Сауат ашу сабағында сөздік көрнекілікті қолдану арқылы балалардың ойлау қабілетін дамытуға, ой – қиялын жетілдіруге, әрбір сөзге, сөйлемді орнымен қолдануға, сөз мәнін дұрыс түсінуге, айшықты, көркем, тартымды сөйлеуге, ойын орынды дәлелдермен жеткізе білуге үйрететін боламыз. Сөздік көрнекілікке қойылатын талаптарды ғалым педагог, әдебиетші Қ. Бітібаева төмендегіше анықтады:
Тәрбиеші қолданған әрбір мысал, үзінді, шығарма мәтініне толық сай, сәйкес келуі керек.
Алынған, келтірілген әрбір сөздің мәні, ұғымы балаға түсінікті болуы тиіс.
Тәрбиеші келтіретін мысалдарын баяндауымен үйлесімді қолдана білуі керек.
Тәрбиешінің шығармадан алған мәтіні ойды түсіндіруге көмек ететін айқын, мәнді, көркем болуы тиіс.
Алынған мәтін екіұшты пікір тудыратын болмауы керек.
Алынған мысалдар даулы пікірлерді шешуге көмек ететін дәйек бола алуы тиіс.
Тәрбиешінің келтірген үзінділері беделді, танымал, ұлағатты ғалым адамдардікі болған жөн.
Бір сабақтың үстінде келтірілген мысал, үзінділердің қайталануынан қашуымыз керек.
9. Алынған мысал, үзінділер мүмкіндігінше еңбектің соңғы нұсқасынан алынғаны жөн.
Оқыту процесінде көрнекі құралдарды пайдаланудың психологиялық негізі — осы бірінші сигналдық жүйе, өйткені балалардың басында айналадағы шындық туралы заттар мен құбылыстар жайында дұрыс елес тудыру осы бірінші сигналдық жүйеге байланысты.
Сөз, сөйлеу және солардың негізінде туатын уақытша байланыстар екінші жүйеге жатады. Сигналдың бұл түрі адамға ғана тән. Мектепке дейінгі мекемелерде оқу мәселесіне, тәрбие жұмысына байланысты сөздің қатынаспайтын жері жоқ. Сабақ беру әдістерінің көпшілігі оқуды, әңгімелесуді, түсіндіруді, көрнекі құралдарды қолданғанда оларды сипаттауды тілейді. Сондықтан сигналдық жүйенің алатын орны зор.
Достарыңызбен бөлісу: |
