Модуль. Жеке тұЛҒА 1- сабақ Лексикалық тақырып: Жеке тұлғаның қоғамдағы орны
жүктеу/скачать 499,93 Kb.
|
Қазақ тілі В1 деңгейі
казак тілі билет сұраұтары 2022, казак тілі билет сұраұтары 2022
- Бұл бет үшін навигация:
- 2-сабақ Салалық және кәсіби терминдер. Қазақ тіліндегі термин сөздер. ТЫҢДАЛЫМ 1-тапсырма. Төменде берілген сөздермен
- ОҚЫЛЫМ 2- тапсырма. Мәтінді түсініп оқыңыздар САЛАЛЫҚ ТЕРМИНДЕР ҰЛТТЫҚ СТАНДАРТПЕН БЕКIТIЛМЕК
| 3- тапсырма. Мәтіннен түсінгеніңізді айтыңыз
ЖАЗЫЛЫМ 4- тапсырма . Мәтін бойынша сұрақ құрастырыңыз №1 СӨЖ тапсырмасы: 1. Мамандығыңызға қатысты он бес интернационалдық термин жазып, мағынасын түсіндіріңіз. 2-сабақ Салалық және кәсіби терминдер. Қазақ тіліндегі термин сөздер. ТЫҢДАЛЫМ 1-тапсырма. Төменде берілген сөздермен (сөз тіркестерімен) сөйлем құрастырыңыз. латын әлiпбиi – латинский алфавит ұлттық стандарт – национальный стандарт бекіту – утверждение терминологиялық комиссия – терминологическая комиссия лингвистикалық сараптама – лингвистическая экспертиза аудару – перевод салалық терминологиялық сөздіктер – отраслевые терминологические словари жүйелеу – систематизация терминдерді біріздендіру – унификация терминов терминдер қоры – фонд терминов терминдердің қазақ тіліндегі нұсқалары – варианты терминов на казахском языке терминдердің халықаралық нұсқалары – международные варианты терминов ОҚЫЛЫМ 2- тапсырма. Мәтінді түсініп оқыңыздар САЛАЛЫҚ ТЕРМИНДЕР ҰЛТТЫҚ СТАНДАРТПЕН БЕКIТIЛМЕК Сенатта қазақ тiлiндегi терминологияны жетiлдiру мәселелерiне арналған жиын өттi. Кездесуде ҚР Мәдениет және спорт министрi Арыстанбек Мұхамедиұлы Терминком бекіткен терминдерге міндетті сипат беру мақсатында салалық терминдерді Ұлттық стандартпен бекіту мәселесі қарастырылып жатқанын айтты, деп хабарлайды Baq.kz тiлшiсi. «Елбасы Жолдауында айтылған үлкен мәселенің бірі – қазақ терминологиясын жетілдіру және терминдерді біріздендіру. Жолдауда Президенттің «Егер біз қазақ тілі ғұмырлы болсын десек, оны жөнсіз терминологиямен қиындатпай, қазіргі заманға лайықтауымыз қажет» дегені бәрімізге белгілі. Осы тапсырманы орындау мақсатында Министрлік бүгінге дейін бекітілген терминдерге мониторинг жүргізді. Қазірге дейін 21 мың термин бекітілсе, оның 40,8 проценті (8571 термин) – төл терминдер, ал 59,2 проценті (12429 термин) кірме және аралас терминдерді құрап отыр. Осы терминдерге жасалу және аудару тұрғысынан толық лингвистикалық сараптама жасалуда. Бұл ретте тіліміздің тазалығын сақтап қана қоймай, оны ғылым тіліне айналдыру үшін терминдердің принциптері мен қолданбалы терминтанудың негізгі міндеттерін айқындау мәселесі қолға алынды», - дедi А. Мұхамедиұлы. Министрдiң айтуынша, терминдерді бекітумен тікелей айналысатын ҚР Үкіметінің жанындағы Республикалық Терминологиялық комиссия жоспарға сай жұмыс жасап келедi. Комиссия шет тілінен енген бірқатар терминдердің қазақ тіліндегі нұсқаларын халықаралық нұсқалармен қайта сәйкестендірді. «Оған музей (мұражай), архив (мұрағат), абзац (азатжол), процент (пайыз), шина (құрсым), инвентарь (мұқаммал), демаркация (шегендеу), баланс (теңгерім) сынды терминдерді мысал ете аламыз. Ретіне қарай мұндай жұмыстар бұдан былай да жалғасын табады. Бір ескеретін дүние – қазір қоғамда жиі сынға ұшырап жүрген терминдердің басым бөлігі Терминологиялық комиссия тарапынан бекітілмеген. Ел арасында терминтану мәселесіне деген теріс көзқарастың қалыптасуына сондай бекітілмеген терминдер кері әсерін тигізіп жатыр. Мысалы, бұқаралық ақпарат құралдарында, қоғам арасында қолданылып жүрген қылтима, бұрқақ, сазгер сынды бірқатар терминдер 2014 жылы Терминологиялық комиссия отырысында қаралып, балкон, фонтан, композитор болып бекітілген», - дедi ведомство басшысы. «Қазіргі уақытта терминдердің бірізді қолданылуын қамтамасыз ету – терминология саласындағы ең өзекті мәселе. Осы ретте Терминком бекіткен терминдерге міндетті сипат беру мақсатында халықаралық тәжірибені негізге ала отырып, салалық терминдерді Ұлттық стандартпен бекіту мәселесі қарастырылуда. Бұл мәселе Білім және ғылым министрлігімен бірлесіп, «Қазақстан Республикасы мемлекеттік тілінің терминологиялық қоры: интеграциялау, жаңғырту және стандарттау» ғылыми бағдарламасы жобасының негізінде жүзеге асырылмақ», - дедi Арыстанбек Мұхамедиұлы. АЙТЫЛЫМ жүктеу/скачать 499,93 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|