Мектеп гигиенасына негізделген дене шынықтыру және спорт гигиенасы

Жаттығудың барлық кезеңдерінде жаттығу мен жарыста ағзаға зиян келтіретін амалдар мен тәсілдерді қолдануға болмайды.

Адамның жұмыс қабілеттілігінің өзгергіштігі айналымды болғасын жерде оны маусымдық, апталық және тәуліктік деп бөледі.

Маусымдық өзгерістер толқынтәрізді қисықпен сипатталады, жаздың аяғымен күзде ең биік шыңына жетіп, ал қыстың аяғы мен көктемде ең төмен деңгейіне жетеді.

Апталық жұмыс қабілеттіліктің өзгеруі аптаның ортасына қарай, сәрсенбіге жоғарлап, содан кейін сенбіге қарай төмендейді. Ондай заңдылық әсіресе мектеп оқушылары мен студенттерге тән. Бұл оқу – тәрбие және еңбек жұмыстарын ұйымдастыру әлеуметтік себептерге байланысты.

Тәуліктік жұмыс қабілеттілігінің өзгеруі (циркадты) ағзаның қызметтік жүйелерінің биоырғағымен және қимыл- қозғалыс кестесіне байланысты.

Жаттығу үрдісін тиімді құру спортшының жоғары жұмыс қабілеттілігін қамтамасыз етеді және жаттығу мен жарыстардан кейін толық қайта қалпына келуге себеп болады. Бірақ та қазіргі заманда спортта әртүрлі жұмыс қабілетін жоғарлататын және қайта қалпына келуді тездететін амалдар кең тараған. Үш жүйені айырады: педагогикалық, медико-биологиялық, психологиялық.