Берілген алгоритм = (t) тәуелділігінің кез келген сипаттамасы кезінде жарамды бола алады
Мысалы, берілген график үшін t1 және t2 уақыт аралығында жүрілген жол штрихталған бөліктің ауданына тең (қозғалыс графигімен шектелген фигура).
1.7 Денелердің еркін тусуі. Еркін тусу үдеуі.
Дененің вертикаль бағыттағы Жердің ауырлық өрісіндегі қозғалысының кинематикалық теңдеуі мына түрде жазылады:
-
мұндағы g=9,81 м/с2 – еркін түсу үдеуі. Қозғалыс түзусызықты бірқалыпты айнымалы болып табылады.
Егер де ауа кедергісін ескермесек, онда барлық денелер Жер бетіне бірдей үдеумен келіп түседі және де ол еркін түсу үдеуіне тең болады.
Көкжиекке бұрыш жасай лақтырылған дене қозғалысы жайлы есеп жиі кездесетін есептердің бірі болып табылады.
Бастапқы жылдамдығы 0 тең дене көкжиекке бұрыш жасай лақтырылған. h көтерілу биіктігін, s ұшу алыстығын, қозғалысқа кеткен t уақыт ұзақтығын анықта. Ауа кедергісі ескерілмейді. Еркін түсу үдеуі g.
Шешуі: Дене қозғалысы вертикаль жазықтықта өтеді. Оны екі құраушыға бөліп тастауға болады: Ох өсі бойымен қозғалыс құраушысы және Oy өсі бойымен құраушысы. Денеге Ох өсі бойында күштер әсер етпейді, сондықтан ол бірқалыпты қозғалады:
x= 0х= 0 cos =const, s= 0х t= 0 cos t, t=t1+t2,
Мұндағы t – қозғалысқа кеткен уақыт ұзақтығы; t1 – көтерілу уақыты; t2 – түсу уақыты, мұнда t1= t2.
Жылдамдықтың горизонталь құраушысы тұрақты
x= 0х= 0 cos =const.
Денеге Oy өсі бойында F mg тең ауырлық күші әсер етеді. Сонда бұл
қозғалыс құраушысы В нүктесіне дейін бірқалыпты кемімелі, В нүктесінен кейін бірқалыпты үдемелі болады.
Дененің үдеуі траекторияның кез келген нүктесінде g тең және
вертикаль төмен бағытталған.
|
|
|
|
|
АВ траекториясының учаскесінде:
|
|
gt
|
2
|
|
y= 0y–gt;
|
0y= 0sin ;
|
h 0 yt
|
.
|
|
|
|
|
2
|
|
|
Көтерілудің ең биік нүктесіндегі жылдамдық Ох өсіне параллель, сондықтан y=0 және = 0х. Осыдан
-
y= 0y–gt1=0,
|
t
|
0 sin
|
.
|
|
|
1
|
g
|
|
|
Қозғалысқа кеткен уақыт ұзақтығы
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t=t1+t2=2t1=
|
2 0 sin
|
|
.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ең биік көтерілу биіктігі
|
|
|
|
|
|
g
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2
|
|
|
|
|
|
h
|
|
t
|
|
|
gt2
|
|
|
|
|
|
|
|
0
|
sin
|
|
g
|
|
0
|
sin
|
2 sin2
|
|
|
|
|
|
1
|
|
0
|
sin
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 y 1
|
|
|
|
2
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
g
|
2
|
|
|
|
g
|
|
|
|
|
|
2g
|
|
Ұшу алыстығы
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 2 sin cos
|
2
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2
|
0
|
sin
|
|
|
|
|
|
sin 2
|
|
|
|
s= 0 cos
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0
|
|
|
.
|
|
|
|
|
|
|
|
g
|
|
|
|
g
|
|
|
|
|
|
|
g
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ох өсі бойымен дене координатасы: x= 0 cos 2t1, осыдан
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t1
|
|
|
|
|
|
x
|
|
|
|
|
.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 0 cos
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Oy өсі бойынша координатасы:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
gt 2
|
|
|
|
|
0
|
sin
|
|
|
|
|
|
g
|
|
|
x2 ,
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y h
|
t
|
|
1
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 y 1
|
2
|
|
|
|
2 0
|
cos
|
|
|
8 02 cos2
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |