Мемлекеттік бағдарламасының кітап сериялары



бет12/64
Дата07.11.2022
өлшемі2,02 Mb.
#156774
түріБағдарламасы
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   64
Байланысты:
Этика и эстетика 12-том

Хайуанат пен адам айтысы
Иесі мен сиыр
Иесі:
Неғып жүрсің, қу жалғыз, шолақ сиыр,
Сиырымен Айтақтың болдың үйір.
Үй маңында көдені жұлып жатпай,
Сен шолаққа бір сойқан болды биыл.


Сиыр:
Мейірімсіз адамсың тастан қатты,
Сүмеңдетіп арыттың кер жорға атты.
Үй қасында көденің түк дәмі жоқ,
Қала өлеңнің, қамыстың түбі тәтті.


Иесі:
Шолақ сиыр, көзіңді ояйын ба,
Биылғы жыл соғымға сояйын ба?
Биылғы жыл соғымға сойып алып,
Танабайға жаяңды қояйын ба?


Сиыр:
Шиыршықтап қыл арқан ескеніңді,
Қу шолақты соялық дескеніңді,
Қу шолақты соғымға сойып алып,
Бүржекейден көрермін көшкеніңді.


Мешел мен бұзау
Мешел:
Қу бұзау, бұл сөзіңе сенейін бе,
Кеш болды енді үйіме жүрейін де,
Алыстан жаяу шаршап әзер жеттім.
Бір кезек енді өзіңе мінейін бе?


Бұзау:
Мойнымды арықтықтан бұра алмаймын.
Орнымнан әлім аз ғой тұра алмаймын.
Орнымнан үш ұмтылып тұрсам-дағы,
Көтеріп сені үйіңе бара алмаймын.


Мешел мен саяқ қой
Мешел:
Қызыл қой, сойын ба осы арада,
Әкеңнің басы бар ма бұл арада?
Жүре алмай өзім шаршап жүргенімде,
Ісіңе құдіреттің амал бар ма?


Қой:
Қара су кетіп жатыр төмен ағып,
Келмеуші-ең мен қалғанда, келдің неғып?
Жерімді сынып қалған таңып алып,
Жүрерсің әуре болып өзің бағып...


9. Ғылым туралы дастан тағылымы
Әбуғалисина — Әбілхарис

Дастан бойынша әйгілі ғалым Әбу Әли ибн Сина мен Әбілхарис егіз болған. Екеуі Писағұрыстың жер астындағы кітапханасына кіріп, түрлі ғылым салаларын меңгеріп, ұстаздық жолға түседі. Дастанда Әбу Әли ибн Синаның адамның мәңгі өмір сүруі үшін еткен әрекеті баяндалады.


Сол жерге Ғалисина қайтып келіп,


Отырған өлгенінше мекенденіп.
Самарқан қаласының оң жағында,
Екі үлкен жасапты зейнет беріп.

Сыйысқан әр бөлмеге елу бала,


Тамаша сұлулығы оның және.
Сұлулық сәулетіне көз тойынған,
Әр пәннен алды оқыған білім, сана.

Синаның жетпістерге жасы жетті,


Көшесін қызықты өмір басып етті.
Өтерін бұл дүниеден анық біліп,
Данышпан бұған да әдіс айла етті...

Ойлады оқығанда мұнша ғылым,


Өлімді сүймепті ол да жетсе білім.
Жолдарын ой жеткенше қарастырды,
Ажалдың жоймақ үшін арты түбін.

Жасапты жеті жұлдыз төбесіне,


Жеті ыдыс жасады оның өресіне.
Қасиетін жеті ыдысқа қосты үркердің,
Білімнен сақтап таза оны есіне.

Ғылыммен жеті ыдысқа дәрі толды,


Өлгенде жан енетін денесіне.
Тапсырды шәкіртіне бәрін соның,
Жамас хакім дер еді есімін оның.

Багдатта туған жері сенімі асқан,


Бірлесіп көп сапарда жүрген жолын.

Ешкімге әшкере етпе өлігімді,


Орында менің айтқан сенімімді.
Алжаспай дәрілерді жұмса тегіс,
Ұстаздан алсаң мақтау орыныңды.

Мақүл деп қабыл алып иді басын,


Мүлтіксіз орындауға уағдасын.
Көз жүмып Ғалисина өлгеннен соң,
Қолға алды Жамас хакім тапсырмасын...

Дәрінің шыншадағы тағы бірін,


Құйғанда айнығысыз адам түрін.
Көрініп тіршіліктің барлық сиқы,
Тағы бір жұмсағанда ыдыстарды,
Дем шығып, көзін ашып тыныс алды.
Бетіне шәкіртінің тура қарап,
Шығарды «бәриз» деген дыбыстарды.
Және бір «қүй» деген сез «бәриз» деген,
Талабы тірілудің қамын жеген.
Дәрінің енді қалған бірін құйса,
Дүниеде мәңгі тірі жүреді екен.
Айтқандай ғалым Сина ашты көзін,
Тіріліп кететіндей білді өзін.
Жамастың көңіліне кірді пікір,
«Бәриз» деп естігенде айтқан сөзін.
Ойлапты, тұрса қазір Сина ғалым,
Шүһрәті хабарлантқан халықтың бәрін.
Келетін менің бақыт кезегіме,
Кез болып, бермес бедел ықтиярын...
Шәкірті өзі оқытып сабақ берген,
Сенімін адалдамай, садақ көрген.
Қолынан шынша түсіп сынды дейді,
Аңдамай аттағанда аяқ жерден...




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   64




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет