Эссені бағалауға қойылатын талаптар: 1. Эссе жазуда мына құрылым сақталуы тиіс: кіріспе, негізгі бөлім, қорытынды. Кіріспеде эссе тақырыбы (басты мәселесі) анық көрініп тұруы керек, керек жағдайда эсседе қолданылатын ұғымдар мен терминдердің анықтамасын беруге болады (көлемі – 1 абзац). Негізгі бөлімде эссе тақырыбы дәлелдемелер көмегімен ашылуы тиіс: 1 пікір – 1 дәлел (мысал) – 1 абзац (барлығы - 3 абзац). Қорытынды бөлімде тұжырымдар жасалуы тиіс, эссенің басты идеясын беруге де болады (көлемі – 1 абзац).
2. Эсседе Сіздің өзіндік азаматтық ұстанымыңыз байқалуы қажет.
3. Тілдік тұрғыдан рәсімдеу кезінде эсседе қыстырма сөздер мен сөз тіркестері (меніңше, менің көзқарасым бойынша, деп санаймын…), жекелеген стильдік тәсілдер (мысалы, инверсия, риторикалық сұрақ, синтаксистік алмастырулар, эпитеттер және т.б.) қолданылуы қажет. Эссе мәтінінде қазіргі қазақ тілінің орфографиялық және емле нормалары сақталуы тиіс.
Тиімді жазу жолдары
Оқушыларға уақыт үнемдеуде берілетін кеңестер:
Сабақтың 40 минутының тек 5 минутын сұрақ оқуға және қысқаша жоспарға кетіру қажет.
Егер тапсырмада мәтінді оқу тапсырмасы болса, берілген уақыттың тек 20 минутын ғана мәтінді оқуға және оған жоспар құруға кетіру керек.
