Мақсаты: Статистикалық деректерді өңдеу және реттеу ұғымдарын қалыптастыру. Таңдама тәсілдің негізгі ұғымдарымен танысу. Статистикалық деректерді өңдеу және реттеу дағдыларын қалыптастыру, дискретті және интервалдық статистикалық таралулармен танысу.
Оқытудың міндеті:
Таралудың дискретті статистикалық қатарын құру, таңдаманың сандық сипаттамаларын табу, жиілік және салыстырмалы жиілік полигондарын тұрғызу дағдыларын қалыптастыру.
Вариациялық қатар, таралудың дискретті статистикалық қатарын құру, таңдаманың сандық сипаттамаларын табу, жиіліктер және салыстырмалы жиіліктер полигонын құру дағдыларын қалыптастыру.
Интервалдық статистикалық қатар интервалдарының тиімді саны мен интервалды статистикалық таралу қадамын табу, жиіліктер мен салыстырмалы жиіліктер гистограммаларын құру және интервалдық статистикалық таралу бойынша сандық сипаттамаларды табу дағдыларын қалыптастыру.
«Варианта», «жиынтық», «жиілік», «орта мән», «дисперсия», «орта квадраттық ауытқу», «орта мәннің стандартты қатесі» терминдеріне анықтама беру.
Таралудың дискретті және интервалдық статистикалық қатарлары, сенім аралығының жаңа ұғымдарын енгізу.
Таңдама орта, дисперсия, орта квадраттық ауытқуды есептеу формулаларын қолдануды үйрету.
Стерджес формуласын олдануды үйрету.
Кәсіптік әдебиетпен жұмыс істегенде аналитикалық қабілеттіліктерін қалыптастыру және дамыту.
Жекеаралық қатынас дағдыларын жетілдіру
Тақырыптың негізгі сұрақтары:
Варианта, жиілік, таңдаманың көлемі туралы түсініктер.
Вариациялық қатар туралы түсінік.
Таңдаманың сандық сипаттамаларының формулалары: таңдама орта, таңдама дисперсия, орта квадраттық ауытқу, мода, медиана.
Асимметрия және экцесстің таңдама коэффициенттері туралы түсінік.
Жиіліктер және салыстырмалы жиіліктер полигоны туралы түсінік.
Интервалдар санын анықтауға арналған Стерджес формуласы.
Интервалдық таралудың қадамын есептеуге арналған формула.
Таңдаманың интервалдық статистикалық қатарын құру.
Жиіліктер мен салыстырмалы жиіліктер гистограммалары.
Интервалдық таралу арқылы таңдама орта, дисперсия, орта квадраттық ауытқуды табу.
Оқыту және оқу әдістері – ситуациялық есептерді шығару.
Практикалық сабақ сағаттарының үлестірімімен берілген сабақтың жоспары мен ұйымдастыру құрылымы
№
|
Сабақ құрылымы
|
Уақыт
|
1.
|
Студенттерді түгендеу және сабаққа келмеген, дайын емес студенттер болса, себебін анықтау.
|
2 мин.
|
2.
|
Сабақ тақырыбын жариялау және бақылау сұрақтары бойынша студенттерді сұрау.
|
10 мин.
|
3.
|
Студенттердің өзіндік жұмысы.
|
20 мин.
|
4.
|
Оқытушы студенттердің тапсырманы орындау кезінде жіберген жалпы қателерін талдап, тақырыптың негізгі жерлеріне тоқтайды.
|
3 мин.
|
5.
|
Ситуациялық есепті шығару (өз бетімен)
|
10 мин.
|
6.
|
Білімді жалпы бағалау.
|
3 мин.
|
7.
|
Келесі сабаққа тапсырма.
|
2 мин.
|
Қалыптастырылатын құзіреттілік: практикалық дағдылар.
Әдебиеттер:
Ә.Н.Шыныбеков.Ықтималдықтар теориясы және маТақырыптикалық статистика элементтері. Оқу құралы.-Алматы:Экономика,2008.-236 б.
Лукьянова Е.А. Медицинская статистика.- М.: Изд. РУДН, 2002.
Медик В.А.,Токмачев М.С.,Фишман Б.Б.Статистика в медицине и
биологии. М.: Медицина, 2000.
И.В. Павлушков и др. Основы высшей математики и математической статистики. (учебник для медицинских и фармацевтических вузов) М., «ГЭОТАР - МЕД»; 2008
Гланц С. Медико-биологическая статистика – М.:Практика,1999.
Рокицкий П.Ф. Биологическая статистика.- Высшая школа, 1973.
Бақылау:
Студент төмендегі сұрақтарға жауап беруі, «Бақылау-өлшеуіш құралы» жинағындағы сауалнамалық тапсырмаларды және ситуациялық есептерді шығара алуы тиіс.
Сұрақтар:
Вариациялық қатардың анықтамасы.
Дискретті статистикалық таралудың анықтамасы.
Дискретті статистикалық таралудың сандық сипаттамаларының формулалары.
Жиіліктер полигонының анықтамасы.
Полигонның ең жоғарғы нүктесі таңдаманың қай сипаттамасына сәйкес келеді?
Асимметрия және экцесстің таңдама коэффициенттері нені сипаттайды?
Интервалды статистикалық таралу анықтамасы.
Интервалдық статистикалық қатар интервалдарының тиімді саны мен интервалды статистикалық таралу қадамын табу формулалары.
Интервалдық статистикалық таралудық құру ерекшеліктері неде?
Жиіліктер мен салыстырмалы жиіліктер гистограммаларының анықтамалары.
Жиіліктер гисторгаммасындағы дербес тіктөртбұрыштың ауданы неге тең?
Салыстырмалы жиіліктер гисторгаммасындағы дербес тіктөртбұрыштың ауданы неге тең?
Жиіліктер гисторгаммасындағы дербес тіктөртбұрыштың аудандарының қосындысы неге тең?
Салыстырмалы жиіліктер гисторгаммасындағы дербес тіктөртбұрыштың аудандарының қосындысы неге тең?
№2 тақырып: Қалыпты таралу.
Мақсаты: Қалыпты таралудың негізгі сипаттамалары. Гаусс қисығы туралы түсінік беру. 3-сигма ережесі.
Оқытудың міндеті:
Қалыпты таралудың негізгі сипаттамаларын тексеру дағдыларын қалыптастыру.
Таңдаманың қалыпты таралу заңына бағынуын тексеру үшін 3-сигма ережесін қолдану дағдыларын қалыптастыру.
Кәсіптік әдебиетпен жұмыс істегенде аналитикалық қабілеттіліктерін қалыптастыру және дамыту.
Жекеаралық қатынас дағдыларын жетілдіру.
Тақырып бойынша негізгі сұрақтар:
Қалыпты таралудың негізгі сипаттамалары.
Қалыпты таралудың негізгі сипаттамалары графикалық көрінісі.
Үш сигма ережесі.
Оқыту және оқу әдістері – ситуациялық есептерді талдау, ауызша сұрау.
Практикалық сабақ сағаттарының үлестірімімен берілген сабақтың жоспары мен ұйымдастыру құрылымы
№
|
Сабақ құрылымы
|
Уақыт
|
1.
|
Студенттерді түгендеу және сабаққа келмеген, дайын емес студенттер болса, себебін анықтау.
|
3 мин.
|
2.
|
Сабақ тақырыбын жариялау және бақылау сұрақтары бойынша студенттерді сұрау.
|
10 мин.
|
3.
|
Студенттердің өзіндік жұмысы.
|
17 мин.
|
4.
|
Оқытушы студенттердің тапсырманы орындау кезінде жіберген жалпы қателерін талдап, тақырыптың негізгі жерлеріне тоқтайды.
|
5 мин.
|
5.
|
Тестілеу
|
10 мин.
|
6.
|
Білімді жалпы бағалау.
|
3 мин.
|
7.
|
Келесі сабаққа тапсырма.
|
2 мин.
|
Қалыптастырылатын құзіреттілік: білім.
Әдебиеттер:
Лукьянова Е.А. Медицинская статистика.- М.: Изд. РУДН, 2002.
Медик В.А.,Токмачев М.С.,Фишман Б.Б.Статистика в медицине и биологии. М.: Медицина, 2000.
И.В. Павлушков и др. Основы высшей математики и математической статистики. (учебник для медицинских и фармацевтических вузов) М., «ГЭОТАР - МЕД»; 2008
Гланц С. Медико-биологическая статистика – М.:Практика,1999.
Рокицкий П.Ф. Биологическая статистика.- Высшая школа, 1973.
Бақылау:
Студент төмендегі сұрақтарға жауап беруі, «Бақылау-өлшеуіш құралы» жинағындағы сауалнамалық тапсырмаларды және ситуациялық есептерді шығара алуы тиіс.
Сұрақтар:
Қалыпты таралудың негізгі сипаттамаларын атаңыз.
Қалыпты таралуды қай сандық сипаттамалардың теңдігі анықтайды?
Қалыпты таралуды қандай график сипаттайды?
Гаусс қисығы астының ауданы неге тең?
Қалыпты таралу қисығының формасы немен анықталады?
Гаусс қисығының ұштары қалай өзгереді?
3-сигма заңы.
Барлық мәндердің қанша пайызы орта мәннен ±1 орта квадраттық ауытқу аралығында жатады?
Барлық мәндердің қанша пайызы орта мәннен ±2 орта квадраттық ауытқу аралығында жатады?
Барлық мәндердің қанша пайызы орта мәннен ±3 орта квадраттық ауытқу аралығында жатады?
№3 тақырып: Биомедициналық деректерді талдау үшін Стьюденттің t –критерийі.
Мақсаты: Статистикалық жорамалдарды тексеру дағдыларын қалыптастыру. Статистикалық жорамалдарды тексеру үшін параметрлік әдістерді қолдануды үйрету.
Оқытудың міндеті:
Статистикалық жорамалдарды тексеру нәтижелерін талдау дағдыларын қалыптастыру.
Нөлдік және балама жорамалдарды ұйғару, сәйкес статистикалық критерийді табу дағдыларын қалыптастыру.
Статистикалық жорамал, статистикалық критерий жаңа ұғымдарын енгізу.
Статистикалық жорамалдарды тексеру үшін биомедициналық деректерді талдауға арналған Стьюденттің t-критерийін қолдануды үйрету.
Кәсіптік әдебиетпен жұмыс істегенде аналитикалық қабілеттіліктерін қалыптастыру және дамыту.
Жекеаралық қатынас дағдыларын жетілдіру.
Тақырып бойынша негізгі сұрақтар:
Қалыпты таралудың түрі жөніндегі жорамалды тексеру үшін нөлдік жорамал.
Қалыпты таралудың түрі жөніндегі жорамалды тексеру үшін статистикалық критерий.
Жорамалды қабылдау аймағы.
Екі орта мәндердің теңдігі жөніндегі статистикалық жорамалды тексерудің параметрлік критерийі.
Стьюденттің t-критерийін қолдану аясы.
Стьюденттің t-критерийінің статистикасы.
Оқыту және оқу әдістері – ситуациялық есептерді шығару.
Практикалық сабақ сағаттарының үлестірімімен берілген сабақтың жоспары мен ұйымдастыру құрылымы
№
|
Сабақ құрылымы
|
Уақыт
|
1.
|
Студенттерді түгендеу және сабаққа келмеген, дайын емес студенттер болса, себебін анықтау.
|
2 мин.
|
2.
|
Сабақ тақырыбын жариялау және бақылау сұрақтары бойынша студенттерді сұрау.
|
10 мин.
|
3.
|
Студенттердің өзіндік жұмысы.
|
15 мин.
|
4.
|
Оқытушы студенттердің тапсырманы орындау кезінде жіберген жалпы қателерін талдап, тақырыптың негізгі жерлеріне тоқтайды.
|
3 мин.
|
5.
|
Ситуациялық есепті шығару (өз бетімен)
|
15 мин.
|
6.
|
Білімді жалпы бағалау.
|
3 мин.
|
7.
|
Келесі сабаққа тапсырма.
|
2 мин.
|
Қалыптастырылатын құзіреттілік: практикалық дағдылар.
Әдебиеттер:
Лукьянова Е.А. Медицинская статистика.- М.: Изд. РУДН, 2002.
Медик В.А.,Токмачев М.С.,Фишман Б.Б.Статистика в медицине и биологии. М.: Медицина, 2000.
И.В. Павлушков и др. Основы высшей математики и математической статистики. (учебник для медицинских и фармацевтических вузов) М., «ГЭОТАР - МЕД»; 2008
Гланц С. Медико-биологическая статистика – М.:Практика,1999.
Рокицкий П.Ф. Биологическая статистика.- Высшая школа, 1973.
Бақылау:
Студент төмендегі сұрақтарға жауап беруі, «Бақылау-өлшеуіш құралы» жинағындағы сауалнамалық тапсырмаларды және ситуациялық есептерді шығара алуы тиіс.
Сұрақтар:
Нөлдік және балама жорамалдардың анықтамасын беріңіз.
Орта мәндердің теңдігі жөніндегі жорамалды тексеру кезіндегі нөлдік жорамалды атаңыз.
Критикалық аймақ, критикалық нүктенің анықтамаларын беріңіз.
Жорамалды қабылдау аймағының анықтамасын беріңіз.
Критерийдің статистикасы мен статистикалық критерий түсініктерінің айырмашылығы неде?
Орта мәндердің теңдігі жөніндегі жорамалды тексеру кезінде қандай критерий қолданылады?
Қалыпты таралудың түрі жөніндегі жорамалды тексеру кезіндегі нөлдік жорамалды атаңыз.
Таралудың түрі жөніндегі жорамалды тексеру үшін қандай статистикалық критерий қолданылады?
Жорамалды қабылдаудың критикалық аймағын атаңыз.
Стъюденттің t-критерийін қолдану ерекшеліктері.
Параметрлік критерийлерді атаңыз.
Параметрлік критерийді қандай жағдайларда қолдану керек?
№4 тақырып: Сапалы белгілерді талдау.
Мақсаты: Статистикалық жорамалдарды, оның ішінде таралудың түрі жөніндегі жорамалды тексеру дағдыларын қалыптастыру. Сапалы деректер және оларды өңдеу ұғымдарын енгізу.
Оқытудың міндеттері:
Сапалы деректердің типтері арасындағы айырмашылықтарды айқындау.
Бірлік таңдама үшін бір пропорция критерийін қолдану арқылы есеп шығару біліктілігін қалыптастыру.
Пирсонның Хи-квадрат критерийін шешу дағдысын қалыптастыру.
Сапалы деректердің жаңа ұғымын енгізу.
Сапалы деректерді өңдеу әдістерін қолдануды үйрету.
Кәсіптік әдебиетпен жұмыс істегенде аналитикалық қабілеттіліктерін қалыптастыру және дамыту.
Жекеаралық қатынас дағдыларын жетілдіру.
Тақырып бойынша негізгі сұрақтар:
Сапалы деректер құрылымы.
Сапалы деректеді сипаттау әдістері.
Бір пропорция критерийі.
Пирсонның Хи-квадрат критерийі.
Оқыту және оқу әдістері – ситуациялық есептерді шығару.
