Лекция №1. 1-Тақырып: Математикалық құрылымдар. Құрылымдардың типтері және олардың сипаттамалары


Математикалық құрылымдардың типі және олардың сипаттамасы



бет4/10
Дата07.02.2022
өлшемі192,15 Kb.
#97742
түріЛекция
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Байланысты:
1 лекция (2)
1 Мұғалімге арналған нұсқаулық, Магнетизм реферат, Магнетизм реферат, 25.10 тапсырма, ?анда?ы ?ант к?рсеткішіні? ?алыпты де?гейі аш?арын?а? A) 1,1 2,2
Математикалық құрылымдардың типі және олардың сипаттамасы
Математика ғылымында «құрылым» терминін енгізген Н.Бурбаки барлық математиканың іргетасын құрайтын бірнеше негізгі құрылымдарды ғана анықтады.
Нақтырақ айтқанда, олар бір-біріне келтірілмейтін құрылымдардың үш типін: алгебралық құрылымдарды, реттік құрылымдарды, топологиялық құрылымдарды анықтады / дегенмен,Бурбакилердің өздері негізгі құрылымдардың саны түпкілікті анықталды деп есептемейді/.
Математикалық құрылымдар аксиоматикасының мән-мағынасына тереңдемей, құрылымдардың негізгі типтерін жалпы түрде ғана қарастырайық.
а/ Жиындардың тобын, яғни әр алуан сипаттағы элементтерден және онда анықталған операциялардан құралған әр түрлі жиындарды қарастырайық.Әрбір жиынды құрайтын элементтердің табиғатына назар аудармай, осы қарастырып отырған топқа енетін кез-келген жиынды А={х,у,z,...} символымен белгілейік. А жиынында анықталатын операцияны f арқылы белгілейік. А жиынында тиісті кез-келген х және у элементтері үшін осы жиыннан сәйкес операцияның нәтижесі болатын z элементі табылады, яғни
z=f (х,у)
Осында қарастырылатын жиындардың әрқайсысында анықталған операциялардың барлығы үшін ақиқат болатын жалпы қасиеттерді бөліп көрсетейік.
Коммутативтік: -----------
Ассоциативтік: -------------
Қайтымдылық:-----------
Жалпы түрде өрнектеліп көрсетілген осындай үш қасиетті негізгі аксиомалар ретінде қабылдап, осы аксиомалар жүйесінен қарастырылып отырған жиындар тобына енетін /А,f/ жиынының кез-келгені үшін ақиқат болып табылатын басқа да салдарлар мен теориялық тұжырымдарды қорытып шығаруға болады.
Жоғарыда қарастырылған қасиеттермен /аксиомалармен/ сипатталатын /А,f/ жиынын коммутативтік топтың құрылымы мен жабдықталған дейді. Осындай группаның құрылымы алгебралық типтегі құрылымның мысалы бола алады.
б/ Алдыңғы жағдайдағыдай қандай да жиындардың тобын қарастырайық және бұған енетін әрбір жиын элементтерінің арасында қатынастар анықталсын.




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет