Номогенез- ағзалар эволюциясыішкі заңдылықтардың негізінде жүзеге асатын жорамал. Бұл жорамалды Л. С. Берг (1922) Дарвинизмге қарсы ұсынды. Номогенез алғышартытipi заттардың сыртқы әсерге реакциясы болып табылады.
Номотетикалық әдіс - жалпы заңдылықтарды қалыптастыратын әдіс. Бұл әдіс бойынша, құндылықтар субъекті мен объектіден тыс жатқан трансцендентті мән әлемін құрайды.
Операционализм (лат.operatio - әрекет) - логикалық позитивизм мен прагматизмнің синтезі ретінде құрылғанқазіргі заманғы буржуазиялық философиядағы бағыт. Негізін қалаған Бриджмен. Операционализмдегі негізгі қағида операционалдық анализ идеясы болып табылады. Түрлері: аспаптық және ой операциялары. Нақты ұғымдардыңбірігуінен сөйлем, ал одан теория құралады.