Практикалық сабақ сағаттарының үлестірімімен берілген сабақтың жоспары мен ұйымдастыру құрылымы
№
|
Сабақ құрылымы
|
Уақыт
|
1.
|
Студенттерді түгендеу және сабаққа келмеген, дайын емес студенттер болса, себебін анықтау.
|
2 мин.
|
2.
|
Сабақ тақырыбын жариялау және бақылау сұрақтары бойынша студенттерді сұрау.
|
10 мин.
|
3.
|
Студенттердің өзіндік жұмысы.
|
20 мин.
|
4.
|
Оқытушы студенттердің тапсырманы орындау кезінде жіберген жалпы қателерін талдап, тақырыптың негізгі жерлеріне тоқтайды.
|
3 мин.
|
5.
|
Тестілеу
|
10 мин.
|
6.
|
Білімді жалпы бағалау.
|
3 мин.
|
7.
|
Келесі сабаққа тапсырма.
|
2 мин.
|
Қалыптастырылатын құзіреттілік: білім.
Әдебиеттер
А. Банержи Медицинская статистики понятным языком. М. Практическая медицина. 2007.
А. Петри, К. Сэбин Наглядная статистика в медицине. М. ГЭОТАР-МЕД. 2003.
Лукьянова Е.А. Медицинская статистика.- М.: Изд. РУДН, 2002.
Медик В.А.,Токмачев М.С.,Фишман Б.Б.Статистика в медицине и биологии. М.: Медицина, 2000.
Гланц С. Медико-биологическая статистика – М.:Практика,1999.
Рокицкий П.Ф. Биологическая статистика.- Высшая школа, 1973.
Бақылау:
Студент төмендегі сұрақтарға жауап беруі, «Бақылау-өлшеуіш құралы» жинағындағы сауалнамалық тапсырмаларды және ситуациялық есептерді шығара алуы тиіс.
Сұрақтар:
Барлық деректер қандай типтерге бөлінеді?
Сапалы деректердің типтерін атаңыз.
Категориялық деректерді сипаттаңыз, мысал келтіріңіз.
Реттік деректерді сипаттаңыз, мысал келтіріңіз.
Бинарлы (дихотомиялық) деректерді сипаттаңыз, мысал келтіріңіз.
z – статистикасын жазыңыз.
Пирсонның Хи-квадрат критерийін жазыңыз.
Қандай да бір нақты шамаға белгілі бір популяцияның ақиқат пропорциясының теңдігін анықтау үшін қандай критерий қолданылады?
Екі тәуелсіз топта белгілі бір қасиетке ие науқастар үлесінің теңдігін орнату үшін қандай критерий қолданылады?
Екі байланысқан топта белгілі бір қасиетке ие науқастар үлесінің теңдігін орнату үшін қандай критерий қолданылады?
№5 тақырып: Дисперсиялық талдау.
Мақсаты: Фактор әсерін зерттеу әдісімен – дисперсиялық талдаумен таныстыру. Зерттелінді белгіге бір фактордың әсерін зерттеу кезінде бірфакторлық дисперсиялық талдау әдісін қолдануды үйрету.
Оқытудың міндеттері:
Фактор, фактор деңгейлері, жауап, дисперсиялық талдау ұғымдарын, дисперсиялық талдау қолданылатын есептерді ажырата алу біліктілігін қалыптастыру.
Жалпы, факторлық және қалдық дисперсияларды есептеу, алынған нәтижелерді талдау және фактор әсерлері жөніндегі қорытындыларды жасау дағдыларын қалыптастыру.
Фактор, фактор деңгейлері, жауап, дисперсиялық талдау түрлері жаңа ұғымдарын енгізу.
Бірфакторлы дисперсиялық талдауды жүргізу схемасын, ауытқу квадраттарының факторлы, қалдық және жалпы қосындылары, факторлы, қалдық және жалпы дисперсиялар формулаларын қолдануды үйрету.
Кәсіптік әдебиетпен жұмыс істегенде аналитикалық қабілеттіліктерін қалыптастыру және дамыту.
Жекеаралық қатынас дағдыларын жетілдіру.
Тақырып бойынша негізгі сұрақтар:
Фактор, жауап, фактор деңгейлері ұғымдары.
Дисперсиялық талдау есептерінің ақырлы мақсаты.
Дисперсиялық талдау түрлері.
Дисперсиялық талдаудың ең қарапайым есебі.
Дисперсиялық талдаудың қолданылу аясы.
Бірфакторлы дисперсиялық талдаудың идеясы.
Бірфакторлы дисперсиялық талдауды жүргізу схемасы.
Ауытқу квадраттарының факторлық, қалдық және жалпы қосындылары формулалары.
Факторлық, қалдық және жалпы дисперсиялар формулалары.
Дисперсиялық талдау жүргізу кезіндегі нөлдік және балама жорамалдар.
Топаралық және қалдық дисперсияларды салыстыру үшін Фишер критерийі.
Оқыту және оқу әдістері – ситуациялық есептерді шығару.
Практикалық сабақ сағаттарының үлестірімімен берілген сабақтың жоспары мен ұйымдастыру құрылымы
№
|
Сабақ құрылымы
|
Уақыт
|
1.
|
Студенттерді түгендеу және сабаққа келмеген, дайын емес студенттер болса, себебін анықтау.
|
2 мин.
|
2.
|
Сабақ тақырыбын жариялау және бақылау сұрақтары бойынша студенттерді сұрау.
|
10 мин.
|
3.
|
Студенттердің өзіндік жұмысы.
|
20 мин.
|
4.
|
Оқытушы студенттердің тапсырманы орындау кезінде жіберген жалпы қателерін талдап, тақырыптың негізгі жерлеріне тоқтайды.
|
3 мин.
|
5.
|
Тестілеу.
|
10 мин.
|
6.
|
Білімді жалпы бағалау.
|
3 мин.
|
7.
|
Келесі сабаққа тапсырма.
|
2 мин.
|
Қалыптастырылатын құзіреттілік: Коммуникативті құзіреттілік.
Әдебиеттер
А. Банержи Медицинская статистики понятным языком. М. Практическая медицина. 2007.
Лукьянова Е.А. Медицинская статистика.- М.: Изд. РУДН, 2002.
Медик В.А.,Токмачев М.С.,Фишман Б.Б.Статистика в медицине и биологии. М.: Медицина, 2000.
Гланц С. Медико-биологическая статистика – М.:Практика,1999.
Рокицкий П.Ф. Биологическая статистика.- Высшая школа, 1973.
Бақылау:
Студент төмендегі сұрақтарға жауап беруі, «Бақылау-өлшеуіш құралы» жинағындағы сауалнамалық тапсырмаларды және ситуациялық есептерді шығара алуы тиіс.
Сұрақтар:
Дисперсиялық талдау есептерінің мақсаты неде?
Дисперсиялық талдаудың идеясын – өңдеу әдісі ретінде қалыптастырыңыз.
Дисперсиялық талдауды қолданумен есептерді шығару кезінде нөлдік жорамалдың ұйғарылуы.
Дисперсиялық талдауды қолдануға типтік есеп мысалға келтіріңіз.
Дисперсиялық талдау қандай түрлерге бөлінеді?
Бірфакторлы дисперсиялық талдаудың негізгі идеясын атаңыз.
Ауытқу квадраттарының факторлық, қалдық және жалпы қосындыларын есептеудің оңтайлырақ формулаларын жазыңыз.
Дисперсиялық талдаудың нөлдік жорамалын қабылдаудың шекарасын қою үшін қандай критерий қолданылады?
Дисперсиялық талдаудың қолданылу шарттарын атаңыз.
Бірфакторлы дисперсиялық талдауды жүргізу схемасын жазыңыз.
Дисперсиялық талдаудың параметрлік емес аналогын атаңыз.
№6 тақырып: Өміршеңдікті талдау.
Мақсаты: Өміршеңдікті талдау әдістерімен таныстыру. Цензурирленген деректерге статистикалық талдау жүргізуді үйрету. Өміршеңдік қисығы және олар үшін сенім интервалы, Каплан-Мейердің және Катлер-Эдерердің тәсілімен өмір уақыты кестесін құру дағдыларын қалыптастыру.
