Мақалада қазақ әдебиетінің классигі Ә. Кекілбаевтың «Аңыздың ақыры» романына психологиялық талдау жасалады
жүктеу/скачать 286,01 Kb. Pdf көрінісі
|
Без названия
| Қорытынды, тұжырымдар
Философиялық ой, эстетикалық талғам Әбіш Кекілбаев шығармаларында өзіндік ерек шеліктерге ие. Әбіш Кекілбаев прозасы әдебиеттегі көркем туындылар ішінде ойшыл, адамның жан-дүниесін ашып көрсететін терең мағыналы мазмұнымен ерекшеленеді. Жазу- шының тарихи романдарында ел билеушілердің бейнесі шынайы да, сырлы суреттеледі. «Аңыздың ақыры» романы да сол тарихи романдардағы ел билеушілер бейнесінің ізін лайықты жалғайды. Романда Әмірші, Кіші ханым билік иесі ретінде суреттеледі. Олар не ойласа да, қандай іс-әрекетке барса да бірінші кезекте Әміршінің абыройын ойлайды. Өз абыройлары алдын - да ешкімді де аямайды. Ал Жаппар ұста, әкесі қолынан іс келетін дарынды шеберлер. Олар 115 Б.Б. Баязитов өз еңбегімен күн көріп, өнерлерін көпшілік игілігіне жұмсағысы келеді. Сондықтан ел аста - насына келіп сондағы құрылыста жұмыс істейді. Жаппардың өз сезімін сақтауға барын салуы өзінің әрбір іске ынтамен кірісуінің мысалы бола алады. «Аңыздың ақыры» романы қазақ әдебие- тіндегі проза жанрының жетістігі. Авторы Әбіш Кекілбаев қазақ әдебиетіндегі психологизмге бай туындыларды жазған классик. Романдағы кейіпкерлер адам болмысының ішкі қатпарларын ашып көрсеткенін атап өтуге болады. Романда суреттелетін халық пен ел билеген әміршінің бейнесі тарихи аңыздарға сүйене оты - рып авторлық көркемдік шешім тапқандығымен, оқырман ой-өрісін кеңейтетін философиялық ой-толғамдарымен, эстетикалық талғамымен құнды. Әдебиеттер Майтанов Б. Қазақ романы және психологиялық талдау. – Алматы: Санат, 1996. – 336 б. Bryushinkin V.N. Psychologism, Logic, and Phenomenology. // K. Wiegand et al. (eds.), Phenomenology on Kant, German Idealism, Hermeneutics and Logic. Kluwer Academic Publishers, 2000. P. 39-52 Mahmudova S.A. Artistic Psychologism in Uzbek Literature of XX Century // Collection of materials of the international conference “Materials and methods of innovative scientific and practical research and development”. Kirov, 2019. P. 119-121 Francis Jeffry Pelletier, Ren´ee Elio, Philip Hanson Is Logic all in our Heads? From Naturalism to Psychologism // Studia Logica, 2008, № 86. P. 1–65. http://www.sfu.ca/~jeffpell/papers/PellHansElioFinal.pdf John Fizer Psychologism and Psychoaesthetics A historical and critical view of their relations // Linguistic and Literary Studies in Eastern Europe, John Benjamins Publishing Company 1981. Vol. XVI, 6 278 pp. Terry Eagleton. Literary Theory. An Introduction. Second edition. – The University of Minnesota Press, 1996. Әбіш Кекілбаев. Шығармашылығы. Энциклопедия. – Алматы: «Қазақ кітабы» баспасы, 2020. – 800 б. Кекілбаев Ә. Аңыздың ақыры. Кітапта: Кекілбаев Ә. Шығармаларының жиырма томдық толық жинағы: 4-том. – Алматы: Жазушы, 2010. – 320 б. Әшімбаев С. Ой мен оқиға. Кітапта: Кекілбаев Ә. Шығармаларының он екі томдық жинағы: 3-том, – Алматы: Өлке, 1999. – 448 б. Б. 417-419. Тоқбергенов Т. Қос қағыс. – Алматы, 1981. – 280 б. Шалабай Б. Ә. Кекілбаевтың тарихи шығармаларындағы монологтың көркемдік қызметі. Кітапта: «Ә. Кекілбаев және замана шындығы» атты халықаралық ғылыми-теориялық конференция материалдары, 21 желтоқсан, 2009 ж. – Алматы: Қазақ университеті, 2009. – 344 б. Б. 139-144. Ryan M. Literary Theory: a practical introduction. 3 rd edition. – New York: Wiley Blackwell, 2017. Rivkin J., Ryan M. Literary Theory: an anthology. 3 rd edition. – New York: Wiley Blackwell, 2017. Пірәлиева Г. Сана ағымы және аңыз // «Жұлдыз», 1994, № 1, Б. 189-195. Темирболат А. Хронотоп романа А. Кекильбаева «Конец легенды». Кітапта: «Әбіш Кекілбаев – замананың заңғар тұлғасы» атты халықаралық ғылыми-практикалық конференцияның материалдары, 26 қазан, 2019 ж. – Алматы: Қазақ университеті, 2019. – 312 б. Б. 68-76. жүктеу/скачать 286,01 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|