II. Негізгі бөлім
2.2 Аурудың патогенезі және емі
Патологиялык үрдісі жіті турде өтетін болса, оның кызуы көтерілin және малдың катты ауырсынғанын байкаймыз. Ауру ұзаққа созылғанда, дәнекер тканьінің өсуінe байланысты жатыр мойныныц арнасы бітеліп калуы мүмкін.
Емдеу шаралары. Жатыр мойнын фурациллин (1:5000), риванол ( 1:1000), маргенец кышкылды калий ( 1:2000) немесе 1-2 % кос көміркышкылды сода ерітіндісімен тазалап жуады. Колданар алдында еріткіш дене температурасына дейін кыздырады. Содан кейін жатыр мойны арнасына май дәрігерге малынган анжа салып кояды немесе экзутер, метромакс, фуразолидон таякшаларын колданады.
Осылай eтin 5-6 кун бойы емдейді. Мал катты ауырсынатын болса, алдын ала эпидуральды анестезия жасаган дурыс. Цервициттің бұрыннан келе жаткан созылмалы түpi болса, косымша физиотерапиялык емдеу тәсілдерді де колданган жен, атап айтканда, кынап ішіне ыстык балшык, озокерит салып емдесе, оныц нәтижесі біршама жогары болады.
Жатыр мойны индурациясы (Induratio cervicis). Кілегейлі кабаты мен eттi кабатыныі торшалары елш, орнына дәнекер улпаның ecyiн айтады. Бул патология ұзакка созылган цервициттщ нәтижелі болып табылады, кейде жаракаттанудан да болуы мумкін. Жатыр мойны серпіліп -жиырылу кабшетшен айырылган, айналасындагы улпага жабысып калгандықтан, сол орнынан жылжымайды, тастай катты, ауырмайды. Жатыр мойны арнасы ете тар, кейде мулде бітеліп калады. Жатыр мойны индурацияга ұшыраган мал, өсіп-өндіруге жарамсыз деп есептеліп етке еткізеді.
Өзіндік зерттеулер
3. 1. Шаруашылыққа сипаттама.
Шығыс Қазақстан облысы, Аягөз қаласына қарасты «Марат» шаруа қожалығы. Шаруашылық негізінен мал шаруашылығымен айналысуда. Төрт түлік малдың барлығы яғни, ұсақ малдары ірі қара малы, жылқы малы кездеседі. Аягөз қаласының жері ойлы-қырлы болып келеді. Климаты континенттік, қысы суық, жазы ыстық, құрғақ. Орташа ауа температурасы қаңтарда - 15,5С, шілдеде - 20,5С. Жауын-шашынның орташа жылдық мөлшері - 250-350 мм. Ал күннің жарығы, жылулығы ауыл шаруашылық өнімдерін алуға қолайлы жағдай туғызады. Мал шаруашылығын дамытуға өте - қолайлы жер. Жəне де шаруашылықта малдарға арнайы салынған жылқы қора жайлар да бар. Жері қоңыр жəне сортаң топырақты келеді. Өсімдіктерден далалық өңірде селеу, бетеге, жусан, ши, таулы өңірлерде терек, кайын, өзен бойларында тал, қарақат мойыл өседі.
Шаруашылықтың індеттік жағдайы.
“Марат " шаруашылығының індеттік жағдайы, негізінен бұл аймақта жылқының ауруы, сақау ауруы осыдан 5 жыл бұрын табылған болатын, қазіргі таңда ол аурумен көп мал ауырмайды. Негізінен бұл аймақта ауру жоқтың қасы болатын, бірақ бұл ауданға шет елдерден əкелінген малдардан қайта жоғалып кеткен аурулар жандануда. Ол аурудың бəйге келу себебі, шаруашылық малдарды асылтұқымдандырып жатқандықтан болуы əбден мүмкін. Шетелден əкелінген малдардың карантинге уақытылы тұрмауы, немесе Аягөз қаласының климатына бейімделе алмау салдарынан туындайды. Осыған қарамастан эпизототрядттағы мамандар бұл жердің індеттік жағдайын жақсату мақсатында, алдын алу мақсатында жоспарлы түрде қарқынды жұмыс жасауда жəне сол жоспарды жүзеге асыруда көптеген еңбек етуде.
Достарыңызбен бөлісу: |