аздап артқа жіберіледі. Осыдан кейін, жерге түсер алдында алғашқы жағдайға келеді.
«Қайшылау» тəсілінің алдындағы тəсілдерден біраз өзгешілігі бар. Секіруші көтерілген кезде
белгілі бір жағдайда болмай, жүгірген кездегі қозғалыстарды жасайды. Ол бейне бір ауада
жүгіріп жүрген тəрізді болады. Көтерілгеннен кейін серпілген аяқ төмен, артқа қарай
жіберіледі. Серпілген аяқтың төмен жіберілуі жамбастың алға қарай жіберілуімен қоса
атқарылады. Содан кейін итерілген аяқ артқа, серпілген аяқ алға жіберіледі. Бұл жағдайда
аяқтар тізе тұсынан бүгіледі, қолдар аяқ қозғалысымен қатар қозғалады. Жерге түсер кезде
секіруші аяқтарын қосып, оларды кеудесіне тақайды, содан кейін алға қарай сермейді.
Сөйтіп, «қайшылау» тəсілімен секіргенде секіруші жүгерген кездегідей қозғалыс жасап,
көтерілген кезде 2,5 немесе 3,5 қадам жасайды.
Жерге түсудің жаттығудың басынан бастап итеруге назар аударған жөн себебі ол
секірудің нəтижесіне əсер етпек. Жерге түсу ұзындыққа секірудің барлық тəсілдеріне бірдей.
Жерге түсуді бір орында тұрып секіруден бастау қажет. Бұлжағдайда аяқты неғұрлым
алға қарай серпу қажет. Содан кейін жерге түсу «адымдап» секірумен, аяқты бүгіп секірумен
орындалады. Аяқты неғұрлым алға жіберу үшін белгілі бір қашықтықты белгілеп, ол жерге жіп,
лента қойып, жерге түсер кезде аяқты белгіленген жерден əрі қарай түсуге итермелеу керек.
Көтеріліп келе жатқан кездегі қозғалыс. Егерде жаттығушы итерілуді жəне адымдауды
игерген болса, онда оған аяқты бүгу көп қиындық тудырмайды.
1. Адым жасағаннан кейін итерген аяқты серпілген уақаттан ерте қоспауға тырысу қажет
2. Қысқа қашықтықтан жүгіре отырып., 50-60 см биіктіктегі таяқшадан секіру, ол таяқша
итерілген жерден 180-200 см қашықтықта орналасады.
3. Б. Қ. – итерілетін аяқ алда. 6-8 адымнан ұзындыққа секіру: «бір» дегенде адым жасап,
«екі» дегенде жамбасты алға қарай қозғап, серпетін аяқтың сирағын сəл төмен түсіріп, «үш»
дегенде баяу жылжыту қажет, аяқты артқа шалқайтпау керек. Денені түзу ұстап, орташа
жылдамдықпен орындаған дұрыс.
«Шалқаю» тəсілі. Бұл тəсілді үйрену кезінде біршама қиындық кездеседі. Мұнда
төмендегідеі жаттығуларды қолдану ұсынылады:
1. Үш адымнан жүгіріп, серпілетін аяқты жерге тірегеннен кейін, алға қарай жүгіріп өту;
2. Серпілетін аяқты адымдап секіруде жерге түсіріп, қос аяқты да артқа жіберу;
3. Қолды жан-жаққа немесе төмен, артқа, жоғары қозғап ұштастыру;
4. Толық шалқаю жəне секіру, бұл жағдайда гимнастикалық көпіршені пайдалану, көпіршеден
итерілу;
5. Жүгіру қашықтығын бірте-бірте 10-12 қадамға дейін арттыра отырып секіру.
«Қайшылау» тəсілі. Осы тəсілді үйрену үшін мына жаттығуларды орындау керек:
Серпілетін аяқпен жерге түсу арқылы «адымдап» секіру, содан кейін алға қарай жүгіру;
Жұмсақ төсенішке «адымдап» секіру арқылы түсу;көтеріліп келе жатып, «адымдап» секіруде
аяқты алмастыру жəне адымдау жағдайынан жерге түсу;
Гимнастикалық көпіршеден «қайшылау» тəсілімен секіру жəне бірте-бірте қашықтықты
арттыра отырып, жүгіріп келіп секіру.
Ұзындыққа секіруде тұтастай алғанда мынадай жаттығулар қолданылады:
1. Таңдап алған тəсілмен қысқа, орта қашықтықтан жəне алыстан жүгіріп келіп секіру;
2. соңғы адымдарға назар аудара отырып, жүгіру жылдамдығын мүмкіндігінше азайтпай,
тезірек итерілу,
3. Орта қашықтықтан жүгіріп келіп 60-80 см биікте тұрған кедергіден секіру;
4. Ұзындыққа секіруден жарыс өткізу. Басты назарды жедел жəне нық итерілуге назар аудару
қажет.
Достарыңызбен бөлісу: