Мазмұны Кіріспе. Халықаралық бірліктер жүйесі Бөлім Молекула кинетикалық теория және термодинамика негіздері



Pdf көрінісі
бет35/125
Дата18.10.2023
өлшемі3,62 Mb.
#186554
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   125
Байланысты:
2.Физика-на-казахском-языке-для-1-курса

Беріктік шегі.
Егер сырттан түсірілген жүктің шамасы материалдағы кернеудің серпінділік шегінен 
артып кетсе, онда жүкті алғаннан кейін үлгі қысқарғанмен, өзінің бұрынғы өлшемдеріне жете 
алмайды да, деформацияланған болып қалады. 
Жүктің шамасы артқан сайын деформация да артқан үстіне арта түседі. Диаграммадағы С нүктесіне 
сәйкес келетін кернеудің бір мәнінде іс жүзінде жүкті арттырмаса да ұзару арта түседі. Бұл 
құбылысты материалдың аққыштығы деп атайды (CD бөлігі). Диаграммадағы бұған сәйкес қисықты 
горизонталь деуге болады. 
Әрі қарай деформацияның артуымен бірге кернеулер қисығы аздап артады да, Е нүктесінде 
максимумге жетеді. Содан соң кернеу тез түседі де, үлгі қирап сынады (К нүктесі). Сонымен, кернеу 
σбер беріктік шегі деп аталатын өзінің максимум шамасына жеткеннен кейін үзілу болады (сыртқы 
жүктің артуынсыз бүлінгенге дейігі үлгі созылады). Бұл шама үлгінің материалына және оның 
өңделуіне байланысты. 
Пайдалану кезінде құрылғыларда немесе конструкцияларда пайда болатын кернеу беріктік шегінен 
бірнеше есе кем болса, онда олар сенімді болып есептеледі. 
Қатты дененің созылуын (қысылуын) зерттеу Гук заңындағы қаттылық коэффициенті неге тәуелді 
екенін анықтауға мүмкіндік береді. 
Бақылау сұрақтары 
1.
Деформация деген не? Қандай түрлері бар? 
2.
Қатты заттардың қандай механикалық қасиеттері бар? 
3. Серпімсіз деформация деген не? 


29 
 
 
 
Сабақ № 15 
Тақырыбы:1.3.6
Заттардың ауысуларына есеп шығару. 
1 есеп.
Су буының қысымы 14С –де 1кПа тең. Бұл қаныққан бу ма? 
2 есеп.
25С су буының тығыздығы23г/м3.бұл қандай бу? 
3 есеп.
Сыйымдылығы 5л жабық ыдыстың ішінде массасы 50мг су буы бар. Бу қандай 
температурада қаныққан болады? 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   125




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет