Лекция: 15 сағ. Практикалық (семинар) сабаќтар : 15 сағ. Обс¤Ж: 30 саѓ. СӨЖ: 30 сағ. Барлық сағат: 90 Кредит: 2



жүктеу/скачать 1,31 Mb.
бет5/9
Дата25.12.2016
өлшемі1,31 Mb.
#4955
түріЛекция
1   2   3   4   5   6   7   8   9

10 – тақырып


Педагогикалық технологиялар.

Жоспар.

  1. Педагогикалық технологиялар туралы түсінік. Оларды топтау.

  2. Модульдік оқыту.

  3. Педагогикалық мониторингтің әдістемесі.

I Педагогикалық технология - оқу - тәрбие процесін басқару және оқыту әдістері мен құралдарын ұйымдастыру жүйесі.

1.Педагогикалық қарым – қатынасты ізгілендіру мен демократияландыру негізіндегі технологиялар Ш.А. Амоншвили, Е.И.Ильин әдістемелер жатады.

2.Оқушылардың іс - әрекеті белсендіру мен тиімділігін арттыру педагогикалық технологиялары. В.Ф. Шаталов, Е.И.Пассовтың коммуникативті әістемелері кіреді.

3.Оқыту процесін басқару мен ұйымдастыру тиімділігін арттыратын педагогикалық технологиялар.Оған бағдармалап оқыту, диффренциялдап оқыту (Н.К. Гузик, Ж.Қараев, т.б). топты және ұжымдық оқыту, ақпараттық технологиялар т.б. жатады.

4.Оқу материалының дидактикалық құрылымын әдіснамалық тұрғыдан жетілдіретін әдістемелер. Мысалы, П.М.Эрдниевтің дидактикалық бірліктерді ірілендіру жөніндегі әдістемесі.

5.Табиғатқа сәйкестендіріп, халық педагогикасы әдістемелері қолданылатын технологиялар. Мысалы, Л.Н.Толстой, Монтессори, Абайдың қара сөздері т.б.

6.Баламалы технологиялар . Мысалы, Р.Штейнердің, Вальдорф педагогикасы.

7.Кешенді технологиялар (Бұған көптеген авторлық мектептер кіреді)
II. Модульдік оқыту. Модульдік оқудың технологиясы мынандай компоненттерден тұрады: мотивтік – мақсаткерлік, маңыздылық, оперативтік – іс - әрекеттілік,бағалы – қорытындылық.

III.Педагогикалық мониторингтің әдістемесі.



11- тақырып

“Педагогика мамандығына кіріспе” бөлімін оқыту.



Жоспар

1.Бөлімнің мәні, мақсаты, міндеттері.

I.Тақырыптарға әдістемелік сипаттама: “Педагогикалық кәсіптің шығуы”, “ҚР- дағы білім беру жүйесі”, “Педагогикалық әрекет теориясы” “Педагогикалық әрекет құрылымы”.


  1. Бұл курстың рөлі мынада: студенттерді педагогикалық қызмет мәнімен, оның құрылымымен таныстырады. Бөлімнің міндеттері:

2.Мұғалімнің кәсіптік қызметінің ғылыми негіздерімен таныстыру;

а) орта арнаулы және жоғары оқу орнындағы оқу еңбегі мәдениетін меңгеруге жәрдемдесу;

ә)Екінші қызғылықты және игілікті іспен шұғылдануға үйрету.

б)Алғашқы қоғамдағы тәрбие.Құлдық қоғамдағы тәрбие және мектеп. Феодалдық қоғамдағы тәрбие мен мектеп,капиталистік қоғамдағы мектеп пен тәрбие.

в) Мектепке дейінгі тәрбие, мектеп, орта арнаулы оқу орны, жоғары оқу орны, магистратура, докторантура.

г) Педагогикалық әрекет теориясы. Оның ережелері.



12 – тақырып

“Педагогиканың жалпы негіздері” бөлімін оқыту.