.
Оқытудың міндеттері:
Каплан-Мейер тәсілімен өміршеңдік кестесін, өміршеңдік қисығын және ол үшін сенім интервалын құру дағдыларын қалыптастыру.
Цензурирленген деректер, өміршеңдік функциясы, өміршеңдік қисығы және сенім аралығы жаңа ұғымдарын енгізу.
Каплан-Мейер тәсілімен өміршеңдік кестесін құруды үйрету.
Кәсіптік әдебиетпен жұмыс істегенде аналитикалық қабілеттіліктерін қалыптастыру және дамыту.
Жекеаралық қатынас дағдыларын жетілдіру.
Тақырып бойынша негізгі сұрақтар:
Цензурирленген және цензурирленбеген деректер.
Цензурирленген деректерге келтірілетін зерттеу түрлері.
Өмір уақыты.
Өміршеңдік функциясы.
Өмір уақыты кестесі, Катлер-Эдерер әдісі.
Өмір уақыты кестесі, Каплан-Мейер әдісі.
Өміршеңдік қисығының сенім аралығы.
Оқыту және оқу әдістері – ситуациялық есептерді шығару.
Практикалық сабақ сағаттарының үлестірімімен берілген сабақтың жоспары мен ұйымдастыру құрылымы
№
|
Сабақ құрылымы
|
Уақыт
|
1.
|
Студенттерді түгендеу және сабаққа келмеген, дайын емес студенттер болса, себебін анықтау.
|
3 мин.
|
2.
|
Сабақ тақырыбын жариялау және бақылау сұрақтары бойынша студенттерді сұрау.
|
10 мин.
|
3.
|
Студенттердің өзіндік жұмысы.
|
20 мин.
|
4.
|
Оқытушы студенттердің тапсырманы орындау кезінде жіберген жалпы қателерін талдап, тақырыптың негізгі жерлеріне тоқтайды.
|
3 мин.
|
5.
|
Білімді жалпы бағалау.
|
2 мин.
|
6.
|
Келесі сабаққа тапсырма.
|
2 мин.
|
Қалыптастырылатын құзіреттілік: білім.
Әдебиеттер
А. Банержи Медицинская статистики понятным языком. М. Практическая медицина. 2007.
Лукьянова Е.А. Медицинская статистика.- М.: Изд. РУДН, 2002.
Медик В.А.,Токмачев М.С.,Фишман Б.Б.Статистика в медицине и биологии. М.: Медицина, 2000.
Гланц С. Медико-биологическая статистика – М.:Практика,1999.
Рокицкий П.Ф. Биологическая статистика.- Высшая школа, 1973.
Бақылау:
Студент төмендегі сұрақтарға жауап беруі, «Бақылау-өлшеуіш құралы» жинағындағы сауалнамалық тапсырмаларды және ситуациялық есептерді шығара алуы тиіс.
Сұрақтар:
Цензурирленген деректерге анықтама беріңіз.
Цензурирленген деректері бар есептерге мысал келтіріңіз.
Мұндай есептерге деректерді өңдеудің дәстүрді әдістерін неліктен қолдануға болмайды?
Өмір уақытының кестесін құруда Катлер-Эдерер және Каплан-Мейер тәсілдерін қолданудың ерекшеліктері неде?
Өміршеңдік қисығы қандай қасиеттерге ие?
Өміршеңдіктің жазыңқы графигі нені білдіреді?
Өміршеңдіктің тік графигі нені білдіреді?
Өміршеңдік қисығы үшін сенім интервалы қандай ерекшелікке ие, неліктен?
№7 тақырып: Регрессиялық талдау.
Мақсаты: Екі шаманың тәуелділігін сипаттау, сызықты регрессия моделін тұрғызу және оны мәнділікке тексеруді үйрету.
Оқытудың міндеттері:
Ең кіші квадраттар әдісімен сызықты регрессия параметрлерін бағалау дағдыларын қалыптастыру.
Сызықты регрессияның таңдама теңдеуін құрып, графигін тұрғызу.
Сызықты регрессияның таңдама теңдеуін құру, графигін тұрғызу.
Регрессия коэффициентінің мәнділігі жөніндегі жорамалды тексеру дағдыларын қалыптастыру.
Статистикалық тәуелділік, регрессия жаңа ұғымдарын енгізу.
Кәсіптік әдебиетпен жұмыс істегенде аналитикалық қабілеттіліктерін қалыптастыру және дамыту.
Жекеаралық қатынас дағдыларын жетілдіру.
Тақырыптың негізгі сұрақтары:
Статистикалық тәуелділік.
Корреляциялық тіуелділік.
Корреляциялық өріс.
Сызықтық регрессия теңдеуі.
Ең кіші квадраттар әдісі.
Регрессия параметрлерін бағалау формулалары.
Тура және кері регрессия.
Регрессия коэффициентін мәнділікке тексеру.
Оқыту және оқу әдістері – ситуациялық есептерді шығару, модельдер тұрғызу.
Практикалық сабақ сағаттарының үлестірімімен берілген сабақтың жоспары мен ұйымдастыру құрылымы
№
|
Сабақ құрылымы
|
Уақыт
|
1.
|
Студенттерді түгендеу және сабаққа келмеген, дайын емес студенттер болса, себебін анықтау.
|
2 мин.
|
2.
|
Сабақ тақырыбын жариялау және бақылау сұрақтары бойынша студенттерді сұрау.
|
10 мин.
|
3.
|
Студенттердің өзіндік жұмысы.
|
15 мин.
|
4.
|
Оқытушы студенттердің тапсырманы орындау кезінде жіберген жалпы қателерін талдап, тақырыптың негізгі жерлеріне тоқтайды.
|
3 мин.
|
5.
|
Тесттілеу
|
15 мин.
|
6.
|
Білімді жалпы бағалау.
|
3 мин.
|
7.
|
Келесі сабаққа тапсырма.
|
2 мин.
|
Қалыптастырылатын құзіреттілік: білім.
Әдебиеттер
И.В. Павлушков и др. Основы высшей математики и математической статистики.
(учебник для медицинских и фармацевтических вузов) М., «ГЭОТАР - МЕД»; 2008
2. А. Банержи Медицинская статистики понятным языком. М. Практическая медицина.
2007.
Лукьянова Е.А. Медицинская статистика.- М.: Изд. РУДН, 2002.
Медик В.А.,Токмачев М.С.,Фишман Б.Б.Статистика в медицине и биологии. М.: Медицина, 2000.
Гланц С. Медико-биологическая статистика – М.:Практика,1999.
Рокицкий П.Ф. Биологическая статистика.- Высшая школа, 1973.
Бақылау:
Студент төмендегі сұрақтарға жауап беруі, «Бақылау-өлшеуіш құралы» жинағындағы сауалнамалық тапсырмаларды және ситуациялық есептерді шығара алуы тиіс.
Сұрақтар:
Шамалар арасында байланыстың қандай түрлері болуы мүмкін?
Ең кіші квадраттар әдісінің мәні неде?
Регрессия коэффициенті мен регрессия түрі өзара қалай байланысқан?
«Сызықты регрессия мәнді» тұжырымының мәні неде?
Бөлмедегі жұмыс орындарының өсуі мен вирусты инфекцияларымен ауырудың арасындағы байланыс түрі қандай?
Санитарлы мақсатпен қолданылатын су мөлшері мен ішек инфекциялары арасындағы байланыс түрі қандай?
Регрессия коэффициентін мәнділікке тексеру кезіндегі нөлдік жорамал?
Мамандық: Жалпы медицина
Модуль: Медициналық биофизика және биостатистика
Студенттердің оқытушымен бірге жасалатын өзіндік жұмыстарына арналған
әдістемелік нұсқаулар
Курс: 3
Пән: Биологиялық статистика
Құрастырған: доцент Аймаханова А.Ш.
Алматы, 2012 ж.
Модуль отырысында
талқыланды және бекітілді
№ 1 хаттама 31.08.2012 ж.
Модуль жетекшісінің м.а., профессор _________ Нұрмағанбетова М.О.
№1 тақырып: Бас жиынтық параметрлерін бағалау.
Мақсаты: Бас жиынтық параметрлері және оларды бағалау әдістерімен танысу.
Оқытудың міндеттері: Жиынтық параметрлерінің нүктелік және аралық бағалары,сенім ықтималдықтары мен сенім аралықтары ұғымдарын енгізу. Бас жиынтық параметрлерін тыңғылықты, ығыспаған және тиімді бағаларды есепке ала отырып бағалау дағдыларын қалыптастыру.
Өткізу формасы: Ситуациялық есептерді шығару.
Тақырып бойынша тапсырма: Студент тақырыптың келесі сұрақтарын оқып-білуі тиіс:
Нүктелік баға.
Интервалдық баға.
Тыңғылықты, ығыспаған және тиімді бағалар.
Сенім ықтималдығы.
Критерийдің қуаттылығы.
Сенім аралығы.
Бас орта үшін нүктелік баға.
Бас дисперсия үшін нүктелік баға.
Бас орта үшін интервалдық баға.
Үлестірілетін материал: тапсырмалары бар карточкалар
Әдебиет
Лукьянова Е.А. Медицинская статистика.- М.: Изд. РУДН, 2002.
Медик В.А.,Токмачев М.С.,Фишман Б.Б.Статистика в медицине и биологии. М.: Медицина, 2000.
И.В. Павлушков и др. Основы высшей математики и математической статистики. (учебник для медицинских и фармацевтических вузов) М., «ГЭОТАР - МЕД»; 2008
Гланц С. Медико-биологическая статистика – М.:Практика,1999.
Рокицкий П.Ф. Биологическая статистика.- Высшая школа, 1973.
Бақылау
Студент төмендегі сұрақтарға жауап беруі, «Бақылау-өлшеуіш құралы» жинағындағы сауалнамалық тапсырмаларды және ситуациялық есептерді шығара алуы тиіс.
Сұрақтар:
Нүктелік және интервалдық бағалардың анықтамасы.
Нүктелік және интервалдық бағалардың анықтамасы.
Бас орта, бас дисперсия үшін нүктелік бағаларды атаңыз.
Бас орта үшін интервалдық бағаны жазыңыз.
№2 тақырып: Манн – Уитни критерийі.
Мақсаты: Статистикалық жорамалдарды, оның ішінде, таралу түрі жөніндегі жорамалдарды тексеру дағдыларын қалыптастыру. Статистикалық жорамалдарды тексеру үшін Манн-Уитнидің параметрлік емес критерийін қолдануды үйрету.
Оқытудың міндеттері: Статистикалық жорамалдарды тексерудің нәтижелерін талдау дағдыларын қалыптастыру. Статистикалық жорамалдарды тексеру үшін параметрлік емес әдістерді, оның ішінде Манн-Уитни критерийін қолдануды үйрету.
Өткізу формасы – ситуациялық есептерді шығару.
Тақырып бойынша тапсырма: Студент тақырыптың келесі сұрақтарын оқып-білуі тиіс:
Статистикалық жорамалдарды тексерудің параметрлік емес әдістері.
Манн – Уитни критерийі.
Үлестірілетін материал: тапсырмалары бар карточкалар
Әдебиет
Лукьянова Е.А. Медицинская статистика.- М.: Изд. РУДН, 2002.
Медик В.А.,Токмачев М.С.,Фишман Б.Б.Статистика в медицине и биологии. М.: Медицина, 2000.
И.В. Павлушков и др. Основы высшей математики и математической статистики. (учебник для медицинских и фармацевтических вузов) М., «ГЭОТАР - МЕД»; 2008
Гланц С. Медико-биологическая статистика – М.:Практика,1999.
Рокицкий П.Ф. Биологическая статистика.- Высшая школа, 1973.
Бақылау
Студент төмендегі сұрақтарға жауап беруі, «Бақылау-өлшеуіш құралы» жинағындағы сауалнамалық тапсырмаларды және ситуациялық есептерді шығара алуы тиіс.
Сұрақтар:
Таралудың түрі жөніндегі жорамалды тексеру үшін қандай статистикалық критерий қолданылады?
Жорамалды қабылдаудың критикалық аймағын атаңыз.
Параметрлік емес әдістерді атаңыз?
Қандай жағдайларда параметрлік критерий қолданылады?
Қандай жағдайларда параметрлік емес критерий қолданылады?
№3 тақырып: Емдеуге дейінгі және кейінгі бақылауларды салыстыру.
Мақсаты: Стьюденттің жұптасқан критерийі мен Уилкоксонның (T-критерий) параметрлік емес критерийін қолдануды үйрету.
Оқытудың міндеттері: Стьюденттің жұптасқан критерийі мен Уилкоксонның (T-критерий) параметрлік емес критерийін қолдану арқылы статистикалық жорамалдарды тексеру дағдыларын қалыптастыру.
Өткізу формасы – ситуациялық есептерді шығару.
Тақырып бойынша тапсырма: Студент тақырыптың келесі сұрақтарын оқып-білуі тиіс:
Тәуелді таңдамалар үшін tбақ Стьюдент формуласы.
Стьюдент критерийін қолдану аясы.
Стьюдент критерийінің статистикасы.
Стьюдент критерийі үшін жорамалды қабылдау аймағы.
Уилкоксон критерийін қолдану аясы.
Уилкоксон критерийінің статистикасы.
Уилкоксон критерийі үшін жорамалды қабылдау аймағы.
Үлестірілетін материал: тапсырмалары бар карточкалар
Әдебиет
Лукьянова Е.А. Медицинская статистика.- М.: Изд. РУДН, 2002.
Медик В.А.,Токмачев М.С.,Фишман Б.Б.Статистика в медицине и биологии. М.: Медицина, 2000.
И.В. Павлушков и др. Основы высшей математики и математической статистики. (учебник для медицинских и фармацевтических вузов) М., «ГЭОТАР - МЕД»; 2008
Гланц С. Медико-биологическая статистика – М.:Практика,1999.
Рокицкий П.Ф. Биологическая статистика.- Высшая школа, 1973.
Бақылау
Студент төмендегі сұрақтарға жауап беруі, «Бақылау-өлшеуіш құралы» жинағындағы сауалнамалық тапсырмаларды және ситуациялық есептерді шығара алуы тиіс.
Сұрақтар:
Стьюденттің жұптасқан t-критерийін қолданудың ерекшеліктерін атаңыз.
tбақ есептеу формуласын көрсетіңіз.
Т-критерийді қолдану ерекшеліктерін атаңыз.
Уилкоксон критерийін қолдану ерекшеліктерін атаңыз.
Уилкоксон критерийін қолданудың нөлдік жорамалын атаңыз.
Уилкоксон критерийін қолданумен нөлдік жорамалды тексеруді жүргізу кезіндегі әрекеттер тізбегін атаңыз.
Параметрлік және параметрлік емес критерийлердің айырмашылықтарын атаңыз.
№4 тақырып: Сапалы белгілерді талдау. Фишердің дәл критерийі.
Мақсаты: Фишердің дәл критерийімен танысу.
Оқытудың міндеттері: Сапалы белгілерді талдау үшін Фишердің дәл критерийін қолдану дағдыларын қалыптастыру.
Өткізу формасы – ситуациялық есептерді шығару.
Тақырып бойынша тапсырма: Студент тақырыптың келесі сұрақтарын оқып-білуі тиіс:
Фишердің дәл критерийін қолдану ережелері.
Нөлдік жорамалды ұйғару.
Фишер критерийі үшін жорамалды қабылдау аймағы.
Фишер критерийін қолдану аясы.
Фишер критерийінің статистикасы.
Үлестірілетін материал: тапсырмалары бар карточкалар
Әдебиет
Лукьянова Е.А. Медицинская статистика.- М.: Изд. РУДН, 2002.
Медик В.А.,Токмачев М.С.,Фишман Б.Б.Статистика в медицине и биологии. М.: Медицина, 2000.
И.В. Павлушков и др. Основы высшей математики и математической статистики. (учебник для медицинских и фармацевтических вузов) М., «ГЭОТАР - МЕД»; 2008
Гланц С. Медико-биологическая статистика – М.:Практика,1999.
Рокицкий П.Ф. Биологическая статистика.- Высшая школа, 1973.
Бақылау
Студент төмендегі сұрақтарға жауап беруі, «Бақылау-өлшеуіш құралы» жинағындағы сауалнамалық тапсырмаларды және ситуациялық есептерді шығара алуы тиіс.
Сұрақтар:
Фишердің дәл критерийін қолданудың ерекшеліктерін атаңыз.
Фишердің дәл критерийі қай кезде қолданылады?
Бастапқы кесте алу ықтималдығын есептеу формуласын атаңыз.
Фишердің дәл критерийін қолдану үшін нөлдік жорамалды атаңыз.
Фишердің дәл критерийінің біржақты және екіжақты нұсқалары қалай анықталады.
№5 тақырып: №1 аралық бақылау.
Мақсаты: «Биостатистикаға кіріспе», «Таңдама тәсіл», «Статистикалық жорамалдарды тексеру», «Дисперсиялық талдау», «Сапалы белгілерді талдау» тақырыптары бойынша алынған білімді бақылау және бағалау.
Оқыту міндеттері: Қорытынды бақылау тапсыруға дайындық. Жазбаша тапсырмаларға жауап беру және есеп шығару біліктіліктерін қалыптастыру.
Өткізу формасы – коллоквиум (карточка бойынша жазбаша бақылау жүргізу).
Тақырып бойынша тапсырма: Студент тақырыптың келесі сұрақтарын оқып-білуі тиіс:
Биологиялық статистика ұғымы.
Биологиялық статистика пәні, мақсаты және мәселелері.
Деректер түрлері.
Сапалы деректер,түрлері және олардың сипаттамасы.
Сандық деректер,түрлері және олардың сипаттамасы.
Өлшеуіш шкалаларының негізгі түрлері және олардың сипаттамалары.
Деректерді бейнелеудің графиктік әдісін қолдану қажеттілігі.
Дискретті деректерді бейнелейтін негізгі графиктер.
Үздіксіз деректерді бейнелейтін негізгі графиктер.
Статистикалық жиынтықтың анықтамасы. Бас жиынтықтың, таңдама жиынтықтың анықтамасы.
Таңдама тәсіл ұғымы.
Таңдамаға қойылатын негізгі талаптар. Репрезентативтілік ұғымы.
Деректерді таңдау тәсілдерінің негізгі түрлері.
Жиынтық көлемі, варианта, жиілік және салыстырмалы жиілік ұғымдары, олардың белгіленулері.
Дискретті және интервалдық статистикалық таралулардың анықтамалары.
Жиіліктің және салыстырмалы жиіліктің полигоны,гистограммасы ұғымдары.
Таңдама жиынтықтың сандық сипаттамалары. Мода және медиана, олардың белгіленуі және табу тәсілдері.
Таңдама орта. Белгіленуі, формуласы.
Орта квадраттық ауытқу анықтамасы, белгіленуі және есептеу формуласы.
Таңдама дисперсия ұғымы, есептеу формуласы.
Таңдаманы зерттегенде жіберілетін қателіктер түрлері.
Қалыпты таралу; графигі;қалыпты таралуды сипаттайтын параметрлер.
Қалыпты таралудың негізгі сипаттамалары.
Таралу параметрлерінің нүктелік және аралық бағалары.
Бас жиынтық параметрлерін бағалау.
Сенім аралығы.
Интервалдар (топ) санын, интервал қадамын, құлашты табу формулалары.
Жорамалдарды тексерудің процедура ретінде анықтамасы.
Жорамалдарды статистикалық тексеру мәселелері.
Статистикалық жорамалдың анықтамасы, мысалдар.
Параметрлік және параметрлік емес критерийлер.
Нөлдік және балама жорамалдар, жай және күрделі жорамалдардың анықтамасы.
Жорамалдарды тексерудің статистикалық критерийі ұғымы,критерий статистикалары.
Жорамалды тексерудің негізгі принципі, бірінші және екінші текті қателер.
Критерийдің мәнділік деңгейі, қуаттылығы ұғымдары, олардың сандық мәндері.
Жорамалдарды тексеру методикасы.
Сәйкестік критерийінің анықтамасы.
Сәйкестік критерийлерінің түрлері.
Стьюдеттің жұптаспаған критерийі. Анықтамасы, қолданылуы, қолдану аясы, есептеу формуласы.
Стьюдеттің жұптасқан критерийі. Анықтамасы, қолданылуы, қолдану аясы, есептеу формуласы.
Манн-Уитни критерийі. Анықтамасы, қолданылуы, қолдану аясы, есептеу формуласы.
Уилкоксон критерийі. Анықтамасы, қолданылуы, қолдану аясы, есептеу формуласы.
Пирсонның χ2 (хи-квадрат) келісім критерийі. Анықтамасы, қолданылуы, қолдану аясы, есептеу формуласы.
Колмогоров-Смирнов келісім критерийі. Анықтамасы, қолданылуы, қолдану аясы, есептеу формуласы.
Критикалық аймақ, жорамалды қабылдау аймағы, критерийдің сыни нүктелері.
Үлестірілетін материал: тапсырмалары бар карточкалар
Әдебиет:
И.В. Павлушков и др. Основы высшей математики и математической статистики.
(учебник для медицинских и фармацевтических вузов) М., «ГЭОТАР - МЕД»; 2008
А. Банержи Медицинская статистики понятным языком. М. Практическая медицина.
2007.
Лукьянова Е.А. Медицинская статистика.- М.: Изд. РУДН, 2002.
Медик В.А.,Токмачев М.С.,Фишман Б.Б.Статистика в медицине и биологии. М.: Медицина, 2000.
Гланц С. Медико-биологическая статистика – М.:Практика,1999.
Рокицкий П.Ф. Биологическая статистика.- Высшая школа, 1973.
Бақылау
Студент жоғарыда келтірілген сұрақтарға жауап бере алуы тиіс.
№6 тақырып: Корреляциялық талдау.
Мақсаты: Екі кездейсоқ шама арасындағы тәуелділікті сипаттауды, сызықтық регрессия моделін құруды және оның мәнділігін тексеруді үйрету. Кездейсоқ шамалар арасындағы корреляциялық байланыстың күші мен сипатын анықтауды және корреляция коэффициентін мәнділікке тексеруді үйрету.
Оқытудың міндеттері: Корреляция коэффициентін есептеу және корреляциялық байланыстың күші мен сипатын анықтау, корреляция коэффициентін мәнділікке тексеру дағдыларын қалыптастыру.
Өткізу формасы – ситуациялық есептерді шығару.
Тақырып бойынша тапсырма: Студент тақырыптың келесі сұрақтарын оқып-білуі тиіс:
Статистикалық тәуелділік.
Корреляциялық тәуелділік.
Корреляциялық өріс.
Пирсонның корреляция коэффициенті.
Пирсонның корреляция коэффициентінің қасиеттері.
Корреляциялық байланыстың күші мен сипаты.
Пирсонның корреляция коэффициентін мәнділікке тексеру.
Спирменнің рангілік корреляция коэффициенті.
Үлестірілетін материал: тапсырмалары бар карточкалар
Әдебиет
И.В. Павлушков и др. Основы высшей математики и математической статистики. (учебник для медицинских и фармацевтических вузов) М., «ГЭОТАР - МЕД»; 2008
А. Банержи Медицинская статистики понятным языком. М. Практическая медицина. 2007.
Лукьянова Е.А. Медицинская статистика.- М.: Изд. РУДН, 2002.
Медик В.А.,Токмачев М.С.,Фишман Б.Б.Статистика в медицине и биологии. М.: Медицина, 2000.
Гланц С. Медико-биологическая статистика – М.:Практика,1999.
Рокицкий П.Ф. Биологическая статистика.- Высшая школа, 1973.
Бақылау
Студент төмендегі сұрақтарға жауап беруі, «Бақылау-өлшеуіш құралы» жинағындағы сауалнамалық тапсырмаларды және ситуациялық есептерді шығара алуы тиіс.
Сұрақтар:
Кездейсоқ шамалар арасында қандай байланыстар түрлері болуы мүмкін?
Корреляциялық өрісті қандай қисықтармен сипаттауға болады?
Бөлмедегі жұмыс орнының өсуі мен вирустық инфекциямен ауырудың арасында байланыстың қандай түрі бар?
Санитарлы қажеттілікке жұмсалатын су көлемінің өсуі мен ішек инфекцияларының арасында қандай байланыс бар?
Корреляция коэффициенті арқылы нені анықтауға болады?
Пирсонның корреляция коэффициентінің қандай қасиеттері қандай?
Корреляциялық байланыстың күші мен сипатын қалай анықтауға болады?
Пирсонның корреляция коэффициенті мен Спирменнің рангілік коэффициентінің айырмашылықтары неде?
№7 тақырып: №2 аралық бақылау.
Мақсаты: «Дисперсиялық талдау», «Өміршеңдікті талдау», «Корреляциялық-регрессиялық талдау», «Сапалы белгілерді талдау» тақырыптары бойынша бақылау және ситуациялық есептерді шығару дағдыларын бағалау.
Оқытудың міндеттері: Проверка умений и навыков решения ситуационных задач.
Өткізу формасы – ситуациялық есептерді шығару.
Тақырып бойынша тапсырма: Студент тақырыптың келесі сұрақтарын оқып-білуі тиіс:
Жорамалдарды тексеру әдістемесі.
Келісім критерийінің анықтамасы.
Келісім критерийлерінің түрлері.
Пирсонның χ2 (хи- квадрат) сәйкестік критерийі. Формуласы, анықтамасы, қолданылу аясы.
Фактор , фактор деңгейі, жауап ұғымдары.
Дисперсиялық талдау,оның түрлері, қолданылу аймағы.
Квадраттардың факторлық, қалдық және жалпы қосындыларын есептеу формулалары мен анықтамалары.
Факторлық, қалдық және жалпы дисперсияларды есептеу формулалары мен анықтамалары.
Топішілік және топаралық дисперсиялар ұғымы.
Дисперсиялық талдауды жүргізу әдістемесі.
Цензурирленген және толық деректер ұғымы.
Статистикадағы өмір уақытының анықтамасы.
Өміршеңдікті зерттеуге қойылатын талаптар.
Өміршеңдікті талдау әдісінің анықтамасы.
Өміршеңдік функциясының анықтамасы және қасиеттері.
Өміршеңдік қисығы және оның ерекшеліктері.
Өміршеңдік медианасы анықтамасы.
Цензурирленген деректерді зерттеудің сипаттама әдістері.
Өмір уақыты кестесін құру тәсілдері, оларды қолдану ерекшеліктері.
Зерттелетін нысандар саны, зерттелетіндер үлесі,тірі қалғандар үлесі,тірі қалғандардың кумулятивтік үлесі ұғымдары.
Өміршеңдіктің стандарттық қатесі ұғымы, формуласы.
Өміршеңдік функциясы үшін сенім аралықтарын есептеу формуласы.
Статистикалық, корреляциялық тәуелділіктер ұғымы.
Корреляциялық тәуелділікті сипаттайтын теңдеу.
Таңдама регрессия және регрессия сызығы.
Регрессия коэффициентін және бос мүшені ең кіші квадраттар әдісі бойынша бағалау.
Регрессия түрлері, оларды регрессия коэффициенті бойынша анықтау.
Регрессия коэффициентінің мәнділігін анықтау үшін Фишер критерийінің F статистикасы.
Детерминация коэффициенті ұғымы, формуласы.
Регрессияның таңдама теңдеулері регрессия коэффициенті b және корреляция коэффициенті r бойынша.
Пирсонның сызықтық корреляция коэффициенті,оның қасиеттері.
Корреляциялық байланыстың сипаты мен күші, оларға корреляция коэффициентінің мәйкес келуі.
Үлестірілетін материал: нұсқа бойынша жеке тапсырмаларды шығару.
Әдебиет
И.В. Павлушков и др. Основы высшей математики и математической статистики. (учебник для медицинских и фармацевтических вузов) М., «ГЭОТАР - МЕД»; 2008
А. Банержи Медицинская статистики понятным языком. М. Практическая медицина. 2007.
Лукьянова Е.А. Медицинская статистика.- М.: Изд. РУДН, 2002.
Медик В.А.,Токмачев М.С.,Фишман Б.Б.Статистика в медицине и биологии. М.: Медицина, 2000.
Гланц С. Медико-биологическая статистика – М.:Практика,1999.
Рокицкий П.Ф. Биологическая статистика.- Высшая школа, 1973.
Бақылау
Студент «Бақылаулық өлшеуіш құралы» жинағындағы бірнеше ситуациалық есептерді шығара алуы тиіс.
№5 тақырып: Қолданбалы бағдарламалар пакетімен жұмыс.
Мақсаты: Медициналық-биологиялық деректерді талдау үшін Statistica және БИОСТАТ қолданбалы бағдарламалар пакетін қолдануды үйрету. Деректер қорын құру және STATISTICA қолданбалы бағдарламалар пакетін қолданып, деректерге статистикалық талдаулар жасау.
Оқытудың міндеттері: Statistica және БИОСТАТ қолданбалы бағдарламалар пакеттерінің көмегімен деректер қорын құру, медициналық-биологиялық талдау жүргізу, деректерді графикалық түрде бейнелеу, сандық сипаттамаларды, корреляция коэффициенттерін табу, т.с.с. дағдыларын қалыптастыру.
Өткізу формасы – ситуациялық есептерді шығару.
Тақырып бойынша тапсырма: Студент тақырыптың келесі сұрақтарын оқып-білуі тиіс:
Статистикалық деректерді өңдеуге арналған қолданбалы бағдарламалар пакетінің түрлері.
Деректерді графикалық түрде бейнелеу әдістері..
Таңдаманың сандық сипаттамаларын табу.
Статистикалық критерийлерді табу.
Дисперсиялық талдау жүргізу.
Сызықты регрессия моделін тұрғызу.
Өміршеңдік қисығын тұрғызу.
Оқыту әдістері – Statistica және БИОСТАТ бағдарламаларында демонстрациялық есептерді талдау.
Әдебиет
И.В. Павлушков и др. Основы высшей математики и математической статистики.
(учебник для медицинских и фармацевтических вузов) М., «ГЭОТАР - МЕД»; 2008
2. А. Банержи Медицинская статистики понятным языком. М. Практическая медицина.
2007.
Лукьянова Е.А. Медицинская статистика.- М.: Изд. РУДН, 2002.
Медик В.А., Токмачев М.С., Фишман Б.Б. Статистика в медицине и биологии. М.: Медицина, 2000.
Гланц С. Медико-биологическая статистика – М.:Практика,1999.
