Мақала:Нейрологопедия. Жақсыбай Ақбөпе Дф-32 тобы Неврологопедия – неврология мен лингвистиканың тоғысында пайда болған және тілдік мінез-құлық миының белсенділігіне байланысты тіл жүйесін зерттейтін ғылыми пән. Неврологопедиялық әдіс шынымен де қалыпты және патологиялық жағдайларда баланың дамуы мәселесін қарастыратын ғылыми пәндер арасында ерекше орын алады. Тек ол баланың психикалық дамуын оның миының қалыптасуы тұрғысынан алып жүретін жүйелі-динамикалық қайта құруларды бағалауға және сипаттауға мүмкіндік береді.
Баланың психикалық функциялары оған бастапқыда берілмейді, олар құрсақішілік кезеңнен бастап ұзақ жолды еңсереді.
Бала психикасының белгілі бір аспектілерінің дамуы тиісті ми бөлімі жеткілікті түрде жетілген және толыққанды болуына байланысты. Мидың әркімге белгілі қыртыс, қыртыс асты түзілістері, дене денесі және т.б. ғана емес, сонымен бірге әр түрлі нейрофизиологиялық, нейрохимиялық және басқа да жүйелер, олардың әрқайсысы кез келген нәрсені өзектендіруге өзіндік ерекше үлес қосатынын есте ұстаған жөн.
Демек, баланың психикалық дамуының әрбір кезеңі үшін, ең алдымен, оны қамтамасыз ету үшін белгілі бір ми формацияларының кешенінің потенциалды дайындығы қажет. Бірақ, екінші жағынан, сол немесе басқа психологиялық факторлардың жетілгендігі мен күшінің тұрақты өсуіне сырттан (сыртқы дүниеден, қоғамнан) сұраныс болуы керек. Егер бұл болмаса, әртүрлі нұсқаларда психикалық дамудың бұрмалануы және тежелуі байқалады, бұл ми деңгейінде қайталама функционалдық деформацияларды тудырады.
Нейрологопедиялық тәсілдегі орталық орынды адам сөйлегенде, арифметикалық есептерді шығарғанда, жазғанда, оқығанда, есте сақтағанда және еске түсіргенде, сурет салғанда, таныс заттар мен беттерді танитын кезде мидың қай аймақтары жұмыс істейтіні туралы білім алады. Мысалы, егер бала мазасыз болса, балабақшаға барудан бас тартса, балабақша мен мектепте оқу дағдыларын меңгеруде қиындықтар туындаса, психикалық әрекеттің жеке буындарының немесе әртүрлі ауырлық дәрежесінде функционалдық жетілмегендік бар деп болжауға болады.
Көбінесе мұндай балалардағы неврологиялық тексеру мидың дисфункциясын көрсететін микросимптоматиканы анықтайды. Әдетте, мұндай балалардың мінез-құлқы нашар, сөйлеу немесе қарым-қатынаста қиындықтар, жағымсыз тұлғалық қасиеттер бар. Негізінде сөйлеу қабілеті бұзылған балаларда неврологиялық және педагогикалық мәселелер жиі кездеседі. Және әдетте олар бір-бірін нығайтады. Неврологопедиялық әдіс әсіресе оқу және дамуында қиындықтары бар балалар үшін өзекті. Бұл ZPR (ақыл-ой кемістігі), MMD (минималды ми дисфункциясы), OHP (сөйлеудің жалпы дамымауы), дисграфия, дислексия, дизорфографияның әртүрлі нұсқалары. Сонымен қатар, оқу іс-әрекетіндегі қиындықтарды жай ғана техникалық сипаттағы білім беру мәселесі ретінде қарастыруға болмайды, олар баланың өзі туралы идеяларына әсер етеді, даралық дамуына әсер етеді және сайып келгенде, қалыптасып келе жатқан тұлғаның өмір сүру сапасын анықтайды.
Неврологопедиялық түзету сабақтары сөйлеудің дамуын ынталандыруға және әртүрлі ми құрылымдарының үйлесімді, үйлестірілген қызметін қалыптастыруға бағытталған. Арнайы әзірленген қозғалыс жаттығулары мен оқу ойындары арқылы ақыл-ой әрекетінің белгілі бір құрамдас бөліктерінің қалыптасуы ынталандырылады: психовербальды белсенділікті, қозғалыс дағдыларын, көру, есту, кеңістікті қабылдау және басқаларды реттеу және бақылау.
Сабақтар процесінде психовербальды белсенділіктің психофизиологиялық негіздері және баланың жеке басының қалыптасуы түзетіледі. Ата-аналардың баланың функционалдық жағдайы мен оның қарым-қатынасы мен мінез-құлқы арасындағы байланысты түсінуге қол жеткізіледі.
Неврологопедияның әдістері баланың сөйлеу проблемаларын 35% жылдамырақ жеңуге мүмкіндік береді. Олардың тиімділігі ғылыми дәлелденген.