимараттардың санаттары
А
жарылыс-өрт қауіпті
|
Тұтану температурасы 28°С-тан аспайтын жанғыш газдар (ГГ), тез тұтанатын жарылыс-өрт қауіпті сұйықтықтар (ТЖС), тұтану кезінде үй-жайдағы жарылыстың 5 кПа-дан асатын есептік артық қысымы дамитын жарылыс қауіпті бу-газ-ауа қоспаларын түзуі мүмкін. Үй-жайдағы жарылыстың есептік артық қысымы 5 кПа асатын мөлшерде сумен, ауа оттегімен немесе бір-бірімен өзара әрекеттесу кезінде жарылуға және жануға қабілетті заттар мен материалдар
|
Б
жарылыс-өрт қауіпті
|
Тұтану температурасы 28°С-тан асатын жарылыс-өрт қауіпті жанғыш шаңдар немесе талшықтар, тұтану кезінде үй-жайдағы жарылыстың 5 кПа-дан асатын есептік артық қысымы дамитын жарылыс қауіпті шаң-ауа немесе бу-ауа қоспаларын түзетін мөлшердегі жанғыш сұйықтықтар
|
В1–В4
өрт қауіпті
|
Сұйықтықтар мен жануы қиын сұйықтықтар, қатты өрт қаупі бар жанғыш және жануы қиын заттар мен материалдар (оның ішінде шаң мен талшықтар), сумен, ауа оттегімен өзара әрекеттескенде немесе бір-бірімен тек қана жануға қабілетті заттар мен материалдар, олар бар немесе айналыста болатын үй-жайлар А немесе Б санаттарына жатпаған жағдайда
|
Г
|
Өңдеу процесі сәулелі жылу, ұшқын және жалын шығарумен сүйемелденетін ыстық, қызған немесе балқытылған күйдегі жанбайтын заттар мен материалдар; отын ретінде жағылатын немесе кәдеге жаратылатын және қатты заттар
|
Үй-жайлардың санаттарын айқындау кестеде жоғары (А) - дан төмен (Г) - ға келтірілген санаттарға тиесілілігін дәйекті тексеру жолымен жүзеге асырылады.
Ғимараттың санаты оған кіретін үй-жайлардың санаттарына қарай анықталады.
Ғимарат А санатына жатады, егер онда А санатындағы үй-жайлардың жалпы ауданы барлық Үй-жайлар ауданының 5% - ынан немесе 200 м2-ден асса. Егер ғимараттағы А санатындағы үй-жайлардың жиынтық ауданы онда орналасқан барлық үй-жайлардың жиынтық ауданының 25% - ынан аспаса (бірақ 1000 м2-ден аспаса), ғимаратты А санатына жатқызбауға жол беріледі және бұл Үй-жайлар автоматты өрт сөндіру қондырғыларымен жабдықталады.
Егер бір уақытта екі шарт орындалса, ғимарат В санатына жатады:
А) ғимарат А санатына жатпайды;
б) А және Б санатындағы үй-жайлардың жиынтық ауданы барлық үй-жайлардың жиынтық ауданының 5% - нан немесе 200 м2-ден асады.
Егер ғимараттағы А және Б санатындағы үй-жайлардың жиынтық ауданы онда орналасқан барлық үй-жайлардың жиынтық ауданының 25% - нан аспаса (бірақ 1000 м2-ден аспаса), ғимаратты Б санатына жатқызбауға жол беріледі және бұл Үй-жайлар автоматты өрт сөндіру қондырғыларымен жабдықталады.
Егер бір мезгілде екі шарт орындалса, ғимарат В санатына жатады:
А) ғимарат А немесе Б санаттарына жатпайды;
б) А, Б және В санаттарындағы үй-жайлардың жиынтық ауданы барлық үй-жайлардың жиынтық ауданының 5% - нан (егер ғимаратта А және Б санаттарындағы Үй-жайлар болмаса, 10%) асады.
Егер ғимараттағы А, Б және В санатты үй-жайлардың жиынтық ауданы ондағы барлық үй-жайлардың жиынтық ауданының 25% - нан аспаса (бірақ 3500 м2-ден аспаса), ғимаратты в санатына жатқызбауға жол беріледі және бұл Үй-жайлар автоматты өрт сөндіру қондырғыларымен жабдықталады.
Егер бір уақытта екі шарт орындалса, ғимарат Г санатына жатады:
А) ғимарат А, Б немесе В санаттарына жатпайды;
б) А, Б, В және Г санатындағы үй-жайлардың жиынтық ауданы барлық үй-жайлардың жиынтық ауданының 5% - нан асады.
Егер ғимараттағы А, Б, В және Г санатты үй-жайлардың жиынтық ауданы ондағы барлық үй-жайлардың жиынтық ауданының 25% - нан аспаса (бірақ 5000 м2-ден аспаса) және А, Б, В санатты үй-жайлар өрт сөндіру қондырғыларымен жабдықталса, ғимаратты Г санатына жатқызбауға жол беріледі.
Ғимарат А, Б, В немесе г санаттарына жатпаса, Д санатына жатады.
Әдебиеттер:
1. Мұнай және мұнай өнімдері қоймалары. өртке қарсы нормалар/ «ҚазҚСҒЗИ» РМК, «ЗЦ АТСЭ» ЖШС- Астана,2018ж
2.Система управления охраной труда, промышленной безопасностью и охраной окружающей среды / Смолянинова С.А, 2018г.
3. Родионов, А. И. Технологические процессы экологической безопасности. Атмосфера : учебник для вузов / А. И. Родионов, В. Н. Клушин, В. Г. – 2020г
Достарыңызбен бөлісу: |