мұндағы,
(4.8)
– циклдік жиілік.
(4.4) теңдеуден, тепе-теңдік жағдайдан аз ауытқу кезінде физикалық маятниктің жиілігі оның массасына, айналу осіне қатысты инерция моментіне және айналу өсі мен маятниктің масса центрінің аралығына тәуелді екендігі шығады. (4.7) теңдеуге сәйкес физикалық маятниктің тербеліс периодын (4.4) теңдеуді есепке алып былайша өрнектеуге болады:
(4.9)
(4.10)
- шамасы физикалық маятниктің келтірілген ұзындығы деп аталады.
Штейнер теоремасы бойынша:
(4.11)
мұндағы - шайқалу өсіне параллель және ауырлық центрі арқылы өтетін өске салыстырғандағы дененің инерция моменті - осы өстер аралығы. Сонда, физикалық маятниктің келтірілген ұзындығы
(4.12)
Бұл (4.12) теңдеуден екендігі көрініп тұр. сызығы бойымен -ге тең кесіндісін салатын болсақ (4.1-сурет), онда алынған нүктесі шайқалу центрі деп аталады. Онда массасы нүтесінде жинақталған маятник (ондай маятник математикалық маятник деп аталады), берілген физикалық маятник периодына тең периодпен тербеліс жасайды, ол
(4.13)
І
ліну нүктесі және шайқалу центрінің өзаралық қасиеті бар нүктесінің айналасында тербелген кезде жаңа шайқалу центрі нүктесі болады, ол кезде физикалық маятниктің тербеліс периоды өзгермейді.
Айналма маятник деп аталатын қондырғы көмегімен еркін түсу үдеуін анықтау осы қасиетке негізделген.
Достарыңызбен бөлісу: | 
