Он бесінші қасиет. Өзара қатынас: егер сіз адамдармен тату болсаңыз, олар да сізбен тату болады
Жетістіктің жеке алынған, ең маңызды қосылыстарының бірі – адамдармен байланыс орната білу.
Теодор Рузвельт
Адамдармен жұмыс істеп, олармен өзара қарым-қатынаста бола білу, тиімді көшбасшының қасиеті болып табылады. Көшбасшы атанған тұлғаға адамдармен өзара қатынасты қатайтып, оны әдетке айналдыру үшін не істеу керек?
Көшбасшының басына ие болу керек – адамдарды түсіне білу. Көшбасшының өзара қатынас кезіндегі бірінші қасиеті – қоршаған ортадағы адамдардың не ойлап, не сезетінін түсіне білу. Маркетинг жөніндегі сарапшы Род Ничолс айтады: «Егер сіз әрбір клиентпен бір-ақ түрлі жолмен жұмыс істесеңіз, онда контактілеріңіздің барлық санының 25-30 % ғана шартқа келісім береді, себебі бір типті адамдары ғана қамтисыз, ал төрт типті адамдармен қалай жұмыс істеу керектігін үйренсеңіз, нәтижесі 100% болады». Артыңыздан ерген жеке адамға бейімделе біліңіз, бұл нағыз көшбасшылық қасиет.
Көшбасшының жүрегіне ие болу – адамдарды жақсы көру. Компьютерлік қызметті ұсынумен айналысатын Difinitive Computer Services фирмасының президенті және бас директоры Генри Груленд атады: «Көшбасшы болу – жетекшілік етуге қарағанда маңыздырақ. Көшбасшылар басқаларға жанашырлықпен қарап, олардың жаман жағын емес, жақсы жағын дәл таба алады. Бұның бәрі басқалардың қамын ойлай алатындығы үшін»
Көшбасшының қолын ұсына білу – көмектесе алу. Артынан ерушілер көшбасшының олардың қызығушылығын ескеретіндерін сыйлайды. Егер сіздер не аламын емес, не бере аламын деген қағидамен жүрсеңіз, адамдар сіздерді сыйлай бастайды, оның арты мықты өзара қатынас орнатады.
Сіздер байланысқа бейімделгіштік пен адамдармен өзара қатынастарыңызды қалай бағалайсыздар? Таныс емес компанияда өздеріңізді қалай сезінесіздер? Әр түрлі психологоялық типтегі адамдармен қандай қарым-қатынастасыз? Кез-келген адаммен тіл табыса аласыз ба? Жақсы қарым-қатынасты ұзақ уақыт сақтай аласыз ба? Егер сіз адамдармен тез, әрі берік қатынас орната алмасаңыз, бұл үшін өте қиналатын боласыз.
Адам өміріндегі ең маңызды рөл ойнайтын өзара қатынасты бағалай біл!!!
Он тоғызыншы қасиет. Басқаларға қызмет істеуге дайын болыңыз: Алға жылжу үшін, алдымен басқаларды өткізіңіз
Өзіңіздің адамдарыңызды, өзіңіздің қазіргі қызметіңізден де қатты жақсы көру керексіз.
Джон Максвелл
Басқаларға қызмет істеу деген кезде, қол астыңыздағы төменгі квалификациялы, анау төменгі баспалдақтағы адамдарға көмектесу керек деген ой келетін шығар. Олай ойласаңыз, сіз қателесесіз! Қызметіңізге, қоғамдағы орныңызға байланысты емес, психологиялық ұстанымыңызға байланысты. Көшбасшылардың ең жақсылары өзіне емес, басқаларғақызмет істейді. Осы қасиетті қалай қалыптастыруға болады дейсіздер ме? Қызмет істеуге әркез дайын көшбасшы:
Өзінің басымдықтарының тізімінде, басқаларды бірінші қою. Қызмет істеуге дайын болудың бірінші және маңызды белгісі – басқаларды өзінен және өзінің тілек-қалауынан жоғары қоя білу. Олардың тілектерін шынымен маңызды деп санап, әркез көмектесуге дайын болу.
Басқаларға қызмет көрсету үшін өзіңе деген сенімділіктің болуы. Басқаларға қызмет ету үшін, өз-өзіңізге сенімді болу керексіз. Философ және ақын Эрик Хоффер оны мына түрде жеткізген: «Өзімізді қалай жақсы көрсек, өзгені де дәл солай жақсы көре білу, нағыз керемет; өзімізге қалай қарасақ, өзгеге де дәл солай қараймыз; өзімізді жек көрсек, өзгені де жек көреміз; өзімізге шыдамдылық танытсақ, өзгеге де шыдамды боламыз; өзімізді кешірсек, өзгені де кешіреміз. Біздің әлемді шайқалдыратын қырсықтықтың тамыры асқан махаббат емес, өзіңе деген жек көрушілік».
Жеке бастамаңыз арқылы басқаларға қызмет ету. Егер бізді мәжбүрлесе, онда барлығымыз басқаларға қызмет етеміз. Кейбірі күйзеліс жағдайында қызмет етеді. Ал өз еркімен, жүрегінің қалауымен көмек беруге дайын тұратын адам, нағыз жаны таза адам. Көшбасшылар осындай болу керек.
Отырған қызметіне сүйенбейді. Көшбасшылық қызметте болғаныңыздың өзі, асқан жауапкершілікті талап етеді.
Махаббатпен қызмет ету. Көмек көрсетуге дайын болу, сыртқы жағдайлар мен өзіне деген сеніммен жігерленбейді, ол махаббатпен жігерленеді.
Басқаларға қызмет ету деген кезде, жүрегіңіз қалай соғады? Сіз қандай болмасын жеңілдіктер мен пайда үшін, көшбасшы болуға ұмтыласыз ба? Әлде басқаларға көмектесу деген ынтаңыз басым ба? Егер артыңыздан көптеген адамдар ілесетін тиімді көшбасшы болғыңыз келсе, онда өзгеге қызмет көрсетуге дайын болуыңыз керек. Шын жүректен көмектесуге!!!
Жиырмасыншы қасиет. Үйренуге қабілеттілік: Көшбасшы болып қалу үшін, оқушы болып қала беру керек
Білгеннен кейін нені үйренетініңіз, шынымен маңызды.
Джон Вуден, баскетбол бапкері
Әрқашан көшбасшылар алдында жеткен мәртебесіне қанағаттанушылық қаупі бар. Егер көшбасшының беделі мен қызметі жоғары болса, оған өзіндік өсумен жұмыс істеудің қаншалықты қажеті бар? Жауап қарапайым:
Сіздің өзіндік өсуіңіздің дәрежесі, сіздің кім екеніңізді анықтайды.
Сіздің кім екеніңізді анықтау, сіз өзіңізге кімді тартатыныңызды анықтайды
Сіздің кімді тартатыныңызды анықтау, сіздің ұйымыңыздың жетістігін анықтайды.
· Егер сіздің ұйымыңыз өссін десеңіз, онда сіз оқуға деген қабілеттілігіңізді сақтау керексіз.
Ол үшін мына бес ұстаным қажет:
Масаттанушылық деген ойдан арылу керек. Бір қызығы оқуға құлшыныстың болмауының тамыры, масаттанушылық екен. Кейбіреулері нақты және оңай емес нәтижеге қол жеткізгеннен соң өсудің қажеті жоқ деп есептейді. Бірақ тиімді көшбасшы бұған жол бермейді. Өсуін тоқтатқан күні, олар – өзінің және ұйымның әлеуетін жерге көмеді. Рей Кроктың сөздерін ұмытпаңыздар: «Сіздер пісіп-жетілген уақытқа дейін шикі боласыздар, ал пісіп-жетілген соң, шіри бастайсыздар».
Жетістігіңізді жеңе біліңіз. Оқуға кедергі болатын нәрсе, сіздің жетістігіңіз болуы мүмкін. Ұмытпаңыздар: егер сіздің кешегі істегеніңіз сіз үшін, әлі де керемет көрінсе, онда бүгін оған тұрарлық нәрсе істей алмайсыз.
Түзу жүрмеуге және бұрыштарды кеспеуге уәде беріңіз. Нэнси Дорнан атпақшы: «Екі нүкте арасындағы ең ұзақ жол – түзу жүру». Бұл шынымен солай.
Өз абыройыңызбен түсіңіз. Жазушы және озат қолөнерші Элмерт Хаббард айтады: «Өмірдегі істеуге болатын ең үлкен қателік, оны жасауға деген қорқыныш болып табылады». Егер өсуді көздесеңіз, тәкаппарлықтан арылыңыз.
Бірдей қателікті екі рет қайталамаңыз. Теодор Рузвельт айтқан: «Қателік жасамайтын адам, алға жылжымайды». Дұрыс, бірақ ылғи да бір қатені он қайталайтын көшбасшы, ешқашан алдыға ұмтыла алмайды. Жіберген қатеден сабақ алмасаңыз, бір қатені мың рет қайталайсыз.
Сіздің бұл еңбегіңіз жемісті ме? Сіздің көшбасшылық қасиетіңіз күннен күнге, айдан айға, жылдан жылға жақсаруда ма? Әлде сіз қазіргі дәрежені қанағат тұтасыз ба? Егер сіз өміріңізде күтілген орныңызда болмасаңыз, онда сіздің проблемаңыз оқуға деген дайын еместігіңіз. Сіз соңғы рет қашан бір нәрсені бірінші рет істедіңіз? Қолыңыздан келмейтін істерді қашан соңғы рет қолыңызға алдыңыз?
Жиырма бірінші қасиет. Болашақты көре білу: нені көре алсаңыз, соған ғана жетесіз
Өзінің көре білгенін өмірде жүзеге асыруға көмектесетін көшбасшыға тән ерлік қызметтен емес, құштарлықтан бастау алады
Джон Максвелл
Болашақты көре білу – көшбасшы үшін барлығы болып табылады. Ол міндетті түрде болу керек қасиет. Неге? Өйткені бұл көшбасшыны артынан ілестіреді, оның мақсатына жарқын түс береді. Көшбасшының ішінде алаулап жанған отқа май құяды. Артынан ергендерге шамшырак іспеттес болады. Болашақты жақсы тұрғыда көре білу үшін мыналарды түсіну керек:
Болашақты көре білу іште қалыптасады. Болашақты көре алмасаңыз, ішіңізге үңіліңіз. Одан нағыз дарыныңызды және ынтаңызды шығарып алыңыз. Осыдан кейін қабылетіңізге сүйеніңіз. Тіпті болмаса, жағдайларыңыз бірдей, бірақ болашақты көре білетін көшбасшыдан үйреніңіз.
Болашақты көре білу – сіздің өткеніңізден созылады. Болашақты көре білу – көшбасшының және қоршаған жақындарының өткен өмірінен алынады.
Болашақты көре білу – басқалардың қажеттілігін қамтамасыз етеді. Бұл қасиет шынымен бағалы болса, онда басқаларды тартып қана қоймай, олардың өміріне қосымша құндылықтар енгізе аласыздар. Ал бұл көмектеспесе, онда сіздің көре алу қабілетіңіз аз.
Болашақты көре білу – барлық қорларыңызды шоғырландыруға көмектеседі. Болашақты көре білу қасиеті магнит тәрізді адамдарды тартып біріктіреді. Сонымен қатар қаржыны және тағы басқаларын бір етіп біріктіреді. Болашақты көре білу – қаншалықты ынта туғызса, соншалықты адамдар оны іске асыруға тырысады.
Болашақты көре білу қайдан алынады? Табысты болашақты көре білу үшін – бұл тиімді көшбасшыға ең керек нәрсе,- сіз бірнеше дауыстарды ести білу керексіз:
Ішкі дауыс. Болашақты көре білу іште қалыптасады.
Наразы дауыс. Ұлы мақсаттарды орындауда шабытты қайдан аламыз? Біреудің бір ісінің іске аспайтындығын анықтаған жерден.
Табысты дауыс. Егер адамдарды ұлы жетістікке еріткіңіз келсе, міндетті түрде тәлімгеріңіз болу керек.
Жоғарғы дауыс. Біздің шынайы болашақты көре алуымыз Құдайдан бастау алады. Біздің нағыз қабілетіміз оған ғана аян.
Сіз асқақ армандарыңыз бен болашақты көру үшін жүрегіңіздің түбіне үңілгенде не көресіз???
«Көшбасшының 21 міндетті қасиеті» атты кітап ұнаған болар деген үміттемін. Көшбасшылық қасиеттеріңізді күн сайын дамытып отырыңыздар. Өйткені тиімді көшбасшы болып, артыңыздан адамдар еріп жүрсін десеңіздер – онда міндетті түрде өсуді тоқтатпай, ылғи ізденіс үстінде болыңыздар. Біліміңізді шыңдаңыздар!!!
Осымен ЛИДЕРЛІК, КӨШБАСШЫЛЫҚқа арналған 7 сериялы блогымыз аяқталды. Егер ұнаса, мақала астына коммент жазуды ұмытпаңыз. Сіздің әрбір жазбаңыз біз үшін бұдан да жақсы пайдалы мақалалар жазу үшін шабыт береді.
"Жаңа-Ой Орталығы"мен ОЙЫҢДЫ ТОЛҒА!!!
«Мектептегі көшбасшылық және басқару - 2012» халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференциясының ұсыныстары
«Назарбаев Зияткерлік мектептері» дербес білім беру ұйымы ұйымдастырған «Мектептегі көшбасшылық және басқару- 2012» халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференцияға 300-ден астам адам қатысты.
Конференцияның пленарлы мәжілістеріне және әр түрлі бағыттағы отырыстарына білім саласындағы басты мүдделі тараптар: республикалық және жергілікті деңгейдегі өкілетті тұлғалар, мектеп директорлары, мектеп әкімшілігі, мұғалімдер, білімді басқару және көшбасшылық саласының отандық және халықаралық сарапшылары қатысты.
Конференцияның мақсаты:
- мектепте көшбасшылықтың үздік тәжірибесін енгізуде халықаралық сарапшылар, ғалымдар, мектеп директорлары, мектеп әкімшілігі және мұғалімдер арасындағы диалогқа ықпал ету;
- Зияткерлік мектептерде көшбасшылық әлеуетін қалыптастыру;
- Зияткерлік мектептердің жұмысын жақсартуда көшбасшылық бойынша қосымша стратегияларды әзірлеу;
- білім беру процесіне қатысы бар тұлғалардың жауапкершілігін арттыру және жоспарлауды жақсартуға ықпал ету;
- қоғамға Зияткерлік мектептердің қызметін насихаттау жұмысын ұйымдастыру болып табылады.
Конференция қатысушылары «Назарбаев Зияткерлік мектептері» дербес білім беру ұйымына елімізде мүдделі тараптар және халықаралық серіктестердің қолдауымен білім саласында басқару, көшбасшылықты дамытуда, жалпы білім беретін мектептерде мынадай қадамдар жасауды ұсынады:
1. Республикалық және аймақтық деңгейде үздік тәжірибелер, идеялар мен алмасу үшін, кәсіби диалог қалыптастырудың тәуелсіз қоғамдастығы ретінде мектеп директорларының ерікті ассоциациясын құруын қолдау;
2. Мектептегі көшбасшылықтың тиімді тәжірибелерін тарату және білім беру мәселелерін талқылау, зерттеу үшін мектеп көшбасшылығы туралы үш тілде электронды бюллетень шығару (қазақ, орыс, ағылшын тілдерінде);
3. Қазақ, орыс, ағылшын, физика, тарих, химия, биология пәндерінің мұғалімдеріне арналған көшбасшылықты дамытудың мүмкіндігі ретінде пән мұғалімдерінің ерікті ассоциациясын құру;
4. Мектептегі көшбасшылық туралы форумдар мен халықаралық ұйымдар мен білім беру саласындағы бүгінгі және болашақ көшбасшылар арасында байланыс орнатуға ықпал ету;
5. «Іс-әрекет барысын зерттеу» және «Сабақты зерттеу» жобаларын Зияткерлік және жалпы орта білім беретін мектептердегі оқытуды жетілдіретін әдіс-тәсіл ретінде қолдану;
6. Педагогикалық ЖОО-ның бағдарламасына көшбасшылық пен басқару бойынша курстарды енгізу мүмкіндігін қарастыру;
7. Біліктілікті арттыру ұлттық бағдарламаларына көшбасшылық пен басқару бойынша курстарды енгізу мүмкіндігін қарастыру;
8. Білім беру сапасын арттыру, сонымен қатар ой-пікір алмасу және зерттеу нәтижелерімен бөлісі мақсатында көшбасшылық пен басқару бойынша жыл сайын конференция ұйымдастыру.
«Назарбаев Зияткерлік мектептері» дербес білім беру ұйымы Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігіне, Назарбаев Университеті, мемлекеттік педагогикалық университеттері, Кембридж, ДжонсХопкинс, Пенсильвания университтеріне және т.б. конференцияның ұсыныстарын жолдайды.
Жоғарғы дәрежелі адамдардың 7 дағдысы (соңғы бөлім)
Достарыңызбен бөлісу: |