«Химия-биология » факультеті
«Биология» кафедрасы.
«Молекулалық биология” пәні бойынша
050113 Биология» мамандықтарының студенттері үшін
13.Студенттердің білімін бақылау түрлері
а) бақылау сұрақтары
б) тест сұрақтары
Жетісай 2008 ж
Бақылау сұрақтары:
Молекулалық биология пәні.
Биомолекулялардың құрылысы мен қасиеті.
Молекулялардың өздігінен жинақталуы.
Молекулалық биологияның пайда болу және даму тарихы.
МБ-ның ғылым ретінде қалыптасуы.
ХХ ғасырдың 50-70 жылдардағы сапалық секіріс.
Д. Уотсон мен Ф. Крик еңбектері.
МБ-ның 80 жылдардағы табыстары.
Молекулалық биологияның зертеу әдістері.
Электрон микроскоп седиментациялық анализ әдістері.
Химиялық әдістер.
Биохимиялық және биологиялық әдістер.
Гель фильтрация.
Нуклеин қыщқылдары.
ДНҚ. ДНҚ-ның біріншілей құрылысы.
Сателлитті ДНҚ. ДНҚ картасы.
Экзон және интрондар.
Эукариот геномының реттеуші тізбектері.
Промоторлар.
Терминаторлар.
Энхансерлер.
Мультигенді туыстар.
Хроматиннің құрылысы.
ДНҚ репликациясы.
Репликацияның негізгі принциптері.
Сақиналы ДНҚ репликациясы.
РНҚ-ның ролі.
ДНҚның ақауларының түрлері, мутагенез, репарация.
Мутагенді факторлар.
Радиация химиялық мутагендер.
Рак клеткалары. SOS жүйе.
РНҚ құрылысы, түрлері.
РНҚ-ның біріншілей құрылымы.
тРНҚ, рРНҚ, мРНҚ.
Информерлер және информасомдар.
Полицистронды мРНҚ.
Транскрипция механизмі ерекшелігі.
Транскриптондар, құрылсы.
Транскрипцияның инициациясы, терминациясы, элонгациясы.
Бактериялар оперондары.
Лак-оперон хат-оперон.
Репрессия және дерепрессия.
Алғашқы транскриптілердің процессингі, сплайсинг.
Про-мРНҚның процессингі.
мРНҚның пісіп жетілуі.
Аутосплайсинг.
РНҚ әлемі, ерекшеліктері.
РНҚ-лық вирустар.
Ретро вирустар.
Грипп, иммунодефицит вирустары.
Онкогенді вирустар.
РНҚ-нің мәнсіз түрлері.
Белоктар құрылысы мен қызметінің әр алуандығы. Белок құрылысының эволюциясы. Изоферменттер иммунно глобулиндер. Катализдік белсенді белоктар. Трансляция механизмі, рибосомалар. Құрылысының ерекшеліктері. Полирибосомалар. Трансляция кезеңдері. Реттелуі. Молекула аралық өзара әсерлер. Белок-белок әсерлесуі. Белок фермент ансамбльдері. Белок-НҚ әсерлесуі. Белок липид әсерлесуі. Дамудың Молекулалық биологиясы. Дамудың рДНҚ-ның амплификациясы. Оогенездегі және онтогенездегі НҚ. Теломераза құрылысы. Нуклеин қышқылдарының гибридтелуі. Гендік инженерия. ДНҚ-зондтар. Гендердің ферментатифті синтезі. Өсу гормоны, инсуллин синтездеу. Трансгенді жануарлар. Геном. Эукариот және прокариот гендері. Бактериофагтар. Геном құрылысын шифрлау. Гендер банкін құру. Геномдық дактилоскопия.
Молекулалық биологияның даму болашағы.
ДНҚ-РНҚ-гибридтер.
Нуклеозимдер.
Генетикалық биотехнология.
Генетикалық аурулармен күрес.
СПИД, Даун аурулары.
б) тест сұрақтары
1.пурин сақинасы қай негізде
А) Тимин
Б) урацил
С) 6- метилтимин
Д)Гипоксантин
Е) Гуанин
2. пиримидин сақинасы қай негіздікі
А) гуанин
Б) Цитозин
С) Аденин
Д)метиладенин
Е)метилгуанин
3. Нуклеин қышқылдарында нуклеотидтер бір- бір імен қандай байланыспен байланысқан
А) Дисульфитті
Б) Жай эфирлік
С) Фосфодиэфирлік
Д)Иондық
Е) Пептидтік
4. Төмендегі келтірілген қай негіздер бір – бір імен комплементорлы
А) А ---- А
Б) А ---- Т
С) Ц ---- Ц
Д) Т ---- Т
Е) Г ---- Г
5. Төмендегі келтірілген қай негіздер бір – бір імен комплементорлы А) А ---- Ц
Б) Г ---- Т
С) А ---- Г
Д) Ц ---- Г
Е) Г ---- А
6. Уотеон мен Крик моделі бойынша ДНК спиралінің құрылысы қандай?
А) 2 Нуклеотид тізбектері параллель
Б) 2 Нуклеотид тізбектері антипараллель
С) 2 Нуклеотид тізбектері сақина тәрізді оралған
Д) 1 Нуклеотид тізбектері сақина тәрізді оралған
Е) 1 Нуклеотид тізбектері бос болады
7.МРНК-ның құрамы қандай
А) жалғыз тізбекті
Б) 2 спиральды
С) сақиналы
Д) спиральданған
Е) “беде” жапырақты
8. тРНК-наңқұрамы қандай?
А) жалғыз тізбекті
Б) 2 спиральды
С) сақиналы
Д) спиральданған
Е) “беде” жапырақты
9. Чарграфф ережесін қай негіздердің қатынасы көрсетеді?
А) А=Т және Г = Ц
Б) А = Г және Ц = Ц
С) А = Т және Г = Г
Д) Г= А және Ц = Т
Е) А =А және Т = Т
10. тРНК – ның акцепторлық ұшы қандай роль атқарады?
А) рибасоммен байланысады
Б) амин қышқылын байланыстырады
С) антикодон болып табылады
Д) фермент пен байланысады
Е) тРНК конформациясын құрайды
11. МРНК клеткада қандай қызмет атқарады?
А) А.Қ тасымалдау
Б) рибосома түзілуге
С) тРНК үшін транскрипт
Д) ДНК –ны суперспиральдау
Е) белок синтезі үшін матрица
12. Энтропия энергиясы қайда жұмсалады?
А) биомолекула синтезіне
Б) дене температурасын қалыпты ұстауға
С) жұмысқа жұмсала алмайды
Д) сыртқы ортаға бөлінеді
Е) жылуға айналады
13. Организмде оң энтропия болғанда не болады?
А) тек организмнің өсуі
Б) организмнің өлімі
С) өсудің тежелуі
Д) организмнің қалыпты дамуы
Е) зат алмасуының бұзылуы
14. Гидролиздің ер кін энергиясы қандай процестерге жұмсалады?
А) молекула мен иондарды мембрана арқылы тасуна
Б) дене температурасын қалыпты ұстауға
С) қоршаған ортаға таралады
Д) жүйенің энтропиясын өзгертуге
Е) реакція жылдамдығын арттыруға
15. Клетка биоэнергияында шешуші роль ойнайтын қосылыс.
А) ТТФ
Б) АТФ
С) криатинфосфат
Д) глюкоза - 1
Е) АДФ
16. Биологиялық мембрана қалыңдығы
А) 5см
Б) 7мкм
С) 7нм+
Д) 0,3нм
Е) 21нм
Студенттердің академиялық білімін рейтингтік бағалау жүйесі.
Білім беру ісіндегі басты приоритет студенттердің жеке шығармашылық мүмкіндіктерін дамыту, оларды дара тұлға етіп әзірлеу.Оқу үрдісінде басымдылық роль оқытушыға емес, студентке берілуі тиіс, студент белсенділік көрсетуі тиіс оны оқытпай, ол өздігінен оқуы керек.Оқытудың негзгі мақсаты өз бетінше дами алатын жеке адамды қалыптастыру болғандықтан, оқытудың негізгі формасы студенттермен жұмыс істеу, дифференциялау.
Әрбір студент басқа студентпен салыстырылмайды, керісінше өзімен - өзі салыстырылады. Студенттер өз нәтижелерін бағалай білуге үйренуі аса маңызды.
Студенттердің білімін бағалау оның жіберген қатесіне жазалау емес, жетістігін мадақтау, көтермелеу құралына айналуы тиіс.
Студенттердің білімін бағалау жүйесі Sillabus (оқыту бағдарламасына) міндетті элемент болып кіреді.
Әр деңгейдің ұпай саны студенттердің білімін бақылаудың үлгілері мен кіріспе, ағымдағы және аралық бақылаулармен жиналады. Төменде студенттердің баллмен есептегенде білім градациясының кестесін береміз.
Бағалаудың әріптік жүйесі
|
Баллдары
|
Бағалаудың % – тік мазмұны
|
Бағалаудың дәстүрлі жүйесі
|
А
|
4,0
|
100
|
Өте жақсы
|
А-
|
3,67
|
90-94
|
В+
|
3,33
|
85-89
|
Жақсы
|
В
|
2,67
|
80-84
|
В-
|
2,33
|
75-79
|
С+
|
2,0
|
70-74
|
С
|
1,67
|
65-69
|
Қанағаттанарлық
|
С-
|
1,33
|
60-64
|
Д+
|
1,0
|
55-59
|
Д
|
1,0
|
50-54
|
Ғ
|
0
|
0-49
|
Қанағаттанарлықсыз
|
Пәннен Ғ- деген баға алған студент деканат белгілеген мерзімде оны
қайта тапсыру керек.
Бұл градация GРА – ді (студенттің жалпы академиялық білімін орташа
бағалау) айқындауы қажет.
Молекулалық биология курсы бойынша оқу процесінің картасы.
№
|
Атаулар
|
Қыркүйек
|
Қазан
|
Қараша
|
Желтоқсан
|
Ұпай саны
|
|
|
1-3
|
6-10
|
13-17
|
20-24
|
27-
1
|
4-8
|
11-15
|
18-22
|
25-29
|
1-5
|
8-12
|
15-19
|
22-26
|
29-3
|
6-10
|
|
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
15
|
|
1
|
Кіріспе
Бақылау
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ІІ
|
Ағымдағы бақылау
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1
|
Тестік сауалнама
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2
|
СӨЖ тапсырмалары
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3
|
Реферат-тар
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ІІІ
|
Аралық бақылау
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Барлығы
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
100
|
Достарыңызбен бөлісу: |