Латын сессия жауаптары 2023 Руникалық көне түркі графикасы
жүктеу/скачать 91,3 Kb.
|
Латын сессия жауаптары 2023
- Бұл бет үшін навигация:
- 39. Төте жазуды силлабографиялық жазуға жатқызуға бола ма
| 38.Силлабографиялық жазу
Жазу адамзат тарихының сонау кезеңінен бері қолданып келе жатқан тәжірибе.Жазу арқылы барлық затқа мүмкіндік ала аламыз.Ұялы телефон арқылы хат алмасамыз,интернеттен қажетті ақпараттарды оқи аламыз сонымен қатар әр түрлі газет-журнал басылымдарын да оқимыз.Жазу ең алғаш бірден ақ параққа емес,тасқа қашалынып жазылған болатын.Уақыт өте қазір осындай жағдайға да жеттік.Барлық керек-жарақтарымыз,ақ қағаздарымыз қолымызда,жетіспеушілік туғызбайды.Жазудың пайда болып дамуы сияқты,жазу түрлері де дәл солай дамып отырған.Пиктографиялық жазу-әр түрлі сурет бейнелерінен құралған жазу түрі,идеографиялық жазу-жеке сөзді немесе атауыш мағынасын айқындап тұрады,силлабографиялық жазу-буынды жазу,фонелографиялық жазу-тіл дыбыстарын белгілі дыбыстармен таңбалау екен. Силлабографиялық жазу фонетикалық жазудың бір түрі,басты айырмашылығы жеке буындарды көрсететіндігінде.Силлабографиялық жазу ағылшын тілінде,қытай елінде,грек нұсқаларында көптеп қолданылады екен.Дауысты дыбыс арқылы буын құралады,ал буын арқылы мағына беретін жеке сөз қалыптасады.Сондықтан сөзіміздің буыннан құралғанан бастап аса назар аудару қажет.Күрделі буындық құрылымдарға мүмкіндік беретін тілдер үшін алфавиттік жазу буындық жазуға қарағанда қолайлы болып келеді екен.Яғни,әр буынға бір дауыссыз дыбыстан тұратын құрылымдар.Мысалы,орыс тілі мұндай құрылымдарды қолдануға мүмкіндік беретіндіктен,ақпараттарды пайдаланып орыс тілін жазу өте қиын болар еді. «Дым»,«дом»,«дам»,«стол»,«стул» сөздерін таза буынды сөздерге жатқызамыз. 39. Төте жазуды силлабографиялық жазуға жатқызуға бола ма? Силлабографиялық жазу- идеографиядан айырмашылығы əрбір графикалық əріп белгісі бүтін сөзді емес, буынды білдіретін жазу, яғни буын жазу. Жазудың жалпы даму тарихында буындық жазу идеографиялық жазуға қарағанда кеш пайда болды. Ең көне идеографиялық жүйелердің (египеттік, шумерлік, қытайлық, т.б.) пайда болуы б.з.б. д., одан кейін буындық жазу жүйелерінің қалыптасуы кейінгі кезең – б.з.б. I-II мыңжылдықтарға жатады. Силлабографиялық жазудың бұл кейінірек қалыптасуы бірқатар себептермен түсіндіріледі. Төте жазуды силлабографиялық жазуға жатқызуға бола ма? Менің ойымша жатқызуға болады. Төте жазу араб графикасында негізделген. Ал араб графикасы финикий жазуынан тарап, одан əрі дамыған. Араб жазуы финикий жазуы секілді əр əріпі бір буынды таңбалайды. Араб жазуында жалпы 28 əріп бар. Ал араб графикасына негізделген қазақ əліпбиі 29 əріп пен хамзадан тұрады, қазақ жазуында орыс кириллицасындағы жұмсақ немесе қатты таңбалардың қызметін еске түсіретін түрлендіруші таңба ретінде қолданылады. Хамза сөздің басынан бұрын (оң жақта) фонемаларды белгілейтін əріптері бар сөздерден басқа, бүкіл сөзде (түркі тілдеріндегі сингармонизм құбылысы) «жұмсақ» (тар) дауысты дыбыстардың бар екенін білдіретін белгі ретінде қойылады. жүктеу/скачать 91,3 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|