Қыш ыдыстар (керамика жасау) Қазақстан жерінде ертеден дамыған кәсіп. Қышыдыстарды түрлі қоспалардың көмегімен, саз балшықты күйдіру арқылы жасайды. Қышыдыстар өміріміздің барлық саласында қолданылады: үй тұрмысында (түрлі ыдыс-аяқтар), қүрылыста (кірпіш, құбыр, тақта) техникада (су құбырларын жасауға), мүсін өнерінде кеңінен қолданылады.
Неолит дәуірінен (б. з. д. 5 мың жылдық) кермика кеңінен тараған. Көзешілер керамикалык ыдыстарды жеңіл күйдіру үшін бүйірлеріне әр түрлі оюлар салып жасаған. Керамиканың негізгі технологиялық түріне: құрылыстық кірпіш, терракота, майолика, фаянс, фарфор, т. б. жатады.
Ертедегі көзе шеберлері өз жүмыстарына керекті сазбалшықты оңай дайындаған. Жаңбырдан кейін кейбір жерлерде шалшық су жерге сіңбей бірнеше күндей тұрады, бұрынғы көзешілер сол шалшық суы бар жердің балшығын арнайы ыдысқа (шелек) салып үстіне толғанша су құйған да, ьвдыстағы балшықты сумен бірге әбден араластырып. едәуір тұндырып қойған. Тұнып тұрған ыдыстағы сазбалшықтың бетіндегі жоғары көтерілген жеңіл және ыдыстын астына түскен ауыр заттарды бір-екі алып, ортасындағы сазбалшықты илеп, өз жұмыстарына пайдаланған.
Осы дайындалған сазбалшықтан көзешілер үйге керекті түрлі ыдыс-аяқтар (кесе, тостақ, қүмыра, т. с. -с.) жасап, оларды өз жерлерінің ерекшеліктеріне байланысты ою-өрңектермен әшекейлеп, күйдіріп өз аймақтарына таратқан.
Достарыңызбен бөлісу: |