Нормативтік кешендер – қоршаған ортадағы шекті рұқсатты экологиялық (антропогенді) жүктеме.
Экологиялық нормалау –, табиғи орта жағдайының көрсеткіштерінің өзгеруі рұқсат етілетін көрсеткіштер мен шекті белгілеу.
Қоршаған орта сапасын нормалау – мына көрсеткіштердің (топырақ, ауа, және т.б үшін) өзгерістері рұқсатты көрсеткіштер мен шектер бекітіледі.
Қоршаған орта (сыртқы орта, табиғи орта, тіршілік ортасы) – табиғи денелер мен құбылыстар, онымен тірі заттар тікелей немесе жанама байланысты.
Топырақ мониторингін енгізуде оперативті бақылау – осы сәттегі табиғи және техногенді ландшафт топырағының жағдайын фиксирлейтін жүйелік бақылау.
Жер мониторинг енгізуде оперативті бақылау (жер мониторинг енгізгендегі кезекші бақылау) – қазіргі сәттегі нысан жағдайын фиксерлеуші жүйелік бақылау.
Шөлдену – адам әрекеті мен климаттың бірге әсер етуіне себепші болған, шөлді, жартылай шөлді және құрғақ субгумидті аудандардағы экожүйелердің бұзылыссы.
Жер мониторингін енгізу кезіндегі дүркін бақылаулар –белгілі уақыт аралағында: айда, жылда және т.б уақытта жүргізілетін бақылау.
Топырақ мониторингін енгізу кезіндегі дүркін бақылаулар – топырақ жағдайына белгілі уақыт аралағында: айда, жылда және т.б уақытта жүргізілетін бақылау.
Химиялық заттардың шекті рұқсатты көлемі (ШРК) - үнемі немесе уақытша әсер етуі кезінде адам денсаулығына кері әсер бермейтін және болашақ ұрпақта жағымсыз салдарды тудырмайтын қоршаған ортадағы (топырақтағы, ауадағы, судағы, тамақ өнімдеріндегі) ластаушы заттардың мөлшері.
Егістік топырағының қабаттарындағы заттардың шекті рұқсатты көлемі (ШРКт) – топырақтың беткі егістік қабатында химиялық заттардың максималді көлемі адам ағзасына тікелей немесе жанама әсер етеді және оның өзін-өзі тазартушы қасиеті бір-біріне жанасушы орта мен ауыл шаруашылық дақылдарында зиянды заттардың жинақталмауын қамтамасыз етеді.
Шекті рұқсатты концентрация (ШРК) - үнемі немесе уақытша әсер етуі кезінде адамға, оның денсаулығына әсер етпейтін және болашақ ұрпақтарында жағымсыз салдарды тудырмайтын қоршаған ортадағы (топырақтағы, ауадағы, судағы, тамақ өнімдеріндегі) ластаушы заттардың мөлшері.
Пестицидтер – ауыл шаруашылық зиянкестерін жоюға арналған химиялық заттар (арамшөптер, жануарлар, микроағзалар, балдырлар).
Достарыңызбен бөлісу: |
