«Мәтінді есептерді шығарудың тиімді жолдары»


Кейде есепті шығаруда төмендегі кестені пайдалану тиімді



Pdf көрінісі
бет8/13
Дата23.08.2024
өлшемі0,68 Mb.
#203741
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13
Байланысты:
М т¦нд¦ есептерд¦ шы аруды ти¦мд¦ жолдары

Кейде есепті шығаруда төмендегі кестені пайдалану тиімді.
 
Ерітінді 
(қоспа) 
Ерітінді 
массасы 
(қоспаның) 
1- компонент 
2-компонент 

концентрация 
масса 

концентрация 
Масса 
Осы кестені қолдануға есептер қарастырайық. 
 1. 
Сірке қышқылының 0,5
%-дық 40 литрі және 2%-дық 50 литрі 
бар. 1,5%-дық 30 литр сірке қышқылының ерітіндісін алу үшін 
екі қоспаның әрқайсысынан қанша алу керек?
 
Шешуі:
Ерітінді 
(қоспа) 
Ерітінді кӛлемі 
(масса)
Сірке қышқылы 
концентрация %
масса 

40 л 
0,5 % 

50 л 
2 % 

х 
0,5 % 
0,005х 

30-х 
2 % 
0,02(30-х) 

30 
1,5 % 
0,015*30 
 
 
0,005х + 0,02(30-х) = 30*0,015 
0,005х+0,6-0,02х=0,45 
-0,015х=-0,15 
х = 10 (бірінші ерітінді) 
30-10=20 (екінші ерітінді) 
Жауабы:
1,5%-дық 30 литр сірке қышқылының ерітіндісін алу 
үшін, екі қоспаның әрқайсысынан 
10 л, 20 л
алу керек.


19 
 2. 
4 кг және 6 кг әртүрлі концентрациялы қышқылдар құйылған 
екі ыдыс бар. Егер екеуін араластырса 35
%-дық ерітінді алынады. 
Егер бұл ерітінділердің тең массаларын араластырса 36%-дық 
ерітінді алынады. Әрбір ерітіндінің концентрациясын анықтау 
қажет. 
 
Шешуі:
Ерітінді 
(қоспа) 
Ерітінді 
кӛлемі 
(масса)
Қышқыл
Су
концентрация 
%
масса 
концентрация 
%
Масса 

4 кг 
х 
4*0,01х

6 кг 

6*0,01у

10 кг 
35 % 
0,35*10

1+1 
36 % 
0,36*2х
 
{
{
{
0,02у
у
0,01х+0,01
31
0,01х
х
Жауабы: 
бірінші ерітіндінің концентрациясы 
41%, екінші
ерітіндінің концентрациясы
31%. 
3.
 
Қоймадағы құрғақ цементтің ылғалдылығы 18 %. Жаңбыр 
жауған уақытта ылғалдылық 2 %-ға артты. Егер цементтің 
массасы 400 кг болса оның массасы қаншаға
артты?
Шешуі : 
Ерітінді 
(қоспа) 
Ерітінді 
кӛлемі
(масса)
су 
Құрғақ зат 
концентрация 
%
масса концентрация%
Масса 

400 кг 
18% 
82% 
400*0,82 

х кг 
20% 
80% 
х*0,8 
400*0,82 = 0,8х 
328=0.8x 


20 
x=410 
Жауабы: 410 кг. 
 4.
25% қоспасы бар 38 т кеннен 30 т металл ӛндірілді. Металда 
қоспаның қанша пайызы бар?
Шешуі : 
Ерітінді 
(қоспа) 
Ерітінді 
кӛлемі 
(масса)
Қоспа 
Негізгі зат 
концентрация 
%
масса концентрация 
%
Масса 

38 т 
25% 
75% 
38*0,75 

30 т 
х 
30*0,01х 
38*0,75 = 30*0,01х 
28.5=0.3x 
x=95 
Жауабы: метал да қоспаның 95%-ы бар.
5.
Массасы 4 кг мыс пен мырыштың қоспасында 40 % мұрыш 
бар. Мырыштың пайыздық мӛлшері осы қоспада 70% болуы үшін 
оның неше килограмын қосу керек?
Шешуі:
Қоспа Қоспа массасы 
Мыс
Құрыш

масса 

Масса 

4 кг 
40% 
4*0,4 

х 
100 % 
Х 

4+х 
70% 
0,7*(4+х) 
4
0,4 +х = 0,7(4+х) 
1,6+х=2.8+0.7x 
0.3x=1.2 
x=4 
Жауабы: 4 кг мырыш қосу керек
6.
Мыс пен қорғасынның екі құймасы бар.Бір құймада 15% мыс, 
ал екіншісінде 65% мыс бар. Құрамында 30% мысы бар 200 г 


21 
құйма алу үшін аталған құймалардың әрқайсысынан қаншадан 
алу керек?
Сызба кӛмегімен шығару:
мыс қорғасын мыс қорғасын 
15% 

65% 

30% 
х г (200-х) г 200г
015х + 0,65 * (200 – х) = 0,3*200 
0,15х+130-0,65х =60 
0,5х =70 
х =140 
200-140=60 
Жауабы: Құрамында 30% мысы бар 200 г құйма алу үшін, 
әрқайсысынан 140г, 60г алу керек. 
Келтірілген тапсырмалар жалпы білім беретін мектептің 9 
жылдық курсының математикадан жазбаша емтихан ӛткізуге 
арналған тапсырмалар жинағынан алынған. 
7. (9С.51(а))
Ылғалдылығы 45% болатын 255 кг наннан ылғалдылығы 15% 
болатын қанша кепкен нан алуға болады? 
Кептірілген нан массасы: х кг 
массасы % 
құрамы 
Су(кг) 
Құрғақ зат 
Нан 
255 кг 
45% 
0,45
140,25 
Кептірілген
нан 
х 
15% 
0,15х 
0,85х 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет