Криптография негіздері және ақпаратты қорғау
Криптографиялық хэш-функциялар
жүктеу/скачать 247,71 Kb.
|
криптография
- Бұл бет үшін навигация:
- Кездесоқ сандардың криптографиялық генераторлары
| Криптографиялық хэш-функциялар
Криптографиялық хэш-функцияларды көбінесе дайджест хабарлау генерациясында цифрлық қол құру кезінде қолданылады. Хэш-функциялар хабарларды жазып алынған көлемді бірнеше хәш-мәндерге (hash value) бірдей қылып бөліп тастайды. Криптографиялық хэш-функцияларды көбінесе мәндерін 128 еңдігімен және битпен өндіріледі. Кездесоқ сандардың криптографиялық генераторлары Кездесоқ сандардың криптографиялық генераторлары кездесоқ сандардан құрайды, және олар криптографиялық қосымшаларда қолданады., мысалы- кілттерді генерациялау кезінде. Жалған кездесоқтық сандардың криптографиялық генераторы көбінесе кездесоқ ақпаратты құрушы үлкен пул қолданады Сонымен кездесоқ сандардың криптографиялық дәекті генераторың іске асыру аса қиын емес. Шифрланған алгоритм Шешу жұмысы қиын болу үшін жақсы криптографиялық жүйелерді құрады. Оны іске асыру үшін көп күш жұмсау қажет емес, тек ұқыптылық пен базалық білім болу керек. Теориялық, барлық шифрлаңған алгоритм кілтпен қолдануы ашылады барлық кілт мәндерін тандап шығу әдісімен. Егер кілт добалда күш әдісімен тандалса компьютердің керек қуаты экспоненциалды өседі, кілттін ұзындығыда өседі. Кілт ұзыңдығы 32 бит болса ,онда 2" ( 109) қадам. Мұндай есеп кез келген дилентант шығарады және үйдегі компьютерде шығаруға болады. Жүйлер 40-биттық кілтімен 240 қадам қажет . Жүйлер 56-биттық кілтімен кішкене қиыңырақ болады, ол үшін арнайы қымбат аппарат қажет 64 битті кілттерді қазіргі уақытта үлкен мемлекеттерде шеше алады. Симметриялық алгоритмнің бөлімдері. Орын алмастыру шифрлер. Алмастыру шифрлері:
моноалфавиттық, полиалфавиттық - Вижинер шифрі. DES шифрлері. Мақсаты: Орын алмастыру шифрлер ережелерімен таныстыру және жұмыста қолдану аясымен таныстыру Классикалық шифрлер деп электрондық ақпараттық жүйенің алдында қолданған шифрлерді айтады. Қүпия кілтті криптографияны(симметриялық криптоалгоритмдер) шифрлаудың классикалық әдісіне жатқызады. Орын алмастыру шифрлер. Ашық мәтіннің символдарын берілген әдіспен шифлеу кезінде кейбір ережелер қолданады. 1 мысал. Ашық мәтін: "ШИФРОВАНИЕ ПЕРЕСТАНОВКОИ". Кілт (орын алмастыру ережесі): тоб 8 әріптен тұрады, реттік нөмірін 1.2.....8 орын алмастыру ретіне 3-8-1-5-2-7-6-4 келтіреміз.
Шифрмәтін: "ФНШОИАВР_СИЕЕЕРПННТВАОКО". Өздігімен.Шифрмәтінді шығарып оқыныз: «РПИКТАГЛООИМТРЫ» орын алмастыру әдісімен. Кілті: 2-4-3-1-5 (ашық мәтін – КРИПТОАЛГОИТМ). Алмастыру шифрлері Моноалфавиттық. Орын алмастырудың екітүрін қарастырайық (алмастыру): моноалфавиттық, полиалфавиттық. Енді әрі қарай барлық мысалдарды орыс алфавит әріптерін кодтауда қолданамыз.
Моноалфавиттық алмастыру кезінде ашық мәтіннің әр бір алфавит әріпі шифрмәтіннің әр бір алфавит әрібіне сәйкес келеді. 2 мысал. Ашық мәтін: "ШИФРОВАНИЕ_ЗАМЕНОЙ". 2 кестеде қойылуы келтірілген. 2 Кесте Негізгі мәтіннің алфавит А Б В Г Д ... Шифрмәтіннің алфавиті _ Я Ю Э Ь Шифрмәтін: "ИШМРТЮ_УШЫАЩ_ФЫУТЧ". Полиалфавиттік шифр. Вижинер шифрі. Формуламен берілген шифрді: yi=xi+ki(mod n), Вижинер шифрі дейміз. Мүнда yi – алфавит символы, xi – ашық мәтіннің символы (алфавит әрібінің нөмірі), ki- i-ая кілттін әрібі, оның ішінде сөз немесе фраза қолданылады, n – қолданылатын алфавит үзындығы. 3 мысал. Ашық мәтін: "ЗАМЕНА". Кілті: "КЛЮЧ" 3 Кесте З А М Е Н А К Л Ю Ч К Л y1=8+11(mod 33)=19 -> Т y2=1+12(mod 33)=13 -> М у3=13+31(mod ЗЗ)=11-> К y4=6+24(mod 33)=30 -> Э у5=14+11(mod 33)=25 -> Ш y6=1+12(mod 33)=13 -> М. Шифрмәтін: "Т М К Э Ш М". Өздігінше. Шифрмәтінді шешіп алыныз «Ю Ы Ц Ь А Р Ю». Кілті: «ОКНО» (Ашық мәтін – ПРИНТЕР) Пайдаланылатын әдебиет: М. Левин «Криптография» Ақпаратты бөгде адам оқи алмайтындай етіп, өзгертіп қорғау мәселесі ерте заманнан адамзатты ойландырып келеді. «Криптография» тарихы адам тілі тарихымен қатарлас дамуда. Тіпті жазудың өзі бастапқыда криптографиялық жүйе болып есептеледі, себебі ерте заманда жазуды тек таңдаулылар ғана білген. Оған Ежелгі Египет пен Үнді елінің қасиетті кітаптары мысал бола алады. Ежелгі Римдегі мемлекеттік және саяси қайреткер, қолбасшы Юлий Цезарь (б.з.б. 100-44 ж.) өз хаттарында біраз жүйеленген, өз атымен аталатын шифрды пайдаланған. Жазу кең таралған кезде «криптография» жеке ғылым ретінде дами бастады. Криптографиялық жүйелер бірінші және екінші дүниежүзілік соғыс жылдарында жақсы дамыды. Соғыстан кейінгі уақыттан бастап осы кезге дейінгі есептеу техникаларының пайда болуы криптографиялық әдістерді құру мен жетілдіруді жеделдетті.
Криптография 1-сурет. Шифрлау сызбасы жүктеу/скачать 247,71 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|