Сурет 6. Сокслет аппараты
Майдың құрамын анықтау
Қуырылған какао бұршақтарының құрамында майдың құрамын майдың бөлінген ядросының органикалық еріткіштері арқылы майдың алынуына негізделген әртүрлі әдістермен анықтауға болады. Үлгіні дайындау әдісіне қарай, матаның ұнтақтау дәрежесі, еріткіштің түрі, қатты қалдықтағы экстракцияның ұзақтығы, майдың кейбір мөлшері сақталады. Сондықтан түрлі әдістермен алынған нәтижелер біршама ерекшеленуі мүмкін.
Ең қарапайым және жылдам рефрактометриялық әдіс болып табылады, бірақ онымен алынған нәтижелер тұз қышқылымен алдын ала өңделген үлгіден алынған Сокслет аппаратындағы майдың экстракциясымен салыстырғанда біршама жете бағаланбайды. Форманың ядросының ұсақ бөлінген үлгісін пайдалану арқылы айырмашылық азаяды.
Майды анықтауға арналған рефрактометриялық әдіс құрамында майда бөлінген үлгідегі жоғары сыну индексі бар және үздік майдың ерітіндісінің сыну индексін анықтайтын ұшпа емес еріткішпен май алу. Әдісінің дәлдігі еріткіш пен майдың сыну көрсеткішінің айырмашылығымен артады.
Еріткіштің тығыздығы алдын ала анықталады және еріткішті дәл өлшеу үшін тамшуыр калибрленеді (1-2 см).
Монобромоменфталиннің тығыздығы 20°C температурада пиццометрмен анықталады және төмендегі формула бойынша есептеледі:
G
p = --------
q
мұнда q - пннометрдің су саны, r;
G - монобромоменфталиннің массасы, г.
Тамшуырдың калибрлеуі тамшылатып тазаланған жақсы кептірілген шыныға өлшемделген монобромоменфталин массасын анықтаудан тұрады. Боксер еріткішсіз және еріткіште 0,0005 г артық дәлдікпен өлшенеді.
3 өлшеуден арифметикалық орта анықталып, тамшуырдың көлемі V формуламен есептеледі:
G
V = -------
p
мұнда G - тамшуырдың көлеміне сәйкес келетін еріткіш массасы; g;
p - еріткіштің тығыздығы 200C, г/см.
Какао бұршақтарын агар ерітіндісінде кесіп, 0,0001 г дәлдікпен 0,5 г саламыз, оны 2-3 минут ерітіндіге қосып, тамшылатып жіберілген тамшуырмен өлшенген 2 см монобромоменфальденді (немесе 5 см трикус фосфатын) қосып сынаманы 3 мин. ұсақтап(растирание) алыңыз. Майдың шығарылуын жеңілдету үшін фосфат концентратын үлгінің салмағына 0,3% мөлшерінде ерітіндіге қосуға болады.
Тегістеу кезінде май алынып, ерітіндіге ауысады. Қоспа ерітіндіден кішкене пішінді сүзгіге ауысады және сүзінді кішкентай стаканға жинайды. Сүзінді кішкене шыны таяқпен сүзіп, 2-3 рет қолданып, арифметикалық орташа мәнді табыңыз.
Сол температура жағдайында таза еріткіштің сыну көрсеткішін анықтаңыз және үш анықтаманың нәтижелерінің арифметикалық ортасын есептеңіз.
Майлы құрам X (% - бен) формула бойынша есептеледі:
Vp dж (np – np.ж)
X = ----------------------- 100
g (np.ж - nж)
мұндағы Vp - үлгідегі майдың майдалауына арналған еріткіштің көлемі;
dж - майдың тығыздығы 200С, г/см;
np - еріткіштің сыну индексі;
np. ж - майдың ерітіндісінің сыну индексі;
n - майдың сыну көрсеткіші;
g - үлгінің массасы, g.
Параллельді эксперименттердегі май құрамын анықтау нәтижелерінің арасындағы алшақтыққа жол бермеу 0,3% - дан аспауы тиіс.
Монобромонафталиннің сыну көрсеткіші шамамен 1,66, какао майы - 1,4647, какао майының тығыздығы 0,913 г/см.
Шикі бұршақтарды бағалау сияқты көрсеткіштерге арналған қуырылған какао бұршақтарын органолептикалық көрсеткіштерін бағалау.
Какао ликерінің және какао майының теориялық өнімділігі
Достарыңызбен бөлісу: |