Дәріс 16 Тақырып:Липидтердің алмасуы
Дәрістің мақсаты: Липидтердің биосинтез процесінің негізінде жататын химиялық реакцияларымен таныстыру
Тірек сөздер: липогенез
Негізгі сұрақтар және қысқаша мазмұны Жоғары май қышқылдарының биосинтезі. Триглицеридтердің синтезі. Күрделі липидтердің синтезі. Липидтер метаболизмінің реттелуі. Май қышқылдарының синтезі цитоплазмада жүреді. Синтез үшін ацетил-КоА-дан түзілетін малонил-КоА жұмсалады. Май қышқылдарының синтезіндегі аралық заттарды тотықсыздандыру үшін, глюкозаның пентозофосфаттық жолмен ыдырауы кезінде түзілетін НАДФН Н+ жұмсалады.
Триглицеридтер синтезі май т.б. тканьдерде май қорларының жиналуы үшін қажет. Триглицеридтер синтезі үшін глицерин және май қышқылдары қажет.
Фосфолипидтердің синтезі клетканың эндоплазматикалық торында жүреді.
Майлардың ыдырауын күшейтетін гормондардың қатарына адреналин, норадреналин, глюкагон, тироксин, соматотропин, трииодтиронин т.б. жатады. Инсулин аденилатциклазаның активтілігін тежей отырып, липазаның активтілігін төмендетіп, липолизді тежейді.