Әмбебап ондық классификациясы (ӘОК)
Құжаттарды реттеудің әдеттегі түрі болып библиотекалық, библиографикалық түрі саналады. Көбірек таралғаны Әмбебап ондық классификациясы. Ол Халықаралық Құжаттау Федерациясының меншікті және онымен 50 ден астам мемлекетте қолданылады.
КСРО да ӘОК 1963 жылдан бастап барлық баспаларды нақты, ғылыми және техникалық классификациясына қарай жалғыз жүйе ретінде қабылданды. ӘОК әрі қарай дами алатын, информацияны тез тауып бере алатын, құжаттардың мазмұнын толық бере алатын халықаралық әмбебап жүйе.
ӘОК бөлектік қасиеті: ол барлық білім салаларын қамтиды, кластарға бөлудің шексіздігі, араб әріптерімен жазу мүмкіндігі, анықтау жүйесінің дамыған жүйесі.
ӘОК негізгі және көмекші таблицадан тұрады. Негізгі адамдардың білімін жүйелерге келтіретін ұғымдармен оған сәйкес келетін индекстерден тұрады.
ӘОК негізгі таблицасын бөлу келесі кластардан тұрады:
0 – жалпы бөлім. Ғылым. Кәсіпорын. Ой жұмысы, таңба және символдар .Құжаттар және басылымдар;
1 – Философия;
2 – Дін;
3 – Экономика. Еңбек. Құқық;
4 – 1961 жылдан бері бос;
5 - Математика. Нақты ғылымдар;
6 - Қолөнер ғылымы. Медицина. Техника;
7 - Өнер. Фотография. Музыка;
8 - Тілтану. Филология. Көркем әдебиет. Әдебиеттану;
9 - Өлкетану. География. Биография;
Әр клас он бөлімшеге бөлінетін он бөлімнен тұрады және т.б. Қолайлы болу үшін индексті оқығанда солдан оңға қарай әр үш саннан кейін нүкте қойылады (оқығанда ол оқылмай, паузамен көрсетіледі.)
Мысалы:
622.276- Мұнай кен орындарын игеру,
622.276.5 – Өндіру түрлері,
622.323 – Мұнай өндіру,
622.279 – Газ өндіру.
Достарыңызбен бөлісу: |