Статистикалық болжамдарды тексеру

Алдымен нөлдік болжам деп аталатын, тексерілуге тиіс Но болжамы қарастырылады. Бұл болжамға қарсы болжамды альтернативті деп атап, Нәріпімен белгілейміз. Мысалы:үлестірімнің белгісіз параметрі Ө туралы нөлдік болжам былай болса Но: Ө=Өо, онда Н

Бірінші текті қате – Но болжамы жоққа шығарылып Н болжамы қабылданады, Бірақ негізінде Но дұрыс.

Екінші текті қате – Но болжамын қабылдаймыз, бірақ негізінде Н болжамы дұрыс.

Анықтама 2. Бірінші текті қате жіберу ықтималдығын маңыздылық деңгейі дейміз де, әріпімен белгілейміз.

Болжамды тексерудің жалпы схемасы:

1) үлестірімі белгілі статистикалық критерий деп аталатын F кездейсоқ шамасы енгізіледі. Бұл шаманың әртүрлі еркіндік дәрежелері болып, ал үлестірімі қалыпты, хи-квадрат, Стьюдент, Фишер-Снедекор үлестірімдерімен берілуі мүмкін;

2) таңдамалық (эмпирикалық) белгілі деректерге сүйене отырып , критерийдің бақыланатын мәні F, анықталады;

3. 
   Берілген маңыздылық деңгейінде F үлестірімнің сын нүктелері кестесі арқылы, критерийдің сындық мәні - F анықталады;
   
4. 
   Егер F болса, онда Но болжамын жоққа шығаруға негіз жоқ, ал егер F болса, онда Но болжамы қабылданбайды.