Ұлттық бірыңғай тестілеуге дайындалуға арналған оқу-әдістемелік құрал


Сиқырлы фигуралар бөліміне есептер шығару



бет12/65
Дата07.02.2022
өлшемі2,17 Mb.
#86078
түріБағдарламасы
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   65

Сиқырлы фигуралар бөліміне есептер шығару.



-




=







+

2

=








+

3

=
-

15

= ?



1. Сұрақ белгісінің орнына тиісті санды қой.


Шешуі: Үшінші теңдіктен шеңбер 15: 3=5 шығады, екінші теңдіктен квадрат 5-2=3, ал біріншіден үшбұрыш екі квадратқа тең екенін көреміз. 2•3=6.


Ендеше, + - = 6+3-5= 4.


Жауабы: 4.



8

5

3

2

13

7







18

13

5




28

16









2. Бос ұяшыққа сай келетін сандарды анықтаңыз.
Шешуі: Кестегі әрбір жолдағы ұяшықтар сандар арасындағы байланысты тапсақ, үшінші бағандағы сан сәйкес жолдың бірінші және екінші жол
бағанындағы сандар айырмасы, ал төртінші бағандағы 2 саны 5 пен 3- тің айырмасы, онда екінші жол сандары: 13-7=6, 7- 6 = 1.
Үшінші жол сандары: 13-5 = 8.
Төртінші жол сандары: 28 – 16 =12, 16- 12 =4
Жауабы: 6, 1, 8, 12, 4.

№3 Заңдылықты анықтап, сұрақ белгісінің орнына тиісті санды қойыңыз.







2 3 4
Шешуі: Шеңбердің ішіндегі сан – ұшбұрыш қабырғаларының сандарының қосындысының кубына тең: (1+2+3)3 = 63 = 216
(2+3+4)3 = 93 =729, онда ( 3+4+5)3 =7083.
Жауабы: 7083
4. Квадраттың торларына натурал сандар әр жолдағы, әр бағандағы және әр диагональдағы сандардың қосындысы бірдей болатындай етіп жазылған. Кейбір сандар өшіріліп тасталды. х-тің орнына қандай сан


х










12

8

6




10



жазылған еді?
Шешуі: Бір диагональдағы сандар қосындысы: х+12+10= х+22, бірінші бағандағы екі санның қосындысы х+6, осыған ортадағы санды қосқанда х+22-ге тең болу керек. Демек, 22-6=16 санын қосу керек

Екінші жолдағы сандардың қосындысы: 16+ 12+8=36. Енді х-ті табамыз.
х+22=36, х=36-22, х=14.
Жауабы: 14.
5. Суретте 3х3 түрінде сандар шаршымен қоршалған. Осы шаршыдағы сандардың қосындысы 63, ал ортасындағы сан 7-ге тең. Сандардың қосындысы 126-ға тең болатын 3х3 кестесін тауып, ортасында


1

2

3




4

5

6

7

8

9

10

11

12

13




14

15

16

17

18

19

20

21

22

23




24

25



қай сан тұрғанын атықта.
Шешуі: Қоршалған шаршыға қарасақ, бірінші жолдағы үш санның қосындысы 6, екінші жолдағы 21, үшінші жолдағы 36. Сонда 3х3 шаршыны алғанда бірінші жолдағы сандар қосындысы у болса, у +15, үшінші жолдағы у+30, шаршыдағы барлық сандардың

қосындысы 3у +45 болады. Олай болса, 126 – 45 =81, 81: 3=27-қосындысы 126 –ға тең шаршының бірінші жолындағы 3 санның қосындысы, осы сандарды іздейміз, олар тізбектей орналасқан 3 сан: (27-3):3=24:3=8-бірінші жолдағы сан. Ізделінді шаршының бірінші жолы 8; 9; 10. Оның ортасында 14 саны тұр.

Жауабы: 14


6. Тетроминолардың барлық мүмкін 5 түрін табыңдар.
Шешуі: Біз төрт шаршыдан тұратын барлық мүмкін 5 фигураны көрсетуіміз керек.
Есепті шешуді тримино фигурасына бір шаршыны қосу жолымен шешейік. Тек қана бір фигураны қайталамау керектігін үнемі есте ұстауымыз керек. Біз

тік үштік троминоны алайық және оған бір шаршыны әр түрлі жолдармен
қосайық: Сонымен, әзірше біз әр түрлі 3 тетрамино алдық.
Бұдан басқа жолдармен тік триминоға шаршы қосатын болсақ, онда осы үшеуінің біреуі қайталанған болып табылады.
Енді бұрыштық триминоны алайық та, оған бір шаршы қосу жолдарын қарастырайық. Бұл арқылы біз тағы да төрт тетромино ала алады екенбіз:

Бірақ та, бұлардың екіншісі мен төртіншісі бізде алдында табылған екеулерін қайталап тұр. Сондықтан біз жаңа 2 тетромино алдық деп есептейміз. Нәтижесінде барлығы бес тетромино тауып көрсете алдық:


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   65




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет