Физикалық және химиялық қасиеттері. Бензол түссіз, өзіне тән иісі бар сұйық зат. Оның тығыздығы 0,87 г/см3, 80 0С-та қайнайды, 5,5 0С-та қаттады. Суда ерімейді , спирттерде, ацетонда, хлорофорымда жақсы ериді.
Молекуласындағы көміртек атомдарының ара қашықтығы бірдей және химиялық байланыстары берік болгандықтан бензол қосып риакциясына қарағанда орынбасу реакциясына оңай түзеді
- + СІ – СІ - СІ +НСІ
Катализатор ретінде күкірт қышқылының қатысуымен (суды сініреді ) бензол азот қышқылымен әрекеттеседі . Бұл реакция кезінде бензолдағы бір атом сутектің орынын нитроп басуы нәтижесінде нитробензол түзіледі:
- + НО-NО2 -NО2 + Н2О
Нитробензол
Бензолдың басқа заттармен қосылу реакциясы қиындау жүреді. Мұндай реакцияларды іске асіру үшін катализатор , жоғары қысым және температура қолданылады.
Катализатор ( никель немесе платина ) қатысуымен бензол сутекпен қосылу реакциясына түседі де циклогексан түзеді:
- + 3Н2
Циклогексан
Жарық сәулесін түсіргенде бензол алты атом хлорын қосып алып гексахлорциклогексанға немесе гексахлоранға айналады:
CI CI
- +3СІ – СІ CI СІ +3Н2
CI CI
Гексахлоран
Басқа көмірсутектер сияқты бензол ауада түтінденіп жанады:
Достарыңызбен бөлісу: |