МоөЖ №8 Орындаған: Н.Қ. Амангелді м-ист 11 Тексерген: А. Г. Муханбетчина Тақырыбы
жүктеу/скачать 50 Kb.
|
1 2
Байланысты:8 МОӨЖ Нурхан
| типологиясы – оларды екі санатқа бөлу, яғни жекелей және алқалық.
Басқару шешімдері стратегияның алқалық шешімдерінде қолданылуына байланысты да жіктеледі: мажоритарлы (қарапайым көпшілік стратегиясы); консенсус және «байламды таңдау» стратегиялары. Қорытындысында бұл жіктемелердің барлығы бірін-бірі өзара толықтырады. Басқару шешімдерінің қарастырылған барлық типтеріне «жақсы шешім белгілері» деп есептелетін бірқатар нормативтік талаптар қойылады. Олардың әлдеқайда әмбебаптарын тізіп шығамыз. Шешімнің тиімділігі. Егер қабылданған балама барынша мүмкін болатындардың ең негізгісі болса, онда басқару іс-әрекетінің тиімділігі жоғарылауы мүмкін. Шешімдердің негізделуі, уақытылығы, жүзеге асырылуы, нақтылығы мен реттелуі, қаттылық пен икемділіктің сабақтастығы шешім қабылдауда «шектеу факторы» принципінің сақталуында. Шешім қабылдау процесі басқару теориясындағы орталық пункт болып табылады, шешім қабылдау әдістері – оның ең жетілген, ресмиленген тарауы. Қазіргі кезде ол математикалық аппаратта, жүйелік талдауда операциялар теориясы мен басқа да нормативтік пәндердің орнығатын арнайы бағытта рәсімделеді. Ұйымның тиімді іс-әрекеті, сондай-ақ жеке өнімі қызметкерлердің мотвациялық дәрежесіне тәуелді болады, сондықтан атқарушыларды мотивациялау – қызметкерлердің мотивациялануын жасап іске асыру мен жетілдіру жетекшінің маңызды қызметі болып табылады. Мотивация қызметінің мазмұнын ашу тұтастай алғанда еңбек іс-әрекетінің мотивациялану мәселесімен байланысқан, бұл осы мәселенің кеңдігі мен кешенділігіне байланысты оның шешілу қиындығын туғызады. Еңбек іс-әрекетінің мотивация теориясындағы жалпы ережелердің бірі – мотиваця қажеттілігі бірлескен іс-әрекет кезіндегі еңбек бөлінісінің нәтижесі болып табылатындығы. Оның әрбір мүшесі үшін, ол өзі жеке қызметкер ретінде атқарған міндетіне байланысты алатын жетістіктері нақты мотивациялануы болып шығады. Мотивация жүйесінің екі принципі бар: Тек материалдық жағдайға емес, қызметкерге тиесілі барлық қажеттіліктердің типтері мен түрлерінің барлығына бағдарлануы; Әрбір атқарушының қорытынды нәтижеге нақты үлесін баламалы бағалау және осы үлеске сай ынталандыруды қамтамасыз ету. Екінші принцип ұйымдастыру құралдарын қолдануға, ал біріншісі тұлға мотивациясының құрылымы туралы психологиялық түсініктерге тұрақтанады. Сондықтан мотивация барлық басқару қызметінің ішінде “психологиялық” ретінде қарастырылады. Бұл – басқарудың практикалық психологиясы. Мотивация қызметінің мәні – жоғарыда көрсетілген екі принципті қанағаттандыратын жүйе жасау. Тұлғаның мотивация әлеуетін толық жүзеге асыруға мүмкіндік бермейтін материалдық мотивация мен ынталандыруды дараландыру қате болып табылады. Бұл әлеуетті тиімді пайдалану үшін жетекші оның қандай факторлардың негізгі категорияларынан тұратынын білуге тиіс. Мотивация жалпы психологиялық тұрғыда – іс-әрекетке саналы түрдегі ішкі ұмтылысы. “Мотивация саласы” ұғымымен тұлға белсенділігінің барлық ынталану көздері бірігіп, оған келесі компоненттер кіреді: тұлғаның қажеттіліктері; мүдделері; ұмтылыстары; сенімдері; ынталандырулары; идеалдары; мінез-құлықтың әлеуметтік рөлдері; нормалары; ережелері; стереотиптері; өмірлік құндылықтары мен мақсаттары; тұтастай алғандағы дүниетанымдық бағдарлануы. Айтылған жіктеме негізгі болғанымен, жалғыз емес. Қажеттіліктер басқа негіздер бойынша да сипатталады: туа біткен және қабылданған, бірінші және екінші, нәтижелі және процессуалды, т.б. қажеттіліктердің типтерінің алуан түрлілігі солардың негізінде қалыптасатын мотивация күрделілігін анықтайды, демек мотивация саласына қажеттіліктің әртүрлі санаттарын “қоса” отырып, әсер етуге болады. Психологияла мінез-құлық пен іс-әрекеттің жартылай мотивациялық ұғымы бар. Әртүрлі мотивациялар арасында оң және теріс сипатталағы қатынастар қалыптасуы мүмкін, сондықтан олардың атқарушыға ықпал ету әсерінен келісіліп алу қажеттілігі туындайды. Мотивация қызметін ұйымдастыруды екі: кешенді-әдістемелік және бейімдік-ұйымдастырушылық тұрғыда жүзеге асыруға болады. Кешенді-әдістемелік жұмыстың мотивация әлеуетін арттыру 4 негізгі топтан тұрады: экономикалық әдістер; мақсаттық әдіс; жұмысты жобалау және қайта жобалау әдісі (еңбекті байыту); “партисипативтік әдіс” (қызметкерлерді тарту әдісі). жүктеу/скачать 50 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|
1 2