«кероғлы түркі әлемінің батыры» жобасының алғы сөз мәтіні
жүктеу/скачать 94 Kb.
|
«КЕРОҒЛЫ - ТҮРКІ ӘЛЕМІНІҢ БАТЫРЫ» ЖОБАСЫНЫҢ АЛҒЫ СӨЗ МӘТІНІ
Шығыстық нұсқасыҚырғыз эпосында Манас пен Алпамыс батырлары туралы эпикалық циклдарда Көроғлы мен Гарголы туралы сюжеттер кездеседі. Бірақ, қырғыздардан айырмашылығы, Кер-оғлы туралы аңызға ие басқа түркі этникалық топтарының ішінде Алпамыс кейіпкері тек Одиссейдің сюжетімен байланысты («ері өз әйелінің тойында»). Түрікмен мәдениетінде Көроғлы туралы аңыздар да бар. Түрікмен нұсқасында оның есімі қабірдің ұлы деп аударылған және басқа нұсқалардан біршама айырмашылықтары бар. «Көроғлы» дастаны - Түркіменстанның ұлттық қазынасы. Көроғлы түрікмен манатында бейнеленген, Түрікменстан астанасында Көроғлы құрметіне көптеген ескерткіштер тұрғызылған. Қазақтың күйшісі Дәулеткерей домбырада «Көроғлы» деген күй шығарды. Өзбек және қазақ тілдеріндегі нұсқалар көп, ал тәжік нұсқасы толығымен поэзияда жазылған [8]. Тәжік аңыздарында кейіпкер Қызылбашпен соғысқан әділ Чамбули-Мастонның («Бақытты Чамбули») мифтік елінің тумасы Горгули («қабірдің ұлы») деп аталады. Тәжік тіліндегі нұсқада 17 ғасырдағы оқиғалардың негізделуіне байланысты айтарлықтай тарихилануға ұшыраған, әзірбайжан нұсқасында жоғалған архаикалық мифологиялық ерекшеліктер көп. Героғлы (түрікмен. Görogly) - героғлы батырдың 40 атпен бірге жасаған ерліктері туралы ауызша әңгімелер дәстүріне негізделген түрікмендік батырлық эпос. жүктеу/скачать 94 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|