«Жерасты теміржолы» ▪1830-1861 жылдары Солтүстікке 60 мыңнан аса құл жөнелтіліп оларға еркіндік беру мүмкіндігін тудырған: «Жерасты теміржолы» ▪АҚШ-та құлдықты жоюға байланысты жалпы ұлттық қозғалыс: аболиционизм (ағылш. abolition – жою) ▪АҚШ-тағы құлдықты жоюды жақтағандар: аболиционистер ▪ХІХ ғасырдың басында келіспеушілігі шиеленісіп кеткен партиялар: федералистер және демократиялықреспубликашылдар ▪1828 жылы демократиялық партияға бірікті және біраз үзіліспен 30 жыл билікте болды: Плантаторлар ▪1854 жылы оңтүстікке қарсы Чикаго қаласында құрылған: Республикалық партия ▪Республикалық партия жақтады: құлиеленушілік қағидаларды түптамырымен жоюды және мұқтаждарға жерді таратып беруді ▪Батыстағы жаңа жерлер есебінен шаруашылығын кеңейтуге тырысуы фермерлермен келіспеушіліктер тудырды: Плантаторлардың ▪1860 жылы күзде президенттікке Американың озық қайраткерлерінің бірі көрнекті республикашыл: Авраам Линкольн ▪Саясаты құлдыққа қарсы болған:
