Лоренц Түрлендірулері.
Салыстырмалылықтың арнайы теориясында кеңістік пен уақыттың қасиеттерін бейнелеуші координата мен уақытты релятивистік түрлендіру Лоренц түрлендірулері деп аталады.
Координата мен уақыт түрлендірулері негізінде салыстырмалылық принципінің тағы бір тұжырымын беруге болады: физикалық заңдар Лоренц түрлендірулеріне қатысты инвариантты болады.
Лоренц түрлендірулерінің кейбір салдарларын қарастырайық. Біріншіден, Лоренц түрлендіруі біздің әлемдегі кеңістік пен уақыттық қасиеттерінің бір-бірінен ажырамас байланысы бар екендігін ашып көрсетеді. Сондықтан, кеңістікті немесе уақытты бөлек қарастыруға болмайды, біздің әлем өмір сүретін кеңістік-уақыт жөнінде айтқан дұрыс болады. Басқаша айтсақ, біздің әлем төрт өлшемді.
Екіншіден, Лоренц түрлендірулері негізінде бірмезгілділіктің салыстырмалылығын сипаттауға болады.
Қозғалатын релятивистік бөлшектің массасының жылдамдыққа тәуелділігі.
Дене жылдамдығының жоғарылауымен оның массасы тұрақты болып қалмайды, бірақ өседі.
Массаның жылдамдыққа тәуелділігін Импульстің сақталу заңы кеңістік пен уақыт туралы жаңа түсініктерде де жарамды деген болжамға сүйене отырып табуға болады. Есептеулер тым күрделі. Біз тек соңғы нәтижені береміз.
Егер m0 арқылы демалу денесінің массасын белгілейтін болса, онда сол дененің m массасы, бірақ жылдамдықпен қозғалатын u формуламен анықталады
Суретте дене салмағының оның жылдамдығына тәуелділігі көрсетілген. Суреттен массаның өсуі дененің қозғалыс жылдамдығы жарық жылдамдығына неғұрлым жақын болса, соғұрлым көп болатынын көруге болады.
Релятивистік ұзындықтың қысқаруы.
Релятивистік ұзындықты қысқарту-нөлдік емес жылдамдықпен белгілеу үшін бөлінген ұзындықты ауыстырудың физикалық қысымы. Жақында әлем сүйіспеншілікке толы анықтамалық жүйе үшін өзгеріссіз қалатындықтан айтылатын нәрсе.
Достарыңызбен бөлісу: |
