Облигация
«Сымбат» компаниясы
|
470,0
|
490,0
|
+20,0
|
«Бейбіт» компаниясы
|
450,0
|
400,0
|
-50,0
|
«Қайсар» компаниясы
|
490,0
|
480,0
|
-10,0
|
Облигация жиыны
|
1410,0
|
1370,0
|
-40,0
|
Қоржынның барлығы
|
3260,0
|
3230,0
|
-30,0
|
Жоғарыда көрсетілген нұсқаның біріншісі қысқа мерзімдік қаржылық инвестицияның құнын анықтайтын болсақ, онда ағымдағы кезеңдегі құны сатып алу құнынан 30 мың теңгеге теріс айырмасы болғанын көреміз, демек ол шығыс ретінде танылады.
Ал екінші нұсқа бойынша акцияның баланстық құны ең кіші баға ретінде сатып алынды (1850 мың теңге 1860 мың теңгеден аз), ал облигацияның баланстық құны ең кіші баға ретінде ағымдағы бағасынан алынды (1370 мың теңге 1410 мың теңгеден аз). Осы нұсқада біріншісі 10мың теңгеге оң айырмашылық берген, яғни ол табыс ретінде танылады. Ал екіншісі 40 мың теңгеге теріс айырмашылығын берген, яғни ол шығыс ретінде танылады.
Қысқа мерзімді инвестицияларды ұзақ мерзімді инвестицияға аударсақ, онда: олар сатып алу және ағымдағы құнның ең төменгі бағасы бойынша немесе ағымдағы құны бойынша бағаланады.
Мысал. «Батыс» ААҚ ағымдағы жылдың маусымында жай акцияны алған болатын:
- «Тұрмыс» ААҚ - 10000 дана 300 теңгеден әрбір данасын;
- «Алтын» ААҚ - 8000 дана 450 теңгеден әрбір данасын;
- «МАЗ» ААҚ - 5000 дана 200 теңгеден әрбір данасын.
Осы алынған акциялардың жиынтығы, «Батыс» ААҚ акцияларының шамамен 20 %-тін ғана құрайды, яғни аталған қоғам олардың қызметіне айтарлықтай әсер ете алмайды.
«МАЗ» ААҚ-ында акцияны алуымен байланысты брокерлердің қызметі 15 мың тенге құраған.
2 Кесте - Бір акцияның ағымдағы құны.
|
Ағымдағы жылдың 1-ші
маусымына
|
Ағымдағы жылдың
31-ші желтоқсанында
|
Келесі жылдың 1–ші
маусымына
|
«Цемент» ААҚ
|
295
|
315
|
300
|
«Темір» ААҚ
|
455
|
475
|
460
|
«IBS» ААҚ
|
200
|
250
|
250
|
«МАЗ» ААҚ ағымдағы жылдың қарашасында қайта сату мақсатында алған болатын, бірақ ол сатылмай қалды, сондықтан оны келесі жылдың басынан бастап, ұзақ мерзімді инвестицияға өткізу туралы шешім қабылданды.
«АЛТЫН» ААҚ ұзақ мерзімді иелік ету мақсатында 5000 акцияны алған болатын, бірақ кәсіпорында және инвестициясының саясатында өзгерістердің болуына байланысты оны келесі жылдың мамырында сатуына тура келді, бұндай шешім ақпанда қабылданған болатын.
«ТҰРМЫС» ААҚ 10000 дана акциясына 100 мың тенге дивиденд тиесілі болатын, бірақ сол дивиденд сәуірде жарияланғанымен ағымдағы жылдың қыркүйегінде төленді.
3 Кесте - шоттар коопеспонденциясы.
Операция мазмұны
|
Дт
|
Кт
|
Сома
|
Сатушыға қаржылық инвестицияның құны төленді (1000000+15000+2900000+100000)
|
3310, 3380
|
1030
|
4 015 000
|
«Цемент» ААҚ акцияға қосылған дивиденд құны төленді
|
1030
|
2170
|
100 000
|
Қысқа мерзімді қаржылық инвестицияның ағымдағы құнының өзгеруіне байланысты және ұзақ мерзімді категориясына өтуіне байланысты ағымдағы құны бойынша бағаланып, 1-ші қаңтардан бастап оның баланыстық құны болып саналады.
«IBC» ААҚ акциясы (5 000х250-1 015 000)
|
1120
|
6160
|
235 000
|
«Цемент» ААҚ акциясы бойынша дивиденд есептелінді
|
2170
|
6120
|
150 000
|
«Темір» ААҚ 5000 акциясы сатылды
инвесицияның баланстық құнына (5000х450)
сатудан түскен табыс сома
|
7410
1030
|
1120
6210
|
2 250 000
2 250 000
|
«Цемент» ААҚ акциясы бойынша дивиденд есептелінді
|
1210, 1030
|
2170
|
150 000
|
Қысқа мерзімді қаржылық инвестицияның ағымдағы құнының өзгеруіне байланысты «Темір» ААҚ акциясы ұзақ мерзімді инвестициясына ауыстырылды 30000 теңге | ((8000-5000) х 460-8000-5000) х 450|
|
1120
|
6260
|
30 000
|
ТҰРМЫС" ААҚ ағымдағы жылдың сәуірінде қайтадан 10000 акцияның деңгейінде 150 мың тенгеге дивиденд жарияланды.
Достарыңызбен бөлісу: |