Механикадан


 Қатты дененің қозғалмайтын өсь төңірегін айнала қозғалысының



Pdf көрінісі
бет45/52
Дата10.04.2023
өлшемі3,47 Mb.
#174094
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   52
5.4 Қатты дененің қозғалмайтын өсь төңірегін айнала қозғалысының 
дифференциялдық теңдеуі 
Қатты дененің қозғалмайтын өсь төңірегін айнала қозғалысы техникада көп кездесетін 
қозғалыстардың бірі. Сол үшін дененің айналу өсіне қатысты кинетикалық моментін 
анықтау және дифференциялдық тендеуін келтіріп шығару аса манызға ие. 
Дене қозғалмайтын 
Oz
өсь төңірегінде 
бұрыштық жылдамдықпен айналып жатқан 
болсын (16.16-сурет). Дененің 
нуктесінен айналу өсіне дейін болған қашықтықты 
десек (16.66) формулаға сәйкес: 
(16.78) 
Бірақ 
, соңдықтан (16.78) төмендегідей жазылады: 
(16.79) 

16.16-сурет 
Демек, (16.79)-дан 
(16.80) 
келіп шығады. (16.80) нен көретініміз, 
дененің айналу өсіне қатысты кинетикалық 
моменті оның осы өске қатысты инерция моментімен
бұрыштық жылдамдығының көбейтіндісіне тең болған шаманы айтады. 
(16.80)-ді (16.70)-тің үшіншісіне қойсақ қатты дененің қозғалмайтын өсь төңірегін айнала 
қозғалысының дифференциалдық теңдеуі келіп шығады:
немесе:
. (16.81) 


(16.81) дифференциал теңдеуді материялық нүкте қозғалысының дифференциалдық 
теңдеуімен (14.8) салыстырып инерция моменті айналу қозғалысындағы дененің инерттік 
өлшемін өрнектейтінін көреміз. 
 
6
 
Кинетикалық энергияның өзгеру теоремасы 
6.1
 
 Жұмыс және күш қуаты 
Жүйенің (дене, материялық нүкте) кез-келген күш әсерінде көшуін сипаттау үшін 
жұмыс ұғымы енгізіледі. 
Төменде өзгеретін және өзгермейтін күш жұмысы туралы ұғым беріледі. 
1.Өзгермейтін күштің жұмысы.
М
нүкте 
күш 
әсерінен 
М
1
қалпынан
жағдайға өтсін. 
Өзгермейтін күштің бұл көшудегі атқарған жұмысы төмендегі 
формуладан анықталады: 
16.19-сурет 
(16.95) 
Егер 
болса , 

сүйір бұрыш болса, 

доғал 
бұрыш болса 

Жұмыстың өлшем бірлігі етіп СИ жүйесінде Джоул (
кгм/с

қабылданған. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   52




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет