17. Термодинамиканың екінші бастамасының статистикалық түсіндірмесі. Энтропияның термодинамикалық ықтималдықпен байланысын Больцман анықтады-энтропия термодинамикалық ықтималдықтың логарифміне пропорционалды: S=klnW.
Энтропия ұғымының статистикалық мәні мынада: оқшауланған жүйенің энтропиясының жоғарылауы бұл жүйенің ықтималдығы аз күйден ықтималдыққа ауысуымен байланысты.
2.5. Реал газдар 1. Молекулааралық өзара әрекеттесу күштері (график).
Молекулааралық өзара әрекеттесу күштерін алғаш рет Ван-дер-Ваальс зерттеді, сондықтан Ван-дер-ваальс күштері деп аталатын екінші атау алды. Олар негізінен электростатикалық сипатқа ие және өте әлсіз, толық химиялық байланысқа қарағанда әлдеқайда әлсіз.
Молекулааралық өзара әрекеттесудің келесі түрлері бар:
1. Ион-диполь әрекеттесуі-диполь молекуласының ионмен әрекеттесуі, нәтижесінде диполь ион жасаған электрополь градиентіне параллель бағытталады. Бұл жағдайда диполь мен ион бір біріне әртүрлі зарядтармен тартылады:
2. Диполь-диполь өзара әрекеттесуі = бағдарлау өзара әрекеттесуі-осьтік және бүйірлік болуы мүмкін екі диполь арасындағы өзара әрекеттесу:
2. Молекулалардың өзара әрекеттесуінің потенциалдық энергиясы (график).
Молекулалар, кез-келген өзара әрекеттесетін денелер сияқты, потенциалдық энергияға ие.
Бөлшектер арасындағы шексіз үлкен қашықтықта (r→ ∞) олардың өзара әрекеттесуінің потенциалдық энергиясы нөлге ұмтылады. Шексіздіктен r0-ге дейінгі молекулалар арасындағы қашықтық азайған кезде оң жұмыс жасайтын тартылыс күші басым болады (молекулалар бір-біріне жақындайды). Тиісінше, молекулалардың кинетикалық энергиясы артады және потенциал азаяды (жабық жүйеде үйкеліс болмаған кезде кинетикалық энергияның өзгеруі потенциалдық энергияның өзгеруіне кері белгімен тең болады).
Потенциалдық энергияның минималды принципі барлық физикалық құбылыстарға жарамды жалпы ғылыми принцип болып табылады. Ол осылай оқылады: жүйе потенциалдық энергияның минималды күйіне ұмтылады.
