Мәшһүр-Жүсіп Шығармаларындағы заттық МӘдениет лексикасы
жүктеу/скачать 6 Mb.
|
| Сырға мен сырмақ сөзінің шығу тегі бір сияқты (сырмақ- қараңыз). Қазақ тілінде құлағыңа алтын сырға деген тіркес (құпия) сен ештеңе естіген жоқсың дегенді білдіреді. Сыр. а. сирр: 1. тайна, секрет; 2. могила; 3. сердце, душа; 4. рел. причастие; 5. знание сокровенного] – тайна, секрет (Рүстемов, 264). Демек, сөз (сыр айту) мен сыр (сыз, жазу) генетикалық жағынан бір жақындық бар сияқты. Дұшпанға сырыңды айтпа?. Радлов: Сыз – 1) чертить, графить, чиркнуть спичку; 2) писать – деген мағыналарын жазады (Радлов, т. 4. ч. 1. 663). Малов Сары ұйғыр тілінде сыз - `вспухать`; менің қулақ сызыптро `у меня вспухло ухо`; йузы ма сызғеш қонгыр джур боп-тро `лицо ее вспухло` деген мағына беретінін жазады (ЯЖУ, 107). Л. Будагов: Дж. Тат. سرغه сырға, اسرغهсырғе, серьга (1869: 626); Мына сөздің де біз зерттеп отырған мәселеге қатысы барлығы байқалады: қырғ. سركه сырға серга, намордникъ съ рогульками, надваемый на телять и жеребятъ (чтобы) они не сосали матерей); Немесе, тур. سركي серги, (отъ سرمك сырмы) родъ коврика, на которомъ считають жалованье стипендіатамъ (1869: Том. I. 626). Будагов сырға формасы екі түрлі мағынада 1) енесін еміп қоймау үшін бұзау мен құлынға тағылатын сырға; 2) сырға < сырма сөзінен қалыптасқан кілемнің түрі, ақша санайтын жайма – деп түсіндіреді. (Қараңыз – сырмақ бөлімін.) Айшық (айшұқ) сырға (серьги лунообразные) (С. Аманжолов, 1959: 354).
Каталог: fulltext -> transactions transactions -> Казахстан республикасының Ғылым және білім министрлігі transactions -> Азамат Тілеуберді transactions -> Қырықбай Аллаберген тарих және баспасөЗ Қазақ мерзімді баспасөзінде тарихтың «ақтаңдақ» мәселелерінің жазылуыбаспасөзінде тарихтың transactions -> Екінші кітап transactions -> МӘШҺҮР – ЖҮсіптің лингвистикалық КӨЗҚарастары оқу құралы Павлодар Кереку transactions -> МӘШҺҮр тағылымы жинақ 2 Том transactions -> Е. Жұматаева жоғары мектепте оқытудың біртұтас дидактикалық ЖҮйесінің теориясы монография Павлодар 2012 Кереку жүктеу/скачать 6 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|