Мұқағали Мақатаевтың 85 жасқа толуына байланысты «Мұқағали Мақатаев – үш тұғырлы тілде!» атты кеш Мақсаты
жүктеу/скачать 31,44 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 3 жүргізуші ;
- 1 жүргізуші
- Мұқағали Мақатаевтың жанды дауысы
- 5. Альбина
- 7. Гульнар
- The Last spring of war Даурен
- 3- жүргізуші
- « Атамекен »
- Өлең «Санаулы менің сағатым»
- Ән: «Еңсем менің» орындайтын Шұғыла 2- жүргізуші
- 1-жүргізуші
- Ән «Бала ғашық» орындайтын Шапағат . 1 жүргізуші
- 2 жүргізуші
| Мұқағали Мақатаевтың 85 жасқа толуына байланысты
«Мұқағали Мақатаев – үш тұғырлы тілде!» атты кеш Мақсаты: Қазақ жырының қара бурасы атанған Мұқағали Мақатаевтың өмірі мен шығармашылығы туралы деректер келтіріп, ақын өлеңдерінің мазмұнын ұғындыру, жатқа оқыту. 1. Білімділік – оқушыларды қазақ ақыны, біртуар тұлғасының бірі – Мұқағали Мақатаевтың бай шығармашылық дүниесімен таныстыра отырып, ақиық ақын Мұқағалиды шексіз сүюге, жас буынды поэзия нәрімен сусындату, ақынның өлеңдеріне деген сүйіспеншіліктерін ояту. 2. Дамытушылық – оқушыларды өздігінен іздену арқылы деректермен жұмыс істеуге баулу және қазақша сөйлеуге тілін дамыту, өлең оқуға, логикалық ойлау қабілетін, сана - сезімін дамыту. 3. Тәрбиелік – Отанды, туған жерді сүюге, ақын жырларынан үлгі алуға, оқушыларды поэзияны сүйе отырып, сұлулық пен махаббатты тануға, адамгершілік пен мейірімділік қасиеттерін өз бойларына сіңіре білуге тәрбиелеу. 1-жүргізуші:Құрметті жиналған қауым! Біз бүгін сіздермен Ақиық ақын Мұқағали Мақатаевтың туғанына 85 жыл толуына байланысты «Мұқағали Мақатаев –өлеңдері үш тұғырлы тілде!» атты кеште бас қосып отырмыз. Қарасаз, Қара шалғын өлеңде өстім Жақсы жыр жазсам, халқым елеңдестің Өлсе өлер Мұқағали Мақатаев Өлтіре алмас алайда өлеңді ешкім! 2 жүргізуші: Дорогие друзья! Мы рады приветствовать Вас в этом зале! Мы хотим рассказать Вам о жизни и творчестве неповторимого, выдающегося поэта М. Макатаева. Это поэт современник поэтому нам кажется, что те кто сегодня к нам пришли на праздник чуточку знает, кто такой поэт М. Макатаев, что представляет его творчество. 3 жүргізуші; Dear students and teachers. Welcome to the culture-musical party on the theme “Makataiev is our proud» Mukagaly Makataiev Suleimenuly was born on the Ninth of February in 1931, in Almaty region, Raimbek district, Karasaz village. His born name was Mukhametkaly. 1 жүргізуші: Қазақ поэзия әлеміне шетсіз - шексіз кеңестік пен көз сүрінген биіктік әкелген ақын. Кәусар сезім мен тояттамас көңіл, шалқыған шаттық пен мұңға тұнған махаббат, буырқанған шабыт пен сабырға көнбес сағыныш сыйлаған ақын. Ұлы ақын Мұқағали Мақатаевтың туғанына биыл 85 жыл толып отыр. Ендеше, бүгінгі поэзия кешіміз атынан танылып тұрғандай, Хан тәңірінің мұзбалағы атанып, өлең өлкесінде шашасына шаң жұқтырмаған дарын иесі, ақын Мұқағали Мақатаевқа арналмақшы. Мұқағали Сүлейменұлы Мақатаев (1931-1976, шын аты Мұхаммедқали) – қазақтың лирик ақыны, мұзбалақ ақын, өз заманында лайық бағасын ала алмаса да өзінен кейінгілер үшін мәртебесі биік ақиық ақын. "Қарасаздан ұшқан қарлығаш"-деген өлеңінде: "Мен өзім жайында мынаны айтам: Мен ХХІ ғасыр ұрпақтарының құрдасымын. Бәлкім,одан әрідегі ұрпақтардың туысымын да ..."- деп жазған екен. Мұқағали Мақатаевтың жанды дауысы жазылған бейнежазбаны тамашалайды. 2 жүргізуші: Макатаев родился 9 февраля 1931 года в селе Карасаз Алма - Атинской области. Красота родного, счастливого края стала источником его поэтического дара. Полное имя поэта — Мухаметкали, но его с детства ласково называли Мукагали, считая, что бремя ответственностөи (нелегко носить имя Пророка) может осложнить жизнь маленького ребенка. У молодых родителей Макатаевых, Сулеймена и Нагиман, он был первым из троих детей. Отец поэта, скромный и работящий человек, за год до войны стал председателем колхоза. В 1941 году началась ВОВ и его отец Сулеймен ушел на войну. Тогда 10 летний Мукагали скучая по отцу написал стихи Из - за тяжелой жизни Мукагали быстро повзрослел. Мукагали закончил среднюю школу - интернат, работал секретарем сельсовета, заведующим красной избой, комсомольским работником, учителем семилетней школы. 3 жүргізуші: Mukagaly Makataiev was a popular,kazakh liric poet and he wasn’t marked in his period but now his creation is very high and was given State prize after dead. Poet «Өмір сүрейік алмасып» ағылшынша, орысша аудармасымен 1 Айя A heart like little birch tree Let me exchange my life with thee Become a man instead of me Do you agree the little tree It sounds ridiculous doesn’t it Give that luck once please give it Become a man instead of me My bustling world to view and see
I would become a tree like you Obserbe your woodland as you do
Among those birch trees if I could 3. Аяжан You grow and bossom on the land I grow persive all from the land Made of spirit the both of us You utter nothing, but Ican with soul you are though no tongue A solib difference I am- a Man I was granted a lonely heart Yoy were granted plenty lives Your leaves resembling many souls Prolong your lifelong existence
Жап-жасыл таудың бөктері. Қырлар да, мынау ойлар да, Жап-жасыл болып көктед Соғыстың соңғы көктемі.
Жап-жасыл бұлттар шөккелі Әкелді шуақ бар маңға, Соғыстың соңғы көктемі. 6. Аяулым:Соғыстың соңғы көктемі Көп болды нұрын төккелі, Жап-жасыл анау аспанда Аспан да,сірә көктеді, Бойына таудың асылып, Шұғыла тұрды,көк меңі, Қызғанып,гүлін жасырып, Қылтанақтар да көктеді, Соғыстың соңғы көктемі,
Орманның жасыл шекпені. Қуанта бірақ алмадыб Сонау бір үйді шеттегі, Соғыстың соңғы көктемі.
As if painted in green Those hills, those mountains Is it painted in green By the last year of war, Nineteen forty-five spring? As if clouds in blossom Jumping ator the rocks, Blue sky in peace Like a pearl’s bliss. As if that old forest Woke and bloomed to glow Merrily singing flowers Jealously hide their prickles. Thus You had come Giftiing freedom and joy The last spring of war Folk had longed so for! 2-жүргізуші: Родной аул Мұқағали у подножья горы Хан тегри, где много родников и луг. Увидев красивую картину природы невозможно не быть поэтом. Мукагали все эти картины природы описывал в своих стихах. Мукагали хорошо знал русский, немецкий языки. Он находясь в ауле через почту выписывал книги. Мукагали поэт, который читал мировую классику и перевел на казахский язык Данте, сонеты Шекспира, песни Уолта Уитмена. 3-жүргізуші: He had began to write poems since second grade.He saw many difficulties in his life and felt it with his soul.So he showed this hardness of the life in his poems. - I’m thinking very deep - About not receiving the letter From my father -So painfull in my heart -May be dear father -You will take this letter From this period his talant of the poet had been opened. 1 жүргізуші: Еңбек еткен жылдары: 1948 жылы Алматыда шет тілдер институтында оқып жүріп отбасының тұрмысы ауыр болғандықтан, оқуды еріксіз тастап ауылға оралады. Мұқағали Мақатаев Киров атындағы колхозда кеңес хатшысы болып жұмыс істейді. Ол өте көп керемет өлеңдер жазған. Жастардың елді, табиғатты сүюге үйретеді. Оның өлең – жырлары: «Отан», «Поэзия», «Жас қайын», «Аққулар ұйықтағанда» көптеген шығармалары бар. «Атамекен» поэмадан үзінді Аяжан Ән «Саржайлау» Орындайтындар. Жайниса мен Данагүл. 1-жүргізуші «Мен таулықпын» ағылшынша, орысша аудармасымен. 9. Албина Мен таулықпын, Мен таулықпын Таудан мен жаратылған Бұлт бүркеніп жай отын ала тұрам Күн алғашқы сәулесін маған шашып Маған келіп түнейді қара тұман Тау ұлымын Тау- менің дәу бесігім Мен оның әуресімін,сәулесімін Асқар шыңдар желпиді бесігімді, Бір орамын ағытып сәлдесінің 10. Акманар:I’m A HIHGLANDER I’m a highlander Born in mountains Thundering & covered with clouds For me the sun first shines. Passing the dark fog in nights I’m a son of highland And it is my cradle Swung by big peaлы I am its Ray and Trouble I’m a highlander Born in mountains. Highland is my mohter & destiny. Gone there, May be I would fly Holding the wing of an eagle In the sky.
Я горец
Я горец Создан я горой Над которой плывут облака И гром гремит порой Светит солнце лучами мне И черный туман ночет со мной Я сын горы Гора моя колыбель огромная А я его луч и беда Пики высокие качают колыбель мою Как будто сына как родного Вспоминая матерью мою Я горец Гора моя мать и судьба Поднимаясь туда может быть я полечу Схватив крыля орла по небу. 1 жүргізуші: Мұқағали – халқын, ана тілін, Отанын қадыр тұтқан азамат ақын. Ол «Үш бақытым» атты өлеңінде кейінгі жас буынды халқын, тілін, туған жерін шексіз сүюге шақырады. 12. Өлең «Үш бақытым» Гульнар 7 сынып Ең бірінші бақытым – Халқым менің, Соған берем ойымның алтын кенін. Ол бар болса, мен бармын, қор болмаймын, Қымбатырақ алтыннан нарқым менің.
Тас жүректі тіліммен тілімдедім. Кей – кейде дүниеден түңілсем де, Қасиетті тілімнен түңілмедім. Бақытым бар үшінші – Отан деген, Құдай деген кім десе, Отан дер ем! ... Оты сөнген жалғанда жан барсың ба? Ойланбай – ақ кел дағы от ал менен. Түтін түтет, Өс, өрбі, көгере бер, Немерелер көбейсін, шөберелер. Жадыңда ұста: Жақсылық күтпегейсің! От емес, оқ сұрасаң менен егер! Үш бірдей бақытым бар алақанда, (Мені мұндай бақытты жаратар ма?!) Үш күн нұрын төгеді аспанымнан, Атырау, Алтай, Арқа, Алатауға!!!
Отан!!
Отан! Сен болмасаң, не етер ем? Мәңгілікке бақытсыз боп өтер ем, Өмірден бұл өксуменен кетер ем. Құс ұясыз, Жыртқыш інсіз болмайды. Отансыз жан өмірінде оңбайды. Өзін-өзі қорлайды да, сорлайды. Тірі адамға - сол қайғы! Күн көреді, Әкесіз де, анасыз, Өмір сүрер. Әйелсіз де, баласыз, Ал Отансыз - Нағыз сорлы панасыз? Білесің бе, Отанның сен не екенін? (Екі өмір жоқ, әрине, жоқ екі өлім.) Екі Отан жоқ. Жалғыз Отан - мекенің! Өлең «Дос болам десең» Тимур 8 сынып Дос болам десең, Досымды сыйла, қымбаттым! Досыңа сонда, Досыммен ғана қымбатпын. Дос болам десең, Мендегі доспен достасқын, Сендегі доспен дос болып сонда тұрмақпын. Достарың көп пе? Апырау неткен жақсы едің? Досым аз менің... Досым-ау менің, тапшы емін? Достарыңменен достастыр мені, асылым, Достастыр мені? Болайын құлың нақ сенің! Достыққа жүрмін, Достыққа жүрмін құмартып! Өлгелі жүрмін, Өзіме-өзім мін артып... Жауыздың барып, жанына уәзір болғаннан, Достардың барып, ауласында өлген мың артық. Досым, саған сенемін. Сеніп өтем! Жолы бөтен демеймін, жөні бөтен. Достық деген - адамның көрігі екен, Достық деген ақылдың серігі екен. Қыран күлкі-тамаша - бәрі осында, Отырмын думан-тойдың арасында. Береке бойдан асып жатқанымен, Олқы тұр көңілім менің, нанасың ба? Ұйытқып жатыр көңілде құйын-дауыл, Heгe сен келе алмадың жиынға бұл?! Жыраққа жалғыз мені жібермеші Жаныңа жаманшылық бұйырмағыр! Әне, жұрт өзді-өзімен, сөйлеседі, Өзімсіп: - Ей! - деседі,- өй! - деседі. Шіркіндер-ай, даурығып тыңдар емес! Есіме ап, тост көтертсем, кейде сені. Сенсіз көңіл қашан да хош тұрған ба? Сенсіз думан - қызықсыз бос қырманда. Әсіре ойнап қайтемін, әсіре күліп, Сенің орның құлазып, бос тұрғанда.
Санаулы менің сағатым, Санаулы менің күн, айым. Асығам қалмай тағатым, Асықпай қайтіп шыдайын. Шау тарта жаным бастады-ау, Айларды қуып жылдарым, Айтылмай қалса масқара-ау, Ашылмай жүрген сырларым. Күні ертең өліп кетердей, Жастыққа қорқа бас қойдым. Өмірім босқа кетер ме ей, Өруін таппай таспа ойдың?! Күндер-ау, күндер, көктемдер, Қасымнан менің кетпеңдер?! Әуелде неге жараттың, Көпсінсең мені көк пен жер?!
Таудай болғым келеді Өлмесін деп берген ғой тауды маған, Мен күрсінем күңіреніп тау жылаған. Көңілімде бір құйын көтерілсе, Тауларымда тұрады қарлы боран. Мен-таулықпын- Қыранның балапаны. Маған-дағы тауымның таңы атады. Карапайым қалтқысыз жырларымды Қызметіне өз халқым жаратады .
Вторые сведения,мать Мукагали Нагимам- она говарит, что Мукагали родился 8марта, ошипки быть не может, так как через некаторое время мы праздновами Наурыз. А лауреат литературой премили имени М.Макатаева Оразакын Аскар говарит о втором дне рождении такую версию : "По документом М.Макатаева родился 9 февраля об этом свидетельствует взятая им свидетельство во время выборов ." 1-жүргізуші Оқушылар жазған өлендер 2 жүргізуші: Мукагали Макатаев своими произведениями обогатил казахскую поэзию новым содержанием, поднял ее на небывалую высоту. Произведения Мукагали волнуют, вызывают душевный трепет у современных молодых людей также, как когда - то у их отцов. С песнями Мукагали люди укладывают детей в колыбели, стихи, песни Мукагали сопровождают людей на празднествах и торжествах. Произведения выдающегося, талантливого поэта Мукагали Макатаева будут вечно с народом. Ән «Бала ғашық» орындайтын Шапағат. 1 жүргізуші: Мұқағалидың да аяғын көп шалдырғаны рас. «Артына өлмейтұғын сөз қалдырғаны да ақиқат». Қазір ол ең көп оқылатын ақын. Мұқағали мұрасы мәңгілік. Нағыз халық жазушысы осындай ақ болар. Абай сөзімен айтқанда: Көп адам дүниеге бой алдырған, Бой алдырып, аяғын көп шалдырған. Өлді деуге сия ма, ойлаңдаршы, Өлмейтұғын артына сөз қалдырған. 1 жүргізуші: Әже баласы болған соң анасын Нақа деп атаған. Анасы мен әжесінің тәрбиесінде өсті. 1948 жылы орта мектепті интернатта оқып бітіреді. 1976 жылы 27 наурызда өмірден өтті. Топырақ бұйырған жері Алматы. Осымен М. Мақатаевтың туған күніне арналған кешіміз соңына жетті. Келесі жүздескенше күн жақсы болсын! Тілім, елім деп жүрегі соққан жастар көп болсын! 2 жүргізуші: До скорых встреч! 3 жүргізуші: So the party of Mukagaly Makataiev’s burthday is over. Meet you soon! жүктеу/скачать 31,44 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|