Компьтерге тергенде қателері бар. Тексеріп барып, шығару керек. Махамбет өлеңдеріндегі «Қара нар керек біздің бұл іске»
Мұхит Мералыұлының "Зəуреш", "Айнамкөз", "Дүние-ау" өлеңдеріндегі ғашықтық сезімін жеткізуде қолданған ақынның көркемдік тəсілдерін талдап жазыңыз
жүктеу/скачать 89,76 Kb.
|
эссе 9 сынып
- Бұл бет үшін навигация:
- 20.Мәди Бәпиұлының «Қарқаралы»,«Қаракесек» өлеңдері арқылы ақын өмірінің көрінісін талдап жазыңыз.
| 19. Мұхит Мералыұлының "Зəуреш", "Айнамкөз", "Дүние-ау" өлеңдеріндегі ғашықтық сезімін жеткізуде қолданған ақынның көркемдік тəсілдерін талдап жазыңыз.
Өнернама тарихында өзіндік суреткерлік болмысымен есімін таңбалаған сирек дарақтың бірі сал Мұхит еді. Сүйегі асыл Барадур Әбілхайыр ханның үрпағы өз шығармаларын ерекще көңіл-күймен, ғашықтық сезімен жеткізіп, қарапайым қазақ халқының, өлеңді сүйген ұлтының жүрегінен ерекше орын алып, қазақтың әлеуметтік-психологиеялық болмысын. Таныта білді. Шандоз ән шебері, халық психологиясының білгірі Мұхит Мералыұлы дыбыстар жүйесін әр қырынан құбылта құруымен тыңдаушысын эстетикалық-эмоционалдық көңіл-күйде қалдырып отырған. Мәтінде бейнеленген ойлау формаларының сезімдік әсерін әуен арқылы арттырып, күшін өсіре түскен. Бұған оның қай шығармасы да толық дәлел. Солардың ішінде «Зәуреш», «Айнамкөз», «Дүние ау» әндері. Әндер терең психологоиялық тебіреніске құрылған. Бейжай қалдырмайды Өлең шумақтарында басты кейіпкерлердің ішкі сезімі тыңдаушы жүрегінен орын алып оның қоғамдық санаға айналуының бір сыры мелодиясына да тығыз байланысты. Эстетикалық танымен да мәнінде осында жатыр. Бұл шығармаларды оқи отыра Олардың шұрайлы, көркем екеніне көзім жетті. Біліміздің қаймағы бұзылмаған сонау дәуірде, жиын-той, басқа да жағдай кезінде бір ауыз өлеңді табан астынан шығарып айта алмайтын қазақ болмаған. Әйтсе де бұл шығармалар ақындық дарыны мол жанның шығармасы, Мұхиттікі. “Зәуреш” өлеңін тууына себеп – оның қайғылы оқиғасы тікілей куә боп, Медеттің қаралы халін көзімен көруі, сай-сүйект сырқырата зарлатып шығарған сөздерін құлағымен естуі. Қорытындылай келе, сол Мұхитың жырларын , қазақ топырағынан өрлей көтеріліп кең жайылған – Дала Реквиемі деп айтуға болады. Жаныңа жылылқ, ерекше әсер берген Мұхит өлеңдері қазақ халқымның бір байлығы болып қалмақ. Мұхиттың өлеңдерін, өзге тілге аударып, жалпы адамзаттық құндылыққа тәрбиелеудің көркем құралы ретінде және қазақ халқынның осыдай байлығын көрсету мақсатында таратылуы керек. 20.Мәди Бәпиұлының «Қарқаралы»,«Қаракесек» өлеңдері арқылы ақын өмірінің көрінісін талдап жазыңыз. Мәди Бәпиұлы Қарқаралы руынан шыққан,Қарқаралыда дүниеге келген.Ол өзінің туған жері Қарқаралының сұлу табиғатын,әсем келбетін,басынан бұлт кетпейтін заңғар тауларын жырға қосады.Ол өзінің туған жеріне сыймай,өсекшілер мен жағымпаздардың кесірінен елін,жерін тастап,Қараөткелде жыл қыстап шыққанын,сонда жаты, қатты сырқаттанып қалғанын,жақын адамының болмағынын күйзеле өлеңіне қосады.Жазықсыз жала жабылған кезде,сайғақ құрлы болмай,туған жерінен бір тыныш таппағанын,бір атадан қалған жалғыз тұяқ болғандықтан,ешкімнің жаны ашымайтынын,кіндік кескен жерін қимай-қимай тастап кете барғанын жырлайды.Әр өлеңінде «туған жерім,елім,кір жуып,кіндік қаным танған жерім» деген жыр жолдары бар.Әрбір ер жігіттің басына қиындық туған кезде жастық дәурені,балалық шағы өткен жерін қимастықтан еске алады.Жас адамның өмірі найзаның өткір жүзіндей екенін,қайда қадаса сол жерге сіңіп кетуге болатынын айта келіп,бірақ бәрібір өз туғаан жеріне ештеңе жетпейтінін жырға қосады.Мәди заманындағы халық арасындағы алауыздықты,өсекшілдікті,өтірік айтушылықты,мінездерін өлтіре сынап,осындайлардың кесірі қаншама жақсы – жайсаңдарға тиіп,өмірлерінің қор болғандарын айтады. Қорыта айтар болсам, «заманың түлкі болса,тазы болып шал» дегендей,бойыңдыжаман әдеттерден аулақ ұстау керек.Ешбір адам кіндік қаны танған туған жерінен безінбесін дегім келеді.Әркімге өз елі,өз жері ыстық.Туған жердің ауасы,суы,тезегі,ешкімнің есінен де,ойынан да кетпес.Өсек пен жағымпаздық Абай атамыз айтқандай,адамның өміріне заласын тигізетін дұшпандық. жүктеу/скачать 89,76 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|