Латын сессия жауаптары 23. Араб графикасына негізделген қазақ жазуы: қадим жүйесі
Алғашқы ойжазулар табылған өлкелер
жүктеу/скачать 35,14 Kb.
|
Латын сессия жауаптары
| 27. Алғашқы ойжазулар табылған өлкелер.
Ойжазу – адамзаттың жазуды үйренудің алдындағы кезең. 28. Грамматология терминін алғаш қолданған Дж.Гельб грамматологияның үш бөлімін көрсетті: субграфемика, графемика, параграфемика Дж.Гельб грамматология сөзін алғаш болып ғылымға енгізген. Ол грамматологияда 3 бөлім бар деді: параграфемика, субграфемика, графемика. Жалпы грамматология – жазуды зерттейді. Ол тұтас түрде тіл білімі саласына жатпайды. Бір қызығы грамматологияның нақты бір ғылым деп атауға бола ма деген сұрақтың айналасында пікірталастар көп, нақты жауабы жоқ. Енді Дж.Гельб айтқан грамматологияның бөлімдеріне тоқталсақ. Параграфемика (грек.) – «пара» шамамен + «графо» жазу дегенді білдіреді. Бұл терминді ғылымға енгізген – Э.Хэмпом. Бұл семиотика мен лингвистикаға да қатысы бар және жазбаша мәтінде ақпаратты берудің және білдірудің вербралді емес тәсілдерін зерттейтін ғылым бөлімі. Ол мәтінге қосымша сипат береді. Оған – сандар, графиктер, рәміздер, схемалар, фотосуреттер, кестелер, пунктуациялық белгілер және т.б. жатады. Мәтіннің сыртқы түрі адресатқа әсер ете алады. Параграфемика арқылы ақпаратты оңай жолмен, тез, тіпті байқатпай да қабылдатып, қызығушылығын арттыруға болады. Мысалы әдемі шрифт, кестелер мен сфемалар, сәтті таңдалған түстер ақпараттың қабылдануын жеңілдетеді. Субграфемика-белгілі бір тілдің жазуы шеңберінде графемалардың (мысалы, әріптер мен әріптер тіркесімдері) жазылуы мен тіркесу ережелерін зерттейтін лингвистиканың бөлімі. Бұл бөлім графикалық элементтердің дыбыстық ақпаратты беру және сөздерді жазбаша түрде жасау үшін қалай қолданылатынын түсінуге көмектеседі. Субграфемика сонымен қатар сөздерді жазу ережелеріндегі заңдылықтар мен ерекшеліктерді зерттейді және олардың жүйесін нақты жазуда сипаттауға көмектеседі. Графемика-жазудағы графикалық бірліктер (графемалар) жүйесін зерттейтін лингвистиканың бір саласы. Ол дыбыстық және ауызша материалды жазудың графикалық формасын реттейтін ережелерді, принциптер мен заңдылықтарды зерттеумен және сипаттаумен айналысады. Графемика тілдегі дыбыстардың немесе дыбыстық кешендердің графикалық таңбалар немесе графемалар арқылы жазбаша түрде қалай ұсынылатынын зерттейді. Сонымен қатар лингвистиканың бұл бөлімі белгілі бір жазбаша жүйеде дыбыстар мен оларға сәйкес графемалар арасындағы байланысты зерттейді. (100% антиплагият) жүктеу/скачать 35,14 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|