Коммерциялық емес акционерлік қОҒАМ

Пән бойынша тапсырмаларды орындау мен тапсырудың графигі

жүктеу/скачать 1,73 Mb. бет 11/123 Дата 29.12.2021 өлшемі 1,73 Mb. #128982

1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   123

Байланысты:
umkd osimdik 21-22 zh dai n 2 (копия)

Бұл бет үшін навигация:

• Ағымдық бақылау – АБ1 (ағымдағы (аудиториялық) жұмыс, межелік бақылау, СӨЖ) – 7 апта
• Ағымдық бақылау – АБ2 (ағымдағы (аудиториялық) жұмыс, межелік бақылау, СӨЖ) – 15 апта
• Негізгі әдебиеттердің тізімі
• Қосымша әдебиеттердің тізімі
• Практикумдар
• Зертханалық сабаққа арналған оқу-әдіст. құралдар Саны
• Кітапх. Каф. Кітапх. Кафедр.
• Барлығы 93 25
• 1-дәріс. Тақырыбы: «Өсімдік шаруашылығы, маңызы мен ролі» Дәріс мақсаты: с
• Қарастырылатын сұрақтар
• Ұсынылатын әдебиеттер тізімі
• 2-3-дәріс

Пән бойынша тапсырмаларды орындау мен тапсырудың графигі

Жұмыс түрлері

Позициялар

Бағалар

Балл

Пайыз %

Аудиториялық сабақтар, соның ішінде:

Дәріс

Конспектілеуі, белсенділігі

100

100

Зертханалық сабақ

Орындауы, сапасы, белсенділігі

100

100

Тәжірибелік сабақ

Белсенділігі, үй тапсырмасын орындауы

100

100

Межелік бақылау

1) Коллоквиум 2) Бақылау жұмысы

7 апта 14 апта

100 100

100 100

СӨЖ

График (апта)

Позициялар

Бағалар

СӨЖ түрлері**

Тапсырманы беру

Жұмысты қабылдау

Орындауы және мерзімінде тапсыруы

Балл

Пайыз %

1. Реферат-1 2. Реферет-2

1 аптада 8 аптада

7 аптада 15 аптада

100 100

100 100

Ағымдық бақылау – АБ1 (ағымдағы (аудиториялық) жұмыс, межелік бақылау, СӨЖ) – 7 апта

100

100

Ағымдық бақылау – АБ2 (ағымдағы (аудиториялық) жұмыс, межелік бақылау, СӨЖ) – 15 апта

100

100

Қорытынды бақылау (ҚБ) Емтихан (Е)

7 – семестр, емтихан ауызша Әр билетте сұрақтар саны – 4

100

100

Барлығы

100

Студенттің әрбір пәннен алған қорытынды бағасы келесі формуламен анықталады:

Мұнда, ҚБ – пәннің қорытынды бағасы;

АБ1 және АБ2 – 1 және 2 ағымдық бақылау;

Е – емтихан бағасы (100 балдық шкаламен).

Қортынды баға «Рlatonus» бағдарламасында әріптік және сандық түрде қойылады
Білім алушының білім жетістігін әріптік жүйемен бағалау

Ветеринариялық санитариялық сараптау

және гигиена»кафедрасының

меңгерушісі, профессор

___________Сарсембаева Н.Б.

«21» 05 2021 ж.

Құрастырған: аға оқытушы Ергумарова М.О.

№ 1-дәріс.

Тақырыбы: «Өсімдік шаруашылығы, маңызы мен ролі»

Дәріс мақсаты: студенттерді өсімдік шаруашылығының адам өміріндегі маңызы туралы таныстыру

Қарастырылатын сұрақтар:

1.Кіріспе. шаруашылығы, маңызы мен ролі.

2.Тағамдық өсімдік өнімдерінің түрлері, жіктелуі, химиялық құрамдары.

3.Адам тағамындағы өсімдік өнімдерінің маңызы.

3.Өсімдік шаруашылығы өнімдерін сақтау және қайта өңдеу технологиясы: оқулық / Қ.М.Мұсынов, Е.А.Гордеева, Қ.К.Әрінов, М.Ә.Ысқақов.- Алматы: Эверо, 2015.- 572 б. -50 штук.

4.Жумагелдиев А.Ә., Ромашев Қ.М., т.б. «Ветеринариялық санитариялық сараптау». Алматы, «Айтұмар», 2018ж

5.Ізтаев, Ә.І.,Ермекбаева С.Б. Өсімдік шаруашылығы негізінде астықтану, оқулық / ҚР білім және Ғылым Министрлігі.- Алматы, 2014.- 415 б

Сонымен қатар тағамдық өсімдік өнімдері құрамы мен физиологиялық роліне қарай адамдардың тамақтануында өмірлік маңызы бар тағам. Бірақ оларды малдың тағамдық өнімдері сияқты әр түрлі ақауға, ауруға, зақымдануға ұшырап, тағамдық және санитариялық сапасын төмендетуі мүмкін. Сондықтан тағамдық өсімдік өнімдері мал өнімдері сияқты ветеринариялық санитариялық сараптан өткізілуі тиіс.

Өсімдік өнімдерін жан жақты пайдалану адам денсаулығына жақсы ықпал тигізеді. Сондықтан да әртүрлі кездейсоқ зиянды аурулардың алдын алу үшін бұл өнімдерді сараптаудан өткізу шарт. Сараптау жұмыстары жалпы осы шаруашылық өнімдеріне байланысты ережелерге сай жүргізіледі.

2.Өнім түрлеріне қарай МЕМСТ мен Техникалық шарттарына сай жүргізіледі. Сондықтан:

1.Осы ережелер бойынша сараптауға жататын өсімдіктер бау бақша мен егістік өнімдері, түйнек жемісті, тамырлы (картоп, сәбіз, қызылша, шалғам, шалқан, ақжелкен, ботташық (пастернак), сарымсақ, жуа, пияз т.б.

2. Жабайы өсетін: қаражидек-черника, таңқурай-малина, қарақат-ежевика, бүлдірген, қараймойыл, сүйекті жеміс –костышка, қызамық , итбүлдірген, мүкжидек, балауса кептірілген саңырауқұлақтар.

Тағамдық өсімдіктер адамның тамақтанында үлкен орын алады. Олар көмірсу (углевод), витамин және минералды заттардың негізгі көзі. Көпшілік тағамдық өсімдіктерді ет пен балықтан дайындалған тағамдарға қосып олардың дәмін жақсартып, сіңімділігін артырады.

Тағамдық өсімдіктер өнімі шикілей, пісірілген және ащытқан (тұздаған) түрінде асқорыту шырындарының бөлінуін күшейтеді, өттің пайда болып, оның бөлінуін реттейді және адам денесіндегі мавйдың сіңімділігін жақсартады.

Көкөніс пен жемістің құрамында В₁ В₂В₆ РР, К,С, дәрумендері, фолиев қышқылы мен холин болады. Тағамдық өсімдіктерде адам тамағындағы углеводтардың негізгі көзі, пектиндік-глюкополисахаридтер мол болады. Осыған орай жеміс-жидектерден джем,повидло,желе, нжір, мармелад дайындайды. Пектиннің ыдырауынан пайда болған өнімдер басқа қосындылармен бірге бактерицидтік қасиетті заттар түзеді. Күйікті және жараны емдегенде пектин эпителий ұлпасының жетілуіне жағдай жасайды. Сондықтан да тағамдық өсімдік өнімдері ішек-қарын ауруларына диеталық қорек ретінде кеңінен пайдаланады. Тамыр – түйнек жемістер, көкөніс, жеміс – жидек және қозықұйрықтарда темір, калий, кальций, кобальт, магний, марганец, фосфор, фтор, цинк, жез сияқты минералды заттар мол болады.

Көкөніс және жемістердің хош иісті заттарының тамақтарды бұзылудан сақтайтын қасиеттері де болады. Осыған орай халық ерте заманнан-ақ сарымсақ, пияз, бұрыш, ас көк, анис, қалампыр, майоран, балдыр көк, қарақаттың жапырағы, лавра, шие, желкек т.б. өсімдіктерді ет және балықтан дайындалған тағамдардың үстіне салумен қатар ет пен ет өнімдерін (шұжық, шелмай, ветчина) консервілеуге пайдаланған.Осындай бактерицидтік және бактериостатикалық қасиеттрі бар хош иісті заттарды фитонцидтер деп атайды. Осы айтылғандарын тағамдық өсімдік өнімдерінің адамның қорегінің құрамына кіретін пайдалы зат екенін көруге болады.

Алайда мал өнімдері сияқты бұларда түрліше аурулар мен ахаулар кездеседі. Сондықтан малшаруашылығынан алынған өнімдер сияқты, тағамдық өсімдік өнімдерін де санитариялық бағалаудан өткізеді.

Тағамдық өсімдік өнімдерін (оның ішінде бал да бар) мал дәрігерлік – санитариялық бақылаудан тек қана базарларда өткізеді. Бұл жұмысты базардағы мал дәрігерлік – санитариялық сараптау зертханасының мамандары атқарады. Сараптау мен санитариялық бағалаудың қандай мәселелері болмасын олар тағамдық өсімдік өнімдерінің санитариялық сараптау ережелерінің талабына сай шешіледі. Тағамдық өсімдік өнімдері базарда балауса және консервіленген (кептірілген, тұздалған, маринадталған т.б.) түрінде сатылады. Олардың сапасы жөніндегі қорытындыны сезімдік (органалаптикалық) тексеру нәтижесі арқылы шығарады, ал қажетті жағдайда (дауласу, жалған өнім, улы химикатты анықтау т.б) зертханалық тексерулер жүргізіледі.

Сезімдік тексеру арқылы тағамдық өсімдіктердің сыртқы көрінісін, көлемін, түсін, консистенциясын, мөлдірлігін, иісін, дәмін, тауарлық түрін, тазалығын(топырақ, құм т.б.), зиянды қоспаларын (қастауыш, қарамықша т.б.), дән өнімдерінен қойма зиянкестері мен ахауларын және өсімдік ауруларын анықтайды.

Сараптаудың қорытындысында тағамдық өсімдік өнімдерін сатуға төменгі жағдайда тыйым салады: тексерілмеген тағамдық өсімдік өнімдері немесе мал дәрігерлік – санитариялық сараптау зертханасы тексеріп жарамсыз деп тапқан өнімдер; тағамдық өсімдіктерден үй жағдайында дайындалған жартылай фабрикат және аспаздық дәмдер (котлет, салат, винегрет, үстіне сорпа құйылып ұйытылған, томат және қозықұйрық пастасы, соус, жеміс – жидектен дайындалған тосап пен джем т.б.); үй жағдайында ауызы берік жабылған банка ішінде консервіленген өсімдік өнімдері; шашыраңқы май, кептірген пластинкалық қозықұйрық, сондай-ақ тұздалған және маринадталған қозықұйрықтар.

Тағамдық өсімдіктерден дайындалған жартылай фабрикаттар мен дайын аспаздық дәмдері осы базардың ішінде орналасқан, аудандық санэпидстансадан рұқсат алған, жабдықталған дүкендерде, павильондарда және ларектерде сатылады.
Бақылау сұрақтары:

1.Өсімдік шаруашылығының маңызы мен міндеті?

2. Өсімдік өнімдерінің тағамдық маңызы?

3.Өсімдік өнімдерінің адам өміріндегі маңызы?

№2-3-дәріс