МәШҺҮр-жүсіп шығармалары тілінің морфологиялық ерекшеліктері



бет20/25
Дата06.02.2022
өлшемі1,25 Mb.
#36239
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   25
Көніркеп ішін жарып - деген тіркестегі бір қарағанда көзге елеусіз көрінгенімен /көн іреп/ малдың терісін пышақсыз іреп алуды айтады. - Пат қосымшалары арқылы: күлпат, ұлпат, зияпат, сияпат сөздері де ара - тұра кездеседі. Тәуелдік жалғаулы І жақтағы есім сөз, жіктеу есімдігімен ауысып, ілік септігінде тұруы мүмкін: тәнім менің, күнім менің, денім менің негізінде тиянақты конструкциясыз матаса байланысқан түрінде болуды мәтін қалайды. Мысалы: менің тәнім, менің күнім, менің денім (денім) сөзі «денем» деген сөзден ықшамдалып барып жасалған. М-Ж. Көпеевтің тіліндегі «ой» сөзі де өзгеше реңкіде ыңғайланып, басқадай мағынада жұмсалады. Мысалы: терең ой, ұзын ой, бұзылған ой т.б. «Жал - құйрығын бір сапар созып тұрмын» деген жыр жолындағы «сапар» сөзі де мезгіл ұғымында алған, әуелінде тура мағыналы /сапар // жолға// сапарға аттандым/ тіркесіндегі сапардан ауытқып барып жаңа ұғымда қолданылған. Жалпы, Мәшһүр - Жүсіп «сапар» сөзін жаңа ыңғайда жұмсап сөз түзуде қырағылық танытады. Сақалын саудалап – деген әдеттегі тіркес М-Ж. Көпеевте «саудама сақал» сындық мағынада қолданып, метонимиялық құбылуға дейін барғандығын көреміз.

Каталог: fulltext -> transactions
transactions -> Казахстан республикасының Ғылым және білім министрлігі
transactions -> Азамат Тілеуберді
transactions -> Қырықбай Аллаберген тарих және баспасөЗ Қазақ мерзімді баспасөзінде тарихтың «ақтаңдақ» мәселелерінің жазылуыбаспасөзінде тарихтың
transactions -> Екінші кітап
transactions -> МӘШҺҮР – ЖҮсіптің лингвистикалық КӨЗҚарастары оқу құралы Павлодар Кереку
transactions -> МӘШҺҮр тағылымы жинақ 2 Том
transactions -> Е. Жұматаева жоғары мектепте оқытудың біртұтас дидактикалық ЖҮйесінің теориясы монография Павлодар 2012 Кереку


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   25




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет