КӨКТАМЫР КАТЕТЕРІМЕН ЖҰМЫС ІСТЕУ ЕРЕЖЕЛЕРІ
Істе білу керек: - Көктамыр катетерлерін қою көрсеткіштері. - Медбикені және пациентті көктамыр және перифериялық катетерлерін қоюға дайындау. - Перифериялық катетерді қою техникасы - Көктамыр катетерлері арқылы дәрілік затты енгізу және қан алу техникасы - Көктамыр катетерлеріне күтім жасау ережелері -Қолданылған құралдарды өңдеу. Шынтақ бүгілісіндегі ішкі беткі көк тамыр, 3. білектің, 4. қолдың, 5. аяқтың беткейлік веналары, 6. бұғана асты венасы.
Қойылатын жерлері
1. Керекті құрал жабдықтарды дайындау
катетер, мақта шариктерін, салфеткаларды, лотокты, қолғапты, масканы, екі кішкене ұзындығы 4-5 см жіңішке жабысқыш пластырьды, клеенкалы жастықшаны, резеңке бұрауды (венозды манжетаны), қауіпсіз жинауға және жоюға арналған контейнерді.
2. Науқастың шынтақ астына клеенкалы жастықшаны салыңыз салфетканың немесе ішкі киімнің үстінен бұрауды байлаңыз.
3. Көк тамырды тесетін жеріді сипап қараңыз.
Тамыр соғуын тексеріңіз. Науқастан бірнеше рет жұдырығын қысуын және жазуын сұраңыз,
4. Көк тамырды тесетін жерді, алдымен үлкен көлемді, сосын тұп-тура инъекция жасайтын жердітері антисептигіне суландырған мақта шариктерімен тізбектілікпен тазартыңыз
5.Ораудан катетерді поршенінен ұстап шығарыңыз, қақпақшасын шешіңіз.
6. Ине тесігі жоғары қарап тұрған күйі, ине салатын орынға жанаспай пациент қолының терісін тартып, көктамыры тұрақты қылыңыз. 45С-та алдымен теріні, кейін көктамыр қабырғасын тесіңіз (бос кеңістікке түскендей)
7. Катетерді 15С-қа түсіріп, инені 2-3 мм кері тартып қараймыз. Өткізгіш-ине мен канюлясында қан білінгені тамырда дұрыс орналасуын көрсетеді. Катетердің өткізгіш инесенінің 1/3 бөлігін паралелль бағытта тамыр бойымен жүргіземіз.
8. Жгутты шешіңіз.
9.Катетердан жоғары көктамырды саусақпен басыңыз.
10. Инені өткізгіштен суырып Б класс қалдығына тастаңыз, катетерді тығынмен жабыңыз.
11. Немесе дәрігер тағайындаған дәрілік сұйықтықты (систкмалық жүйені) катетерге бекітіңіз.
Возможность быстрого вливания жидкости через венозный катетер, отсутствие боли в месте стояния венозного катетера, а также отсутствие припухлости возле катетера – являются признаками, которые еще раз подтверждают правильность расположения венозного катетера.
12. Тесілген жерге мақта шаригін қойыңыз.
13. Катетерді қанатшаларынан залалсыздандырылған өздігінен жабысатын пластырьмен теріге жабыстырыңыз.
Системалық жүйемен қосымша дәрі жіберу -жоғарғы тығын бөлігінен жіберіледі.
Катетер науқаста – дәрігер тағайындауымен, белгіленген уақытқа дейін тұрады.
Катетерді залалсыздандырылан физиологиялық ерітіндімен жуу керек.(NaCl 0.9%)
Катетер кезінде болуы мүмкін асқынулар.
Ауа эмболиясы
Өте тез уақытта белгіленеді, май эмболиясына ұқсас келеді.Қамен араласқан ауа көбіктеніп, көлемі ұлғайып қан жүректің оң жақ қарыншасынан өкпеге өтуін қиындатып, нәтижесінде сол жақ жүрекшеге қан бармай ол өз жұмысын тоқтатады,науқас адам бірнеше минут ішіндеөледі.Болу себебі шприц ішіне ауа түскенде және оны көктамырға жібергенде.
Алдын-алу үшін егу жасау алдында приц ішінен ауа шығару және егіп жатқанда шприц түбіне 2-3 мл дәрі алып қалу.
Кровоизлияние, гематома
Көктамырға егуді ұқыпсыз жасағанда , тамырдың екі қабырғасы тесілгенде, өткір емес инелерді пайдаланғанда.
Инені дұрыс салмағаннан вена тамырынан қан ұлпаларға тарап кетеді. Сол кезде венаға егуді тоқтатып, дереу тамыр үстін спирттелген мақтамен қысып ұстау. Гематома болған жеріне жартылай спирттелген компресс қою.
Флебит
Адам организміндегі көктамырдың қабынуы. Флебит қалыпты жағдайда вена қан тамырларының кеңейіп түйінделуінен немесе қан тамырларында тромбоздың пайда болған жерінде кездеседі. Бірінші түрінде аяқ ісініп көктамыр үстіндегі тері қабаты қызарып, дене температурасы жоғарылайды. Саусақпен басқанда көктамыр түйінделгені байқалады. Ауру асқынып, ірің пайда болып, ұзаққа созылғанды екінші түріне ауысады. Флебит басталғанда, аяқты көп қозғалтпай тыныштық куйде жатқан жөн.
Емді дәрігер белгілейді, аяққа салқын басып, тромб ерітетін дәрілер береді. Егер ірің пайда болса, хирургиялық жолмен сылып тастайды.
Тромбоз
Тірі организмнің қан тамыры қуыстарында қанның ұюы. Ұйыған қан(тромб) тамыр арқылы қанның қалыпты ағуын баяулатады немесе толық тоқтауына әкеледі.
Достарыңызбен бөлісу: |