Рокицкий П.Ф. Биологическая статистика.- Высшая школа, 1973.
Бақылау
Студент «Бақылаулық өлшеуіш құралы» жинағындағы бірнеше ситуациалық есептерді шешу керек, деректерді компьютерде өңдеп және оқытушыға электронды түрде ұсыну керек.
Мамандық: Жалпы медицина
Модуль: Медициналық биофизика және биостатистика
Студенттердің өзіндік жұмыстарына арналған
әдістемелік нұсқаулар
Курс: 3
Пән: Биологиялық статистика
Құрастырған:доцент Аймаханова А.Ш.
аға оқыт. Раманқұлова А.А.
аға оқыт. Исмаилова М.М.
Алматы, 2012 ж.
Модуль отырысында
талқыланды және бекітілді
№ 1 хаттама 31.08.2012 ж.
Модуль жетекшісінің м.а., профессор _________ Нұрмағанбетова М.О.
№1 тақырып: Зерттеуді бағалаудағы жүйелік қателердің мүмкін типтері.
Мақсаты: Таңдама жиынтық үшін бақылау бірліктерін таңдау тәсілдерін оқып-білу және ол кездегі кететін жүйелік қателіктер.
Тапсырмалар: Студент келесі сұрақтарды талдап, қарастыруы керек:
Таңдама жиынтық үшін бақылау бірліктерін таңдау тәсілдері.
Зерттеулердегі бағалаулардың жүйелік қателерінің мүмкін типтері.
Белгінің әр түрлілігінің өлшемі.
Вариация коэффициенті.
Орындау формасы: реферат жазу.
Орындау критерийі: Рефератты орындау мен безендіруге қойылатын талаптар:
реферат көлемі 4-5 баспа беттен аспауы керек. (қосымша жұмыстар реферат көлеміне кірмейді);
рефератты дайындағанда 8-10түрлі әдебиет көзі пайдалануы керек;
реферат сауатты орындалуы қажет, мазмұндау мәдениетін ұстану қажет;
мазмұнын баяндау барысында қолданылған әдебиетке сілтеме болуы керек;
библиографияны дұрыс жазу.
Реферат құрылымы: титулдық парақ, атауы, мазмұны (басталатын беттің көрсетілуімен реферат бөлімдерін біртіндеп жазу), кіріспе (зерттелетін мәселенің мәні, мақсаты, міндеті айтылуы керек), негізгі бөлім (бұл бөліктің әр бөлімі дәлелді түрде мәселенің мағынасын ашады, бұл бөлімде кестелер, сызбалар, графиктер келтірілуі мүмкін), қорытынды (реферат тақырыбы бойынша жалпыланған қорытынды беріледі, ұсыныстар айтылады), әдебиет тізімдері.
Өткізу мерзімі: циклдың соңғы сабағында.
Егер реферат барлық қойылған талаптарға сай жазылса, онда студент оны орындағаны үшін ең жоғары балл 100 балл алады. Егер рефератта аздаған кемшіліктер орын алса, мәселен, әдебиет саны аз, кейбір сұрақтар толық ашылмаған болса, онда студент 75-99 балл алады. Егер оқытушы тақырып жартылай ғана ашылған, бірақ негізгі сұрақтар қарастырылған, бір немесе екі ғана әдебиет пайдаланылған деп шешсе, онда студент 50-74 балл алады. Егер реферат тақырыбы ашылмаған болса, әдебиеттерге сілтеме болмаса, реферат сұрақтарына жауап болмаса, онда жұмыс үшін балл қойылмайды.
Қалыптастырылатын құзіреттілік: өзін-өзі оқыту.
Әдебиет:
И.В. Павлушков и др. Основы высшей математики и математической статистики. (учебник для медицинских и фармацевтических вузов) М., «ГЭОТАР - МЕД»; 2008
А. Банержи Медицинская статистики понятным языком. М. Практическая медицина. 2007.
Лукьянова Е.А. Медицинская статистика.- М.: Изд. РУДН, 2002.
Медик В.А.,Токмачев М.С.,Фишман Б.Б.Статистика в медицине и биологии. М.: Медицина, 2000.
Гланц С. Медико-биологическая статистика – М.:Практика,1999.
Рокицкий П.Ф. Биологическая статистика.- Высшая школа, 1973.
Бақылау:
Студент реферат бойынша оқытушы ұсынған сұрақтарға жауап бере алуы тиіс.
№2 тақырып: Ассиметрия және эксцесс таңдама коэффициенттері.
Мақсаты: Ассиметрия және эксцесс таңдама коэффициенттерімен танысу.
Тапсырмалар: Студент келесі сұрақтарды талдап, қарастыруы керек:
Ассиметрия және эксцесс критерийлерін қолдану аясы.
Нөлдік және балама жорамалдарды ұйғару.
Ассиметрия коэффициенті.
Эксцесс коэффициенті
Критерий статистикасы.
Орындау формасы: реферат жазу.
Орындау критерийі: Рефератты орындау мен безендіруге қойылатын талаптар:
реферат көлемі 4-5 баспа беттен аспауы керек. (қосымша жұмыстар реферат көлеміне кірмейді);
рефератты дайындағанда 8-10түрлі әдебиет көзі пайдалануы керек;
реферат сауатты орындалуы қажет, мазмұндау мәдениетін ұстану қажет;
мазмұнын баяндау барысында қолданылған әдебиетке сілтеме болуы керек;
библиографияны дұрыс жазу.
Реферат құрылымы: титулдық парақ, атауы, мазмұны (басталатын беттің көрсетілуімен реферат бөлімдерін біртіндеп жазу), кіріспе (зерттелетін мәселенің мәні, мақсаты, міндеті айтылуы керек), негізгі бөлім (бұл бөліктің әр бөлімі дәлелді түрде мәселенің мағынасын ашады, бұл бөлімде кестелер, сызбалар, графиктер келтірілуі мүмкін), қорытынды (реферат тақырыбы бойынша жалпыланған қорытынды беріледі, ұсыныстар айтылады), әдебиет тізімдері.
Өткізу мерзімі: циклдың соңғы сабағында.
Егер реферат барлық қойылған талаптарға сай жазылса, онда студент оны орындағаны үшін ең жоғары балл 100 балл алады. Егер рефератта аздаған кемшіліктер орын алса, мәселен, әдебиет саны аз, кейбір сұрақтар толық ашылмаған болса, онда студент 75-99 балл алады. Егер оқытушы тақырып жартылай ғана ашылған, бірақ негізгі сұрақтар қарастырылған, бір немесе екі ғана әдебиет пайдаланылған деп шешсе, онда студент 50-74 балл алады. Егер реферат тақырыбы ашылмаған болса, әдебиеттерге сілтеме болмаса, реферат сұрақтарына жауап болмаса, онда жұмыс үшін балл қойылмайды.
Қалыптастырылатын құзіреттілік: өзін-өзі оқыту.
Әдебиет:
И.В. Павлушков и др. Основы высшей математики и математической статистики. (учебник для медицинских и фармацевтических вузов) М., «ГЭОТАР - МЕД»; 2008
А. Банержи Медицинская статистики понятным языком. М. Практическая медицина. 2007.
Лукьянова Е.А. Медицинская статистика.- М.: Изд. РУДН, 2002.
Медик В.А.,Токмачев М.С.,Фишман Б.Б.Статистика в медицине и биологии. М.: Медицина, 2000.
Гланц С. Медико-биологическая статистика – М.:Практика,1999.
Рокицкий П.Ф. Биологическая статистика.- Высшая школа, 1973.
Бақылау:
Студент реферат бойынша оқытушы ұсынған сұрақтарға жауап бере алуы тиіс.
№3 тақырып: Көптік салыстыру. Бонферрони түзетуімен Стьюдент критерийі.
Достарыңызбен бөлісу: |