Еңбекті қорғаудың негізгі ұғымдары мен терминологиялары Қауіпсіздік техникасы-жұмыс істеушілерге қауіпті өндірістік факторлардың әсерін болдырмайтын ұйымдастырушылық шаралар мен техникалық құралдар жүйесі.
Өндірістік санитария-жұмыс істеушілерге зиянды өндірістік факторлардың әсерін болдырмайтын немесе азайтатын ұйымдастырушылық шаралар мен техникалық құралдар жүйесі.
Қауіпті өндірістік фактор-белгілі бір жағдайларда жұмысшыға әсер ету жарақатқа немесе денсаулықтың басқа кенеттен күрт нашарлауына әкелетін фактор. Зиянды өндірістік фактор-белгілі бір жағдайларда жұмысшыға әсер ету ауруға немесе өнімділіктің төмендеуіне әкелетін фактор.
Өндірістегі жазатайым оқиға-жұмыс басшысының Еңбек міндеттерін немесе тапсырмаларын орындау кезінде жұмыс істеушіге қауіпті өндірістік фактордың әсер ету жағдайы.
Жарақат (грек тілінен аударғанда - жара) - сыртқы орта факторларының әсерінен туындаған адамның тіндері мен мүшелерінің тұтастығы мен функцияларының бұзылуымен зақымдануы.
Еңбек қауіпсіздігі-жұмысшыларға қауіпті және зиянды өндірістік факторлардың әсерін болдырмайтын еңбек жағдайларының жай-күйі.
Өндірістік жабдықтың және процестің қауіпсіздігі-Нормативтік-техникалық құжаттамада белгіленген жағдайларда өндірістік жабдықтың немесе процестің еңбек қауіпсіздігі талаптарына сәйкестігін сақтау қасиеті.
Қауіпті аймақ-жұмыс істеп тұрған қауіпті немесе зиянды өндірістік факторға әсер етуі мүмкін кеңістік.
Жеке және ұжымдық қорғаныс құралдары сәйкесінше бір, екі немесе одан да көп жұмыс істеушілерді қорғауға арналған (қауіпті және зиянды өндірістік факторлардың әсерін болдырмау немесе азайту).
Кәсіптік ауру жұмысшыға зиянды еңбек жағдайларының әсерінен туындайды.
Өрт және жарылыс қауіпсіздігі-өрттер мен жарылыстардың алдын алуға және жоюға, олардың салдарын шектеуге бағытталған ұйымдастырушылық және техникалық құралдар жүйесі.
Еңбекті қорғау жөніндегі заңнама-бұл қалыпты еңбек жағдайларын қамтамасыз етуге қатысты еңбек заңнамасының бөлігі.
Қауіпсіз қашықтық-жұмыс істеушінің қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін қажетті жұмыс істеушінің және қауіп көзінің арасындағы ең аз рұқсат етілген қашықтық.
Әдебиеттер:
1.Мұнай және мұнай өнімдері қоймалары. өртке қарсы нормалар/ «ҚазҚСҒЗИ» РМК, «ЗЦ АТСЭ» ЖШС- Астана,2018ж
2.Система управления охраной труда, промышленной безопасностью и охраной окружающей среды / Смолянинова С.А, 2018г.
3.Родионов, А. И. Технологические процессы экологической безопасности. Атмосфера : учебник для вузов / А. И. Родионов, В. Н. Клушин, В. Г. Систер. – 2020г