Жоспар

  1. Бөлімнің мәні, курстың мақсат – міндеттері

  2. Тақырыптарға әдістемелік сипаттама “Педагогика пәні”, “Жеке тұлғаны дамыту, тәрбиелеу және қалыптастыру”, “Педагогикадағы мақсатты анықтау”.

1.Курстың мақсат – міндеттері: педагогика пәнінің мәнін ашу, тұлғаға анықтама беру, тұлғаны дамыту және қалыптастыру үшін әсер ететін факторларды анықтау, педагогикадағы мақсатты анықтау.

2.Педагогика пәні – тәрбие. Тұлғаның дамуына және қалыптасуына әсер ететін факторлар: тұқымқуалаушылық, орта, тәрбие. Педагогикадағы мақсатты анықтау. Тәрбие мақсаты қоғам мұқтаждығына, қоғамдық құрылысқа, әлеуметтік және ғылыми – техникалық прогреске т.б. байланысты.


13– тақырып

“Дидактика” бөліміне әдістемелік сипаттама



Жоспар

1.Бөлімнің мақсаты, міндеттері

2.Тақырыптарға әдістемелік сипаттама: “Білім беру мазмұны”, “Оқыту процесінің мәні”, “Оқыту процесінің заңдылықтары, принциптері”

3.Лабораториялық – практикалық сабақтардың ерекшеліктері.



  1. Бөлімнің мақсат – міндеттері: студенттерді білім берудің міндеттерімен, мазмұнымен, оқыту принциптерімен, заңдылықтарымен, әдістерімен, формаларымен таныстыру.

  2. Мектепте, колледжде оқушыларға нені оқытады? 11 жылдық және 12 жылдық оқу жоспарлары жалпы, политехникалық, кәсіптік білім.

Оқыту процесінің мәні, құрылымы. Оқыту процесінің заңдылықтары. Оқыту неге байланысты? Оқыту принциптері.


  1. Педагогика пәні бойынша лабораториялық - практикалық сабақтардың ерекшеліктері.

  2. Оқушылардың, студенттердің білім, білік, дағдыларын бақылау және есепке алу ерекшеліктері.


14– тақырып

“Тәрбие теориясы мен әдістерінің” мәселелері



Жоспар

  1. Бөлімнің мақсат, міндеттері

  2. Тәрбие теориясы мен әдістерінің мәселелері

  3. Ұжымды қалыптастыру, оның әлеуметтік, педагогикалық теориясы, зерттеу проблемалары.

1.Бөлімнің мақсат – міндеттері: тәрбие, оның мақсат – міндеттерімен, мазмұнымен, заңдылықтарымен принциптерімен, әдістерімен, формаларымен таныстыру.

2.Тәрбие әдістері, тәсілдері, әдістерді жіктеу.



  1. Ұжым, оның белгілері, ұжымды қалыптастыру жұмыстары. Ұжымның даму кезеңдері, перспективалары, дәстүрлері.

“Тәрбие теориясы” бөліміне әдістемелік сипаттама

Жоспар

  1. Тақырыптарға сипаттама: “Адамгершілік тәрбиесі”, “Азаматтық – патриоттық тәрбие”, “Экономикалық тәрбие”, “Экологиялық тәрбие”.

  2. Тақырыптарға сипаттама: “Еңбек тәрбиесі”, “Эстетикалық тәрбие”, “Құқықтық тәрбие”, “Дене тәрбиесі”, “Отбасы педагогикасының негіздері”.

  1. Адамгершілік тәрбиесінің, азаматтық – патриоттық тәрбиенің, экономикалық және экологиялық тәрбиенің мазмұны, әдістері, формалары. Түрлі тәрбиелік іс – шаралар, тәрбие сағаттарын өткізу әдістемесі.

  2. Еңбек тәрбиесінің, эстетикалық тәрбиенің, дене тәрбиесінің мақсат – міндеттері, мазмұны, әдістері, формалары. Түрлі тәрбиелік іс – шаралар, тәрбие сағаттарын өткізу әдістемесі.



15 – тақырып
“Мектептану” бөліміне әдістемелік сипаттама

Жоспар:

  1. Бөлімнің мақсат, міндеттері.

  2. Мектепті басқару әдістері, стилі.

1.Бөлімнің мақсаты: мектеппен, оны басқарушылармен, мектеп басқару әдістерімен, стилімен таныстыру.

2.Мектепті басқару әдістері, стилі.

Мектепішілік басќару єдістерін жєне формалаларын іске асыру кµптеген факторларѓа байланысты. Олар: мектептіњ алдына ќойѓан маќсаттары мен міндеттері, кадрларды іріктеп алу, оларды тєрбиелеу, оќу - тєрбие ж±мысыныњ дењгейі, єсіресе мектеп директорыныњ, оныњ орынбасарларыныњ теориялыќ дайындыѓы, педагогикалыќ шеберлігі, ж±мыс стилі т.б.

Мектеп басќару ЄДІСТЕРІ – б±л барлыќ ±жым м‰шелерініњ бірлесіп т±тас педагогикалыќ процестіњ маќсаттарын, принциптерін жєне мазм±нын іске асыруда басќару тєсілдерініњ ж‰йесі.

Басќару єдістерініњ жетекші функциялары: педагогикалыќ іс-єрекетті тиімді ±йымдастыру, оѓан дем беру, ±жымныњ ыќпалдыќ єсері. Єдіс педагогикалыќ жєне оќушылар ±жымыныњ, ата-аналар ж±ртшылыѓыныњ к‰шін, олардыњ ынтымаќтастыѓын біріктіруге игі єсер етеді.

Ќазіргі кезењде мектепті басќару єдістері негізінен екі баѓытта іске асырылып келеді. Бірінші баѓыт бойынша мектепті басќару єдістерін Т.М.Куриленко 3 топќа бµледі.


  1. Психологиялыќ- педагогикалыќ єдістер – б±л ±жым м‰шелерініњ оќушылардыњ тапсырѓан іске жауапкершілік сезімін арттыруѓа, µз борышын орындауѓа байланысты. Б±ѓан сендіру, т‰сіндіру, µнеге, кєсіби єњгіме, кадрламен дербес ж±мыс т.б. єдістер жатады.

  2. Педагогикалыќ-±йымдастыру єдістеріне ж±мыс міндеттерін µзара бµлісу, мектепте іс-єрекетініњ т‰рлеріне сєйкес т‰рлі ережелерді, іс тєртібін аныќтау жєне жасау, ±жым іс-єрекетін іріктеу, оќу-тєрбие процесін жетілдіру мєселелері жатады.

Автордыњ пікірі бойынша, б±л мєселелер т‰рлі ±йѓарым, ресми жарлыќ, б±йрыќ, жєне басќару шешімдері арќылы орындалуы тиіс.

  1. Єлеуметтік-психологиялыќ єдістерге келешек баѓыттарды белгілеу, наќты міндеттер ќою, жалпы тапсырмаларды орындауда м±ѓалімдердіњ ынтымаќтастыѓын ±йымдастыру, м±ѓалімдер мен оќушыларѓа ќойылатын бірыњѓай талаптарды саќтау, дєст‰р т.б. кіреді. Б±л басќару єдістері мектеп ±жымындаѓы микроклиматтыњ ќалыптасуына ќолайлы єсер етеді. Сонымен бірге м±ѓалімдердіњ шыѓармашылыќ ењбегі оќу – тєрбие поцесін тиімді ±йымдастыруѓа кµмектеседі.

Б±л барлыќ топтардаѓы ќолданылатын басќару єдістерініњ нєтижелеріне оќу жылы аяѓында талдау жасалынады. Олардыњ тиімділігі, маќсатќа сєйкестігі еске жасалынады. Олардыњ тиімділігі, маќсатќа сєйкестігі еске алынып, жања оќу жылында ќолданудыњ тєсілдері белгіленеді.

2.Басќару єдістерін жіктеудіњ жєне пайдаланудыњ кейбір тиімді жаќтары педагогикалыќ жєне психологиялыќ принциптер негізінде жазылѓан. Ал мектепті басќару ісінде педагогикалыќ - ±йымдастыру єдістерін єкімшілік жолымен ќолдану басым айтылѓан. Демек, µктемдік басшылыќ ±жым м‰шелерініњ пікірімен санаспай т‰рлі тапсырманы ресми жарлыќ, тікелей б±йрыќ арќылы орындау орын алѓан. Єрине, демократияландыру жєне жариялылыќ жаѓдайда мектепті єкімшілік єдістерімен басќару барлыќ педагогикалыќ процесті ±тымды ±йымдастыруѓа теріс єсер етеді, керек десе ±жым м‰шелерініњ арасында алауыздыќ туѓызады.

Мектепті басќару єдістерін демократиялыќ принцип негізінде пайдалану – б±л екінші баѓыт. Б±л жерде мектепішілік басќару єдістерініњ екі тобын ќарастырѓан жµн. Олардыњ бірі – мектеп ж±мысын ±йымдастыру жєне басќара білу єдістері – кадрларды тањдау, орналастыру, тєрбиелеу, мектеп ж±мысындаѓы бірыњѓай к‰н ырѓаѓы, ішкі тєртіп ережелері, педагогтар, оќушылар жєне ата-аналарымен бірігіп істелетін ж±мыстарды ‰йлестіру, оќушылар сарайы жєне басќа да мектептен тыс балаларѓа білім жєне басќа да мектептен тыс балаларѓа білім жєне тєрбие беру мекемелерімен педагогикалыќ ынтымаќтастыќты дамыту, жетілдіру.

Б±л єдістер оќу – тєрбие процесіне ќатысушылардыњ іс – єрекетін дєл мерзімде орындалуын талап етеді. Мектеп директоры µз ќ±ќыѓын пайдалана отырып, педагогтардыњ, оќушылардыњ, ата-аналар ж±ртшылыѓыныњ пікірлерімен санасады. Ж±мысты осылай басќарудыњ нєтижесінде ±йымдастыру жєне басќара білу єдістері ењбекті мµлшерлеу єдістеріне айналады.

Мектепті басќару ж±мысы халыќ шаруашылыѓын жєне єлеуметтік µмірді ќайта ќ±ру кезењінде экономикалыќ єдістерді екінші топ ќолдануды ќажет етеді. Б±л єдістерді ќолдану халыќтыњ т±рмыс – халініњ, єл – ќуатыныњ ‰здіксііз µсуіне игі єсер етеді. Сонымен бірге шєкірттерді ењбек тєсілдеріне ‰йрету, оларды шаруашылыќ іс – єрекеттерін игеруге ынталандыру – басты міндеттердіњ бірі.

Экономикалыќ єдістерге оќушылардыњ µндірістік бригадасы, жалѓа алу, оќу - µндірістік комбинаты т.б. кіреді.

Мектептіњ іс-єрекетін басќару єдістерін ‰йлесімді етіп шеберлікпен пайдалану ж±мысты басќарудыњ стилін аныќтайды. Басќару стилі-б±л жеке адамдарѓа жєне ±жымѓа єсер ететін єдістер мен тєсілдердіњ жиынтыѓы.

Стиль объективтік жєне субъективті факторлардыњ єсер етуі арќылы ќалыптасады. Объективтік фактор - ±жымныњ ±йымшылдыѓы, іс ќабілеті, басты міндеттерді шеше білуі, ±жым м‰шелерініњ салауаттылыѓын жєне сапалылыќ дењгейі. Субъективтік фактор басшысыныњ жеке басыныњ ќасиеттері. Мысалы, іскерлік, мінез, т.б. Демек, педагогикалыќ жєне басќару ісін жете білушілік.

Єлеуметтік психология жєне мектепті басќару теориясына с‰йеніп, басќару стилініњ ‰ш т‰рін атауѓа болады; µктемдік стиль, демократиялыќ стиль жєне ымырашылдыќ стиль.

¤ктемдік стиль – б±л єкімдікке ќ±мар, шексіз билеуге ќ±рѓаќ беделге ие болу, басшысыныњ ролін кµтеру, ±жымыныњ м‰мкіншіліктерін баѓаламау. М±ндай басшы ќарамаѓындаѓы ќызметкерлерімен ќ±рѓаќ ресми сµйлеседі, сынды кµтермейді, µз пікірін зорлап міндеттейді.

Демократиялыќ стиль – б±л стильмен µз ж±мысын басќаратын мектеп директоры басќару міндеттерін µзара орынбасарларымен бµліседі, ±жым м‰шелерініњ кєсіби µсуіне жаѓдай жасайды, оќу-тєрбие процесін жетілдірудіњ негізгі жолдарын іздестіруді, ж±мысты наќты жоспар бойынша істеп, ±жым м‰шелерініњ ќатысуымен мєселелерді шешу ‰шін дєлелді шешімдер ќабылдайды.

Директор µзініњ іс-єрекетін осылай ±йымдастырѓанда ѓана уаќытын тиімді пайдаланады, білімін, іс-тєжірибесін мектептіњ басты мєселелерін зерттеуге, шешуге ж±мсайды.

Ымырашылдыќ стиль бойынша іс-єрекетін басќаратын мектеп директоры оќу-тєрбие процесініњ мєніне жете т‰сіне бермейді, сондыќтан басќару ісінде білмеушілік байќалады. Ымырашыл басшы ењбек б±зушы адамдармен µзініњ ќатынасын б±збау ‰шін ж±мыстаѓы кемшіліктерді байќамайды, кейде болып жатќан теріс іске де біле т±рып жол береді.

Ќарамаѓындаѓы адамдардыњ шыѓармашылыќ ењбегін баѓалауѓа оныњ ќабілеті жетпейді.

Мектеп ж±мысын осындай стильмен басќару ±жым м‰шелері іс-єрекетініњ нашарлауына єсерін тигізеді, олардыњ арасында директордыњ байымсыз ісіне сенбеушілік, наразылыќ туады.

Оќу-тєрбие ж±мысыныњ сапасын, тиімділігін жаќсарту, жетілдіру єрбір мектеп директорыныњ, оныњ орынбасарларыныњ, педагогикалыќ ±жым м‰шелерініњ білім дењгейіне, кєсіби шеберлігіне, іс-тєжірибесіне, ынтымаќтастыѓына, бірлігіне байланысты. Сондыќтан мектеп басшылары, єрбір м±ѓалім оќу-тєрбие ж±мысына жањалыќ енгізу ‰шін педагогика жєне психология ѓылымдарыныњ теориялыќ жєне практикалыќ мєселелерін, жањашыл м±ѓалімдердіњ ењбектерін терењ оќып игерудіњ, оларды т±тас педагогикалыќ процесте шыѓармашылыќпен пайдаланудыњ тєсілдерін іздестірулері ќажет. Сонымен бірге білім мен тєрбие беру ісі жµніндегі егеменді Ќазаќстан ‰кіметініњ ќаулы-ќаралары мен шешімдерініњ жетекші баѓыттарына с‰йене отырып мектептіњ оќу, тєлім-тєрбие, ѓылыми жєне єдістемелік ж±мыстарын ойдаѓыдай ±йымдастыра білуді ќамтамасыз ету керек.

Міне, осы т±рѓыдан мектеп басшылары педагогтармен жєне оќушылардыњ ќоѓамдыќ ±йымдарымен бірігіп, оќу-тєрбие ж±мысында іргелі µзгерістер жасау маќсатымен негізгі мєселелерді зерттеу елегінен µткізіп, нєтижесін б‰кіл м±ѓалімдер мен ата-аналар ж±ртшылыѓыныњ игілігіне айналдыруы тиіс.

1.Т±тас педагогикалыќ процесті демократияландыру, ізгілендіру, гуманитарландыру идеяларын басшылыќќа алып халыќ педагогикасымен ќабыстыра ж‰ргізуді ќамтамасыз ету.

2.Мектепшілік баќылауды д±рыс жолѓа салу, оќушылардыњ іс-тєжірибесін зерттеу, жинаќтау, олардыњ нєтижесін оќу-тєрбие процесіне енгізу.

3.Озат м±ѓалімдердіњ тєжірибесімен танысу, оны мектеп ж±мысында кењнен пайдалану.

4.Мектеп басшылары оќу-тєрбие процесін басќарудыњ єдістерін, тєсілдерін игеруді, ж±мыс стилін заман талаптарына сай жетілдіруді іздестіреді.

5.М±ѓалім ењбегін ѓылыми негізде ±йымдастырудыњ ‰демелі жолдарын ќарастырып, бірізділік ж‰йеге келтіру.

6.¦лт жєне ±лтаралыќ тєрбиеге ерекше ерекше кµњіл аудару, оны іске асыру процесінде ±лттардыњ, ±лыстардыњ достыќ жєне бірлік тілектеріне сєйкес ‰йлестіре басќару.

7.‡йелмен оќу мен тєрбие ж±мысындаѓы мектептіњ одаќтасы. Сондыќтан оныњ этикалыќ ќ±рамын жєне ќ±рылымын (толыќ, толыќ емес ‰йелмен, бір±лттыќ, кµп±лттыќ ‰йелмен т.б.) еске алып отырѓан жµн.



8.Оќушылардыњ µзін-µзі басќару ±йымыныњ іс-єрекетіне кµмектесу, олармен ынтымаќтасып ж±мыс істеудіњ тиімді жолдарын ќарастыру.
Ұсынылатын негізгі әдебиеттер:

  1. 05.01.03 – Педагогика және психология мамандығы бойынша Қазақстан Республикасының білім беру мемлекеттік стандарты. Астана, 2006.

  2. Методические рекомендации к изучению курса “Педагогика в педагогическом училище” (отв.ред. Н.А.Савин, Москва, 1979)

  3. Савин И.В. Методика преподавания педагогики. Москва, Просвещение, 1987, 207 с.

  4. Стефановская Т. А. Технологии обучения педагогике в вузе. Москва, 2000-272 ст.

  5. Учебно – исследовательские задания по курсу педагогики. Москва, 1980.

  6. Хмель Н.Д. Теория и технология реализации целостного педагогического процесса; Учебное пособие (в помощь преподавателям, аспирантам, магистрантам, студентам). Алматы. АГУ им. Абая, 2002-90 с.

Қосымша әдебиеттер:

  1. Абдуллина О. А. Общепедагогическая подготовка учителя в системе профессионального образования.

  2. Смолкин А.М. Методы активного обучения. Москва, 1991.

  3. Стефановская Т.А. Система и методика преподавания педагогических дисциплин в вузе. Иркутск, 1992.

  4. Чошанов М.А. Гибкая технология проблемно-модульного обучения. Москва, 1996.

  5. Өстеміров К, Айтбаева А, Қазіргі білім беру технологиялары. Алматы, 2006.

  6. Садықов Т.С:, Әбілқасымова А.Е. Жоғары мектепте білім берудің дидактикалық негіздері. Алматы, 2003

  7. Құлшанова С. Мектеп педагогикасы Алматы, 2005

  8. Рыжов В.Н. Дидактика. Москва, 2004

  9. Шаронова С.А. Деловые игры. Москва, 2004

  10. Педагогика. Дәрістер курсы. Алматы, Қаз ҰПУ,2005

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

“Сырдария” университеті






жүктеу/скачать 1,31 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9



©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет