Оқу мақсаттары: 8.4.1.9-Потенциалдар айырымының және потенциалдың физикалық мағынасын түсіндіру Барлық оқушылар: потенциал айырымының және потенциалдың физикалық мағынасын түсінеді Оқушылардың басым бөлігі: потенциал айырымының және потенциалдың формуласына есептер шығарады Кейбір оқушылар: потенциалдың ара қашықтыққа тәуелділігіне дәлелдер келтіреді және жұмысын салыстырады
a
b
-
-
-
-
-
+ + + + Модульдері бірдей, әртүрлі таңбалы зарядталған a және b пластиналар арасындағы электр өрісін қарастырайық . Пластиналар арасындағы электр өрісі біртекті.
a
b
-
-
-
-
-
+ + + + Егер +q зарядын электр өрісіне орналастырса, ол теріс пластинаға қарай үдемелі қозғалады.
+q
Кернеу Зарядты орын ауыстырғанда электр өрісінің атқарған жұмысының осы зарядтың модуліне қатынасы
U = U Өрістің потенциалы өріске енгізілген оң бірлік зарядтың потенциалдық энергиясы
Электр өрісі сипаттамасы
Электр өрісінің кернеулігі Кулондық күштің өріске енгізілген V нүктелік зарядқа қатынасымен анықт. физ.шама
Өрістің потенциалдар айырымы Бірлік зарядқа келетін өрістің потенциалдық энергиясының өзгерісі
E=F/q /q
Векторлық шама
Скаляр шама
Күштік сипаттамасы
энергетикалық сипаттамасы
A
+ + + +
- - - -
B
E
+q F = qE Модульдері бірдей, әртүрлі таңбалы зарядталған А және В пластиналардың ара қашықтығы d F = qE Жұмыс = Fd = (qE)d Жұмыс = q(A – B) Электр өрісінің жұмысы - зарядты бір орыннан екінші орынға жылжытқанда өрістің атқаратын жұмысы q AB = qEd AB = Ed Электр өрісінің бағыты, потенциалының кему жағына қарай бағытталады.
Көбінесе потенциалдары төмен нүктелерге нөлдік мән беріледі.
Оны жерлестіру деп атайды.