«майлылығы»
(май, ірімшік, сүт)
«қаттылығы»
(сірке суы)
«тұзды»
(теңіз суы, маринад)
«ылғалдылық»
(ауада)
«сапасы»
(асыл металдар)
Ерітінді:
190 г суға 10 г сірке қышқылын қосып, массасы 190 +
10 = 200 грамм ерітінді аламыз. Ерітіндінің концентрациясы
(пайыздық құрамы) – бұл пайыздық шамамен жазылған сірке
13
қышқылының мӛлшері мен алынған ерітінді мӛлшерінің
қатынасы.
Судың пайыздық құрамы:
Қоспа.
Бір шелек құм мен үш шелек әк алынған болсын.
Осыларды араластырып, массасы 1+3=4 болатын қоспа аламыз.
Концентрациясы (пайыздық құрамы) – бұл пайыздық шамамен
жазылған құм мӛлшері мен алынған қоспа мӛлшерінің
қатынасы.
Әктің пайыздық құрамы:
Құйма.
100 грамм мыс пен 150 грамм қорғасыннан тұратын
құйма алынған. Концентрация ( мыстың пайыздық құрамы) – бұл
пайыздық шамамен жазылған мыс мӛлшерінің құйма мӛлшерінің
қатынасы.
Барлық қоспа, ерітінді, құйма есептерінің барлығында бірғана
формула қолданылады.
Мұндағы K — ерітінді, қоспадағы таза заттың пайыздық құрамы
m – таза заттың массасы
M — ерітінді немесе қоспаның массасы.
Енді есептердің шығару тәсілдерін қарастырайық.
14
І. Аналитикалық тәсіл
1. Теңіз суында 5% тұз бар. Массасы 80кг болатын теңіз суынан
4% тұзды су алу үшін қанша тұщы су қую керек?
х кг - ІІ ерітіндідегі тұщы судың массасы
у кг - І ерітіндідегі тұздың массасы
Пропорция құрамыз
1)
80 кг
100
2) 80+x
100%
у кг
5
4 (кг)
4%
=
=
y =
80+x=100
у = 4(кг) x=20 (кг)
Жауабы:4% тұзды су алу үшін, 20 кг тұщы су қую қажет.
2. Бірінші ерітіндіде 20
%
, ал екіншісінде 70
%
күкірт қышқылы
бар. 50
%-тік
100л күкірт қышқылын алу үшін, әрқайсысынан
қандай мӛлшерде ерітінді алу қажет?
Шешуі І ерітіндідегі алынатын мӛлшері –х
ІІ ерітіндідегі алынатын мӛлшері – 100-х
0,2х+0,7(100-х)=0,5
100
0,5х=20
х=40
Жауабы: 50
%-дық
100 л күкірт қышқылын алу үшін, 40 л және
60л ерітінді алу қажет
|