Кім жылдам Жасуша жарғақшасының құрлысы қандай? Неше қабаттан тұрады?



Дата26.08.2017
өлшемі23,23 Kb.
#28160
  • Кім жылдам
  • 1.Жасуша жарғақшасының құрлысы қандай? Неше қабаттан тұрады?
  • 2.Плазмалемма дегеніміз не?Жасуша жарғақшасының қызметі қандай?
  • 3.Эндоцитоз,экзоцитоз дегеніміз не?
  • 4.Плазмолиз,деплазмолиз құбылысы қалай байқалады?
  • 5.Жасуша аралық байланыстың қандай түрлері бар?
  • Жануар жасушасы
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • 6
  • 7
  • Өсімдік жасушасы
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • Сызбалар бойынша жұмыс
  • Жасуша мембранасы
  • Жасуша қабырғасының астында болады.
  • Қызметі:
  • Жасуша құрамын шектеп, бір пішінге келтіріп тұрады;
  • Жасушаны қорғайды;
  • Сыртқы ортамен зат алмасуды реттейді.
  • Цитоплазма
  • Жасушаны толтырып тұратын тұтқыр сұйықтық;
  • Көрші жасушалар бір бірімен цитоплазма арқылы байланысқан.
  • Қызметі:
  • Жасушаның тіршілік әрекетіне қажетті заттарды жинақтау;
  • Қоректік заттарды қорға жинау.
  • Ядро
  • Хромосомалар болады;
  • Қабықпен қапталған.
  • Қызметі:
  • Ұрпақтан ұрпаққа тұқымқуалаушылық ақпаратты сақтау және беруге қатысады;
  • Жасушадағы үрдістерді реттейді.
  • Ядрошық
  • Ядролық заттардың ядрода жинақталуы
  • Қызметі
  • Рибосома түзу
  • Рибосомалар
  • Дөңгелек пішінді және көлемі кішкентай;
  • Цитоплазмада немесе эндоплазмалық торда еркін орналасқан.
  • Қызметі:
  • Нәруыз түзу (синтез)
  • Эндоплазмалық тор
  • Тор түзетін түтіктерден тұрады;
  • Өз қабықшасы болады.
  • Қызметі:
  • Органикалық заттар түзу (нәруыздар, майлар және көмірсулар)
  • Жасушадағы заттарды тасымалдайды.
  • Гольджи аппараты
  • Түтікшелер мен көпіршіктерден тұрады;
  • Өз өабықшасымен қапталған.
  • Қызметі:
  • Күрделі органикалық заттарды түзу;
  • Лизосома түзу.
  • Лизосомалар
  • Бұлар кішірек көпіршіктер;
  • Құрамында ферменттер болады;
  • Өзінің жеке қабықшасы болады.
  • Қызметі:
  • Органикалық заттарды ыдырату (нәруыздар, майлар, көмірсулар).
  • Митохондрия
  • Сопақша пішінді;
  • Екі қабатты қабықпен қапталған;
  • Ішкі қабық қатпар түзеді.
  • Қызметі:
  • Энергия түзу және жинақтау (жасушаның энергия көзі)
  • Цитоплазма органойдтары: эндоплазмалық тор,гольджи жиынтығы ,лизосомалар
  • 20 қазан
  • Сабақтың тақырыбы:

Цитоплазма – жасушаның органойдтары орналасқан қоймалжың ортасы

  • Цитоплазма – жасушаның органойдтары орналасқан қоймалжың ортасы
  • Цитоплазма су мен нәруыздардан тұрады
  • Цитоплазма сағатына 7 см қозғалуға қабілетті
  • Қызметі:1.Барлық зат алмасу процесстері жүреді
  • 2.Барлық органойдтарды байланыстырады
  • 3.Жасушадағы түрлі заттарды,органойдтар қозғалысын қамтамасыз етеді
  • ЦИТОПЛАЗМА
  • Циклоз – клетка ішіндегі цитоплазманың қозғалысы
  • Түзу және
  • тербелмелі
  • циклоз
  • айналма
  • циклоз

ҰЗЫНША КЕЛГЕН КАНАЛДАР МЕН ҚУЫСТАРДАН ,БІР-БІРІМЕН БАЙЛАНЫСҚАН КҮРДЕЛІ ТОРДАН ТҰРАДЫ.ЭНДОПЛАЗМАЛЫҚ ТОР:КЕДІР-БҰДЫРЛЫ ЖӘНЕ ТЕГІС БОЛЫП ЕКІГЕ БӨЛІНЕДІ.1945 ЖЫЛЫ АМЕРИКАНДЫҚ БИОЛОГ К. ПОРТЕР ЭЛЕКТРОНДЫҚ МИКРОСКОП КӨМЕГІМЕН ТАУЫҚ БАЛАПАНЫ ҰЛПАСЫНАН ТАПҚАН

  • ҰЗЫНША КЕЛГЕН КАНАЛДАР МЕН ҚУЫСТАРДАН ,БІР-БІРІМЕН БАЙЛАНЫСҚАН КҮРДЕЛІ ТОРДАН ТҰРАДЫ.ЭНДОПЛАЗМАЛЫҚ ТОР:КЕДІР-БҰДЫРЛЫ ЖӘНЕ ТЕГІС БОЛЫП ЕКІГЕ БӨЛІНЕДІ.1945 ЖЫЛЫ АМЕРИКАНДЫҚ БИОЛОГ К. ПОРТЕР ЭЛЕКТРОНДЫҚ МИКРОСКОП КӨМЕГІМЕН ТАУЫҚ БАЛАПАНЫ ҰЛПАСЫНАН ТАПҚАН
  • ЭНДОПЛАЗМАЛЫҚ ТОР (ЭПТ)‏
  • Рибосомалар
  • Мембрана
  • Тегіс ЭТ
  • Кедір-
  • бұдыр
  • ЭТ
  • ЭТ Қызметі
  • Нәруыз,көмірсу,май синтезі
  • Нәруыздың ,майдың,көмірсудың
  • жинақталуы
  • Органойдтар арасындағы байланысты
  • нығайтады

Гольджи жиыниығы.

  • Қызметі:
  • 1.Полисахаридтар мен липидтердің синтезіне қатысады
  • 2.Плазманың жарғақшасын жаңартып отырады
  • 3.Синтезделген ақуызды реттеп таратады
  • 4.Көпіршіктерден лизосома пайда болады
  • Мысалы: Сілекей құрамындағы гликопротейн муцин,тамыр оймақшасындағы мукополисахаридті шырыш,шыбынжұт ,шықшылдық жапырақтарын дағы жабысқақ шырын бөлетін түктер,т.б айтуға болады.Қарын асты безінен түзілген трипсиногеннен түзілген трипсин ферменті ішекте активті түрге айналады
  • Мембранамен шектелген жазық қуыстардан,түтікшелерден шығатынкөпіршіктерден,түтікшелерден тұрады.
  • 1898 жылы итальяндық ғалым Гольджи жүйке жасушаларынан тапқан

Лизосома

  • Қызметі
  • Лизосомалар эндоплазмалық тор мен Гольджи жиынытығының қызметінен пайда болады.Негізгі қызметі-эндогенді және экзогені макромолекулалаларды ыдырату
  • Мысалы бақадернәсілінің құйрығын ыдыратып жіберетіндігін айтуға болады.Бұл құбылысты “ автолиз “ деп атайды
  • Лизосоманы 1955 жылы белгиялық биохимик
  • Де Дюв ашқан.Эукариот жасушаларының
  • барлығында,соның ішінде лейкоциттерде көп
  • мөлшерде кездеседі.Өсімдік жасушаларында
  • ірі вакуоль түрінде болады.Бұл органойдттың
  • құрамында гидролиз ферменттері көп мөлшерде кездеседі.

Цитоплазма,Эндоплазмалық тор,гольджи жиынтығы, лизосома қызметін анықтау

  • шықшылдық
  • трипсиногеннен - активті трипсинге айналуы
  • Цитоплазма
  • гольджи жиынтығы,
  • Эндоплазмалық тор
  • лизосома
  • Осы сөздер мен сызбаны пайдаланып, органойдтар қызметі туралы кластер құру
  • Топтық жұмыс
  • Автолиз

Осы ақпаратты пайдаланып кесте толтыру

  • Осы ақпаратты пайдаланып кесте толтыру
  • Р/с
  • органоидтар
  • құрылысы
  • қызметі
  • 1
  • Эндоплазмалық тор
  • 2
  • цитоплазма
  • 3
  • Гольджи жиынтығы
  • 4
  • лизосома
  • Айтылған тұжырымды дәлелдеу үшін
  • зертханалық жұмысты орындау
  • Зертханалық жұмыс №3
  • Тақырыбы: Өсімдік жасушасындағы цитоплазманың қозғалысын бақылау
  • Мақсаты:Элодея өсімдігінің жасушасындағы цитоплазманың қозғалысын бақылау
  • Құрал-жабдық: Элодея өсімдігі жапырағы,,микроскоп,жабын әйнек,заттық шыны
  • Жұмыс барысы::
  • 1. Препарат дайындау.Элодея жапырағын заттық шыныға орналастырып пипеткамен су тамызып, жабын әйнекпен жауып суды сорғышпен сорып аладызаттық үстелшеге орналастырып микроскоппен қарайды
  • 2. Элодеяөсімдігінің жасушасындағы цитоплазманың қозғалысын бақылау.
  • Бақылау нәтижесі:Жасушаның орталығында вакуоль бар. Оның жанынан пластидтер айнала қозғалып жатыр. Бұл қозғалысты айнала қозғалу деп атайды.
  • Сурет 2. Өсімдік жасушасында цитоплазманың қозғалысы
  • сурет 1.Элодея өсімдігі жапырағындағы хлоропластар
  • Қорытынды:
  • Гольджи жиынтығын ........... жылы
  • ..........ғалымы...........тапқан.
  • Оны .............. деп атады.Лизосоманың
  • құрамында ............ ферменттері
  • болады.Оларға ........ жатады.
  • Биологиялық диктант
          • 1600 ж –
  • 1665 ж –.
  • 1831 ж –
  • 1839 ж–
  • 1862 ж–
  • 1871 ж –
  • 1953 ж –
  • Сандар сөйлейді

6.Топтастыру

  • Эукариоттар
  • Прокариоттар
  • 1.Ядросы бар 8.Цианбактериялар
  • 2.Ядросы жоқ 9. Хромосома
  • 3.Өсімдіктер
  • 4.Жануарлар
  • 5.Бытыранықтар 10.гликоген
  • 6.Көк-жасыл балдырлар 11.пластид
  • 7.Басқа органоидтары бар 12.Нағыз вакуоль

Қате жауапты тап

  • Жасуша - барлық тірі организмдердің ең кіші өлшем бірлігі.
  • Жасушалар бөліну арқылы көбейеді.
  • Эукариоттар мен прокариоттар құрылысы мен қызметі жағынан ұқсас
  • Адамда 46 хромосома бар.
  • Пластидтер барлық организмдердің жасушаларында кездеседі.
  • 2 топ
  • Прокариотты организмдердің фототрофты тобы (цианобактериялар) көк-жасыл балдырлар деп аталады.
  • Қабықшаның өте жұқарған жерін саңылау деп атайды.
  • Вакуольдер тек өсімдік жасушасында кездеседі.
  • Хромопластарда әртүрлі-сары, қызыл, қоңыр, т.б. түсті пигменттер болады.
  • Company Logo
  • Бүгін біз не білдік ?
  • ІІІ. Рефлексия
  • Бүгінгі сабаққа сараптама
  • Бүгінгі сабақта қандай жаңа заттарды үйрендіңдер?
  • Қай жерінде қандай қиындықтарға тап болдыңдар?
  • Сіз қиындықтарды қалай жеңе білдіңдер?
  • Аты-жөні
  • Үй тапсырмасы
  • 1-тапсырма
  • 2-тапсырма
  • 3-тапсырма
  • 4-тапсырма
  • 5-тапсырма
  • 6-тапсырма
  • 7- тапсырма
  • 8-тапсырма
  • Қорытынды баға
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • 6
  • 7
  • Бағалау парақшасы
  • Бағалау критериялары:
  • «5» - сабаққа үнемі белсенді қатысып, тапсырмаларды өз деңгейінде толық орындағаны үшін, жауаптары толық, сөз қоры ауқымды
  • «4» - сұраққа жауабы толық болса, берілген тапсырмаларда аздаған қателіктер болса, сөз қоры жақсы болса, сұрақ қоя алса.
  • «3» - сұраққа жауаптарында қателіктер болса, орындалған тапсырмаларында қателіктер болса, сөздік қоры төмен болса.
  • Үйге тапсырма:
  • 14-15 тақырыпты оқу,
  • 3-4 тапсырманы орындау
  • кестені толтыру


Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